Press "Enter" to skip to content

Qanday qilib veb sahifa yaratish mumkin

Bu bosqichda biz veb sahifamizni ko’rinishini qanday qilib o’zgartirishni o’rganamiz.

Dasturlashni o’rganish – Qo’llanma 2023

Dasturlashni qayerdan boshlashni bilmay boshingiz qotdimi? Ushbu maqolani o’qishni boshlab juda to’g’ri tanlov qilibsiz. Chunki oldingizda uzundan uzoq yo’lni bosib o’tishingiz kerak. Uzoq masofadagi maqsadga erishish uchun “qo’llanma” yoki “reja” tuzib olmasangiz, ko’zlangan maqsadga erishish qiyin bo’ladi.

0-Qadam. Ishtiyoq

Sizga komputer, telefonlar, web sahifalar qanday ishlashi juda qiziq. Ular qanday texnologiyalar asosida ishlanishini har doim qiziqarli bo’lib kelgan. Demak, sizda oz bo’lsa ham dasturlashni o’rganishga moyillik bor. Bu qadam juda muhim ro’l o’ynaydi. Agar kelajakda o’zingizni dasturlash sohasida ko’zingiz yetmasa, demak bu yo’nalish siz uchun emas. O’zingiz rostdan ham yoqtirgan soha haqida o’ylab ko’rishni tavsiya qilaman.

1-Qadam.

Tabriklayman! Siz juda muhim bosqichdan o’tdingiz, endi bizning dasturlash sohasidagi mashaqqatli sayohatimiz haqida so’zlashsak ham bo’ladi. Ushbu sayohatimiz 3-4 oy davom etadi deb o’ylayotgan bo’lsangiz adashasiz. O’z sohamizdagi usta bo’lishimiz uchun yaxshigina siz bilan mehnat qilamiz, qiyinchiliklardan o’tamiz, ter to’kamiz…

Oldimizda juda uzoq sayohat bor

Dasturlashni o’rganishdan oldin ingliz tilini o’rganib olish zarar qilmaydi. Chunki, sayohatimiz davomida turli xil muammolarga duch kelamiz. Shunda, ‘Google’ amakimizdan osongina ‘How to …’ orqali savollarga javob olish mumkin. Bundan tashqari dasturlash tili yoki turli texnologiyalarni o’rganishda ularning rasmiy saytidan ma’lumotlar o’qishga to’g’ri keladi. Shuning uchun dasturlashdan oldin, ingliz tilini oz bo’lsa ham o’rganishingizni maslahat beraman.

2-Qadam. Front End

Demak, dasturlashni endi qayerdan o’rganishni boshlash kerakligi haqida so’zlashaylik. Boshlanishiga oddiy statik ko’rinishdagi websayt tuzishni maslahat beraman. Men ham dasturlashga qiziqishim oddiy mobil websaytlar tuzish bilan boshlaganman. Chunki, bu juda oson, oddiygina “Notepad” dasturi orqali o’zingizning “Salom Dunyo” dasturini yaratasiz. Bu bosqichda siz HTML va CSS dasturlash tillarini o’rganib olasiz.

HTML ni o’rgandim. Dunyodagi eng zo’r dasturchiman

Ushbu bosqich uzoq muddatga cho’zilmaydi. Yuqorida aytilgan dasturlash tilidan foydalanib o’zingizni shaxsiy web sahifangiz tuzing. Bu juda qiziqarli.

O’rganish uchun esa hozir juda ko’p darsliklar yoki o’quv markazlari bor. HTML, CSS texnologiyalar o’rganishni Youtube dagi inglizcha yoki o’zbekcha darsliklardan ham o’rganib olashinigz mumkin(maqola ohirida o’rganish uchun resurslar mavjud).

3-Qadam. Yo’nalish tanlash

Dasturlash sohasida turli xil kasb egalari mavjud. Masalan, web developer, Mobile developer, Frontend, Backend, … . Ushbu bosqichda siz o’zingizga yoqqan yo’nalishni tanlab, kerakli dasturlash tillarini o’rganish kerak bo’ladi.

  • Frontend developer – web sahifalarni ko’rinishi tuzish
    • HTML
    • CSS
    • Javascript
    • Turli frameworklar(React JS, Vue JS)
    • PHP(Laravel, Yii)
    • Javascript(Node JS)
    • Python(Django)
    • Golang (Gin, Gorilla mux)
    • Bu dasturlash tillaridan birini o’rgangan holda Backend ni o’rganish mumkin
    • Ma’lumotlar bazasi uchun tillar(Mysql, Postgresql, MongoDB)
    • Java/Kotlin(Android)
    • Swift(iOS)
    • Flutter(Android, iOS)
    • React Native(Android, iOS)
    • O’zingizga yoqqan Android yoki iOS sistemasi tanlab, yuqoridagi tillardan birini o’rganing

    4-Qadam. Algoritmlar, Data Structure

    O’tgan bosqichda o’zingiz mustaqil ravishda turli dasturlar tuza oldingizmi? Juda yaxshi. Endi biz ‘Computer Science’ haqida gaplashsak ham bo’ladi. Bu sohada fanlar juda ko’p: OOP, Data Structure(Graph, Tree, Finding shortest path), Algorithms, Database, … . Keling boshlanishiga oddiy algoritmlar tuzishni o’rganaylik. Masalan, berilgan sonning juft yoki toqligi hisoblab beradigan dastur. Bu algoritmni tuzish uchun C++, C, Java, Python, Go, … kabi yuqori bosqichlik dasturlash tillaridan biridan foydalanamiz. Algorithm yoki Data Structure masalarini yechish nimaga kerak deb o’ylayotgan bo’lishingiz mumkin. Asosan, katta nufuzli IT kompaniyalarning suhbat jarayonida ushbu turdagi masalarni yechib berishingizni so’raydi. Ushbu masalalarni turli xil saytlarda yechishni mashq qilsangiz bo’ladi.

    • Hackerrank.com
    • RoboContest.uz (o’zbekcha)
    • Leetcode.com
    • Project Euler

    Xulosa

    Dasturlash sohasi juda keng. Qancha suhbatlashsak shuncha kam. Ushbu maqolada o’zingiz uchun foydali ma’lumot oldingiz deb umid qilaman. Ba’zan o’zingizda motivatsiya yoqolib qolsa, o’rganishda davom eting, doimo o’zingiz ustingizda ishlang. ✌️ Omad!

    O’rganish uchun o’zbekcha video darsliklar:

    Qanday qilib veb sahifa yaratish mumkin?

    Veb sahifa – veb saytning tarkibiy qismi hisoblanadi. Agarda siz, sayt ochishni xohlasangiz, albatta veb sahifa yaratishni bilishingiz kerak. Buning uchun bizga HTML, CSS borasidagi bilimlar kerak bo’ladi. Mabodo, bu tillarni bilmasangiz, unda xavotir olmang. Maqolamizda oson va tez veb sahifa yaratish usullarini yoritib o’tganmiz.

    HTML va CSS

    HTML – (Hyper Text Markup Language) gipermatnlar belgilash tilidir. HTML- dasturlash tili emas, u veb sahifada matn, rasmlar va boshqa ma’lumotlarni joylashishini belgilab beruvchi tildir. HTML orqali siz axborotni internet foydalanuvchisiga yetkazib berasiz.

    HTMLda buyruqlar ya’ni teglar mavjud. Har bir teg < va >(uchburchak qavs) ichida yoziladi. Har bir HTML sahifa bilan boshlanib, tegi bilan yopilishi shart. Lekin yopilmaydigan teglar ham mavjud. Masalan,
    tegi sizning axborotingizni yangi qatordan boshlab beradi.

    HTML sahifa bo’limlardan iborat:

    1. Kirish qismi (ya’ni navigatsion menyu)
    2. Asosiy qism

    Kirish qismiga sarlavha va menu (bir sahifadan ikkinchi sahifaga o’tish va umimiy ma’lumotlar) kiritiladi.

    Asosiy qismga veb sahifaning mazmuni kiritiladi.

    CSS – bu veb sahifaning dizayn stillarini belgilab beruvchi til hisoblanadi. CSS orqali biz, HTML veb sahifamizning va veb saytimizning dizaynini chiroyli qilib ko’rsatib beramiz. HTMLda har bir bo’lim () ga nom ya’ni class beriladi. CSSda buyruqlar mavjud emas. Lekin HTMLdagi elementlarni (classlarni) kodda chaqirib, stillarni beramiz. Quyidagi bosqichlarda veb sahifa tayyorlashni o’rganib olasiz.

    1-bosqich

    Bloknotga kiramiz.
    Пуск→Программы→ Стандартные→ Блокнот.
    Faylni index.html formatida kompyuterga saqlab qo’yamiz. Shu HTML faylmizga kod yozishni boshlaymiz.

    Sublime, Visual Studio Code kabi kod tahrirlash uchun dasturlardan ham fordalanishingiz mumkin.
    Bulardan Sublime nisabatan soddaroq bo’lib, endi o’rganishni boshlagan dasturchi uchun foydalanish qulay.

    – veb sahifamizning kodini qaysi HTML versiyada yozayotganimizni bildiradi. Veb sahifa bilan boshlanib tegi bilan tugashi kerak.

    tegi veb sahifamizning sarlavhasini ( ) va veb brauzerda chiqadigan nomlanishi ( ) kiradi. Barcha still fayllari (.css)ga havolalar ham tegi joylashtirilishi kerak.

    tegi orqali veb sahifangizning asosiy ma’lumotlarini mazmunini yoritib bera olasiz. U yerda siz rasm joylashtirishingiz mumkin, biror bir narsa haqida masalan, yangi texnologiyalar haqida ma’lumot yozishingiz mumkin. Demak, ushbu teg ichida sahifani bor mazmunini matnlar rasmlar, video joylashtirb, slider(aylanib turuvchi rasmlar yoki matnlar) va boshqa turli xil elementlar orqali ifodalab berishingiz mumkin.

    Har qanday veb sahifa quyidagi shablon asosida yaratiladi.

    2- Bosqich

    – tegida veb brauzerdan chiqadigan veb sahifaning nomi yoziladi.

    – asosiy qismga yozadigan axborotingizni sarlavhasi yoziladi.

    tegi bizga sarlavhani ajratib, katta shriftda yozib beradi.

    Predmet yoki biron bir faoliyat haqida ma’lumot yoziladi

    Veb sahifa kodini yozdik. Endi faylimizni brauzer orqali ochamiz.

    Unig uchun siz html farmatida saqlagan faylingizni ushbu usulda ochasiz :
    Открыть с помощью->Google Chrome

    Qoyil! Siz o’z veb sahifangizni yaratdingiz. Buni yanada boyitishni xohlasangiz shu linkga kirib HTML darslarini o’rganing.

    3-bosqich.

    Bu bosqichda biz veb sahifamizni ko’rinishini qanday qilib o’zgartirishni o’rganamiz.

    CSS faylni ham bloknotga yozamiz. Faqat faylni faylnomi.css formatda saqlaymiz. Masalan, style.css

    CSS ko’rinishini o’zgartirmoqchi bo’lgan HTML elementlarimizni chaqiramiz. Body tegini CSSda

     body

    HTML faylda CSS faylni buyrug’i orqali ulaymiz:

    Bu buyrug’imiz ni ichiga dan kn yoziladi.

    Veb sahifa dizaynini o’zingizning didingizga qarab o’zgartirishingiz mumkin. Buning uchun CSS bilimlarini yaxshi bilishingiz kerak bo’ladi. Veb sayt ochishni xohlasangiz internet resurslaridan hamma ma’lumotlarni olishingiz mumkin. Sizga www.w3schools.com saytini tavsiya qilamiz.

    O’zbek tilida CSS ni o’rganing

    Veb brauzerdan yozgan index.html faylimizni ochamiz.

    Agar sizda rasm chiqmasa bu rasm papkasini kompyuteringizning qayerida turganini topolmayotganidan dalolat beradi. Shu sabab rasmni index.html bilan birga bitta faylga saqlashingizni maslahat beramiz.

    Siz hozir veb sahifa yaratishni, uni qanday dizayn qilish haqida boshlang’ich tushunchaga ega bo’ldingiz. O’ylaymizki, sizda veb sayt yaratishga bo’lgan qiziqish va xohish ortdi. Kelgusi maqolalarimizda qanday qilib oson va tez veb sayt yaratish haqida to’liq ma’lumotlar berib boramiz.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.