Press "Enter" to skip to content

Temiryo l tarixi

To‘xtash ishorasi qo‘lni (kunduzi yorqin mato parchasi yoki aniq ko‘rinadigan biror narsa bilan, tunda esa mash’ala yoki chiroq bilan) gir aylantirish orqali beriladi.

Temir yo’llarda bepul yurish huquqi kimlarga berilgan?

116. Transport vositalarining haydovchilari temir yo‘llarni faqat temir yo‘l kesishmalari orqali poyezd (lokomotiv, drezina)larga yo‘l berib kesib o‘tishlari lozim.

117.Temir yo‘l kesishmasiga yaqinlashib uni kesib o‘tmoqchi bo‘lgan haydovchi kesishma navbatchisining ko‘rsatmalariga, svetoforlar ishoralariga, yo‘l belgilariga, yo‘l chiziqlariga, shlagbaum holatiga amal qilishi va yaqinlashayotgan poyezd (lokomotiv, drezina) yo‘qligiga ishonch hosil qilish shart.

118. Quyidagi hollarda temir yo‘l kesishmasiga kirish taqiqlanadi:

svetofor ishorasidan qat’i nazar, shlagbaum yopiq turgan yoki yopila boshlagan holatda, kesishmani to‘suvchi qurilma ko‘tarilib turgan yoki ko‘tarila boshlagan holatda;
shlagbaumning holatidan va bor-yo‘qligidan qat’iy nazar svetoforning taqiqlovchi ishorasida;
kesishma navbatchisining taqiqlovchi ishorasida (navbatchi haydovchiga oldi yoki orqasi bilan turib jezlni, qizil chiroq yoki bayroqchani yuqoriga ko‘tarib tursa yoki qo‘llarini yonga uzatsa);
agar kesishmadan keyin, haydovchini kesishmada to‘xtashga majbur qiladigan tirbandlik paydo bo‘lsa;
agar ko‘rinish chegarasidagi masofada kesishmaga poyezd (lokomotiv, drezina) yaqinlashayotgan bo‘lsa.

kesishma oldida turgan transport vositalarini qarama-qarshi harakatlanish bo‘lagiga chiqib aylanib o‘tish;
shlagbaumni o‘zboshimchalik bilan ochish;
transport holatiga keltirilmagan qishloq xo‘jaligi, yo‘l qurilishi, qurilish va boshqa mashina hamda mexanizmlarni kesishma orqali olib o‘tish;
temir yo‘l distansiyasi boshlig‘ining ruxsatisiz tezligi soatiga 8 kilometrdan kam bo‘lgan transport vositalarining harakatlanishi taqiqlanadi.

119. Kesishma orqali harakatlanish taqiqlangan hollarda haydovchi to‘xtash chizig‘i, 2.5 yo‘l belgisi yoki svetofor oldida, ular bo‘lmaganda shlagbaumga kamida 5 metr, shlagbaum bo‘lmaganda esa birinchi temir yo‘l iziga kamida 10 metr qolganda to‘xtashi kerak.

120. Temir yo‘l kesishmasida majburan to‘xtab qolgan transport vositasining haydovchisi darhol odamlarni tushirish va kesishmani bo‘shatish choralarini ko‘rishi;

Shu bilan bir vaqtda haydovchi:

imkoniyati bo‘lganda, yaqinlashib kelayotgan poyezd mashinistiga to‘xtash ishorasini berish qoidasini tushuntirib, ikki kishini temir yo‘l yoqasi bo‘ylab ikkala tomonga 1000 metr masofaga (agar bir kishi bo‘lsa — uni yo‘l yaxshi ko‘rinmaydigan tomonga) yuborishi;
transport vositasi yonida qolishi va umumiy xatar ishorasini berishi;
poyezd ko‘ringanda to‘xtash ishorasini berib, u kelayotgan tomonga yugurishi kerak.

To‘xtash ishorasi qo‘lni (kunduzi yorqin mato parchasi yoki aniq ko‘rinadigan biror narsa bilan, tunda esa mash’ala yoki chiroq bilan) gir aylantirish orqali beriladi.

Bitta uzun va uchta qisqa tovushli ishoralar umumiy xatar ishorasi hisoblanadi.

Temiryo’l tarixi

O’z ixtirosidan buyon temir yo’llar butun dunyo bo’ylab sivilizatsiyalarni rivojlantirishda katta rol o’ynagan. Qadimgi Gretsiyadan zamonaviy Amerikagacha bo’lgan temir yo’llar odamlar sayohati va ish uslubini o’zgartirdi.

“Temir yo’llarning” eng qadimgi shakli aslida mil. Avv. 600 ga to’g’ri keladi. Yunonlar yam-qalin qoplangan ohaktosh yo’llaridagi yo’llar bilan Korinfning Isthmus qirg’og’i bo’ylab qayiqni tashishni osonlashtirish uchun g’ildirakli avtomobillardan foydalanishlari mumkin edi.

Miloddan avvalgi 146 yilda Yunonistonning Rimga yiqilishi bilan bu temir yo’llar vayronaga aylandi va 1400 yildan ortiq g’oyib bo’ldi.

XVI asrga kelib, zamonaviy temir yo’l transportirovkasi tizimi birinchi marta paydo bo’lishiga imkon bermadi – bug ‘lokomotivi kashf etilganidan uch asr ilgari sodir bo’ldi, ammo bu noyob transport shakli haqiqatdan ham dunyoni o’zgartirdi.

Birinchi zamonaviy temir yo’llar

Temir yo’llar 1550 yillarning boshida Germaniyada ot vagonlari yoki aravalar uchun qishloqni kesib o’tishni osonlashtiradigan temir yo’llar deb nomlangan relslar yo’llarini o’rnatishga kirishganida zamonaviy dunyoda ko’rinish paydo bo’ldi. Bu ibtidoiy temir yo’llar yog’och relslardan iborat bo’lib, ular ot vagonlari yoki aravalar axloqsiz yo’llardan ko’ra osonroq harakatlanardi.

1770-yillarga kelib, demir temir va o’rindiqlar ustidagi g’ildiraklarni almashtirdi, keyinchalik Yevropa bo’ylab tarqalgan tramvaylarga aylandi. 1789 yilda ingliz aktyori Uilyam Jessup birinchi vagonlarni flanaqli g’ildiraklar bilan loyihalashtirdi. Bu g’ildiraklar g’ildiraklarini temir yo’lni yaxshilashga imkon berdi va keyinchalik lokomotivlarga etkazildi.

1800-yillarga qadar temir yo’l qurilishi quyma temirdan foydalangan bo’lsa-da, Jon Birkinsho 1820-yilda ferma deb nomlangan yana bardoshli materialni ixtiro qildi. 1860-yillarning oxirlarida temirni arzonroq ishlab chiqarishga imkon beradigan Bessemer jarayoni paydo bo’lgunga qadar temirli temir yo’llari uchun temirli temir ishlab chiqildi , Amerika va dunyoning boshqa mamlakatlaridagi temir yo’llarning tez sur’atlarda kengayishiga sabab bo’ldi.

Oxir-oqibat, Bessemer jarayoni o’rnini ochiq olovli pechkalarni ishlatish bilan almashtirdi, bu esa narxlarni kamaytiradigan va ruxsat berilgan poezdlarni 19-asrning oxiriga kelib Qo’shma Shtatlardagi eng yirik shaharlarni bog’lash imkonini berdi.

Zamonaviy temir yo’l tizimi uchun zamin yaratilgani sababli, bularning barchasi ko’proq odamlarni uzoqroq masofani tezroq ko’taradigan vositani ixtiro qildi. Bularning barchasi sanoat inqilobi davrida bug ‘dvigateli ixtirosi bilan sodir bo’lgan.

Sanoat inqilobi va Buxoriy mexanizmi

Buxoriy dvigatel ixtirosi zamonaviy temir yo’l va poezdlarni ixtiro qilish uchun juda muhim edi. 1803-yilda Samuel Homfrey ismli bir kishi, ot aravalarini tramvaylarga almashtirish uchun bug’ bilan ishlaydigan vositaning rivojlanishini moliyalashga qaror qildi.

Richard Trevitik (1771-1833) avtomobilni birinchi bug ‘dvigatel tramvay lokomotivini qurdi. 1804-yil 22-fevralda lokomotiv Uelsdagi Merthyr Tydfil shtati Pen-y-Darron shtatidagi temir qotishma orasida 10 tonna temir, 70 ta erkak va beshta qo’shimcha vagonni yukladi. Abercynnon deb atalgan vodiy, ikki soat davom etgan safarni yakunlash.

1821 yili inglizcha Yuliy Griffiths yo’lovchi lokomotivini patentlash uchun birinchi shaxs bo’lib, 1825 yil sentyabrda Stockton & Darlington temir yo’l kompaniyasi, ingliz kashfiyotchisi Jorj Stephenson tomonidan ishlab chiqilgan lokomotivlardan foydalangan holda, .

Ushbu yangi poezdlar oltita yuk ko’tarilgan ko’mir va 21ta minadigan avtomobilni bir soat ichida 9 milya uzoqlikdagi 450 yo’lovchiga olib kelishi mumkin.

Stivenson temir yo’l uchun birinchi bug ‘lokomotiv dvigateli ixtirochisi sanaladi – Trevithick ixtirosi temir yo’l uchun emas, balki yo’l uchun mo’ljallangan, yo’l lokomotivi bo’lgan birinchi tramvay lokomotivi hisoblanadi.

1812-yilda Stivenson qo’shma dvigatel ishlab chiqaruvchisi bo’ldi va 1814 yilda Stockton va Darlington temiryo’l liniyasi uchun birinchi lokomotivini qurdi, u erda kompaniya muhandisi sifatida ishga yollandi. Ko’p o’tmay u egalarini bug ‘qo’zg’atadigan quvvatdan foydalanishga ishontirdi va chiziqning birinchi lokomotivi – “Lokomotiv” ni qurdi. 1825 yilda Stivenson Liverpul va Manchester Demiryoliga ko’chib o’tdi, u erda uning o’g’li Robert bilan Rocket qurdi.

Amerika temir yo’l tizimi

Polkovnik Jon Stevens Qo’shma Shtatlardagi temir yo’llarning otasi hisoblanadi.

1826-yilda Stevens Nyu-Jersi shtati Hoboken shahridagi ko’chmas mulkka qurilgan dumaloq eksperimental yo’lda bug ‘lokomotivi imkoniyatini namoyish etdi – uch yil oldin Stivenson Angliyada amaliy parovoz lokomotivini ishlab chiqdi.

Stivens 1815-yilda Shimoliy Amerikada birinchi temir yo’l charteriga ega bo’ldi, biroq boshqalar grant olishni boshladilar va tez orada birinchi tezkor temir yo’llarda ish boshladilar. 1930-yil Piter Koper Tom Thumb deb ataladigan umumiy tashuvchi temir yo’lda ishlaydigan birinchi Amerika qurilgan bug lokomotivini loyihalashtirdi va qurdi.

1857-yilda Jorj Pullman , Pullman Sleeping Car avtomobilini 1830-yillardan beri Amerikaning temir yo’llarida ishlatilayotgan bo’lsa-da, tungi yo’lovchilar sayohatiga mo’ljallangan edi. Biroq, erta shpallarda qulay bo’lmagan va Pullman Sleeper standarti bo’yicha sezilarli yaxshilanishga ega bo’lgan.

Oldinga texnologiya imkoniyatiga ega

1960 yillar va 1970 yillar boshida an’anaviy poezdlardan ancha tezroq sayohat qilishlari mumkin bo’lgan yo’lovchi avtotransport vositalarini yaratish imkoniyati katta qiziqish uyg’otdi. 1970-yillardan boshlab, magnit levitatsiyaga yoki maglevga , avtomashinalar havo kemasiga bemalol kirib boradigan va boshqa qurilma bilan o’rnatiladigan boshqa elektromagnit reaktsiya tomonidan yaratilgan alternativ yuqori tezlikli texnologiyaga qiziqish.

Yaponiyada Tokio va Osaka orasida birinchi tezyurar temir yo’li 1964 yilda ochilgan. O’shandan beri butun dunyoda, shu jumladan Ispaniya, Fransiya, Germaniya, Italiya, Skandinaviyada, Belgiyada, Janubiy Koreyada, Xitoyda bunday tizimlar yaratilgan. , Buyuk Britaniya va Tayvan.

Amerika Qo’shma Shtatlari San-Frantsisko va Los-Anjeles o’rtasida va Boston va Vashington o’rtasidagi sharqiy sohilda tezyurar temir yo’lni o’rnatish masalasini ham muhokama qildi.

Elektr dvigatellari va poezd transporti texnologiyalarining rivojlanishi odamlarning soatiga 320 milya tezlikda harakatlanishiga imkon berdi. Ushbu mashinalarda rivojlanish jarayoni, jumladan, soatiga 700 milya tezlikka erishish rejalashtirilgan Hyperloop trubkasi poezdi ham mavjud.

Temir yo’llarda bepul yurish huquqi kimlarga berilgan?

Temir yo’llarda bepul yurish huquqi kimlarga berilgan?

— Temir yo’llarda yiliga bir marta bepul yurish huquqi (borish va kelishga) quyidagilarga taqdim qilingan: (https://lex.uz/acts/2001187)

— Sovet Ittifoqi Qahramonlari va Shon-shuhrat ordenining uchta darajasi bilan taqdirlangan shaxslarga;

— yarador bo’lgan harbiy xizmatchilar, ishchilar va xizmatchilardan 1 va 2-guruh urush nogironlari va ularga tenglashtirilgan shaxslarga;

— Chernobil AES dagi avariyani bartaraf etuvchilari-nogironlariga.

— 3-guruh urush nogironlari, urush qatnashchilari va ularga tenglashtirilgan shaxslar temir yo’llarda chiptaning ellik foiz chegirmalari bilan yiliga bir marta yurish huquqiga ega.

Oxshash xabarlar:

  • Ho‘l yo‘llarda qanday yurish kerak?
  • Kimlarga ro‘za tutmaslikka ruxsat berilgan?
  • Temir daftar nima? Temir daftar haqida ma’lumot
  • Mualliflik huquqi cheklovlarisiz rasmiy Telegram
  • Ajrimdan keyin bola va yaqin qarindoshlarning bir-biri bilan…
  • OYLIK MAOSHIGA +100% GACHA USTAMA OLISH HUQUQI
  • Piyoda yurish uchun 7 sabab
  • Karantin sharoitida niqobsiz yurish uchun javobgarlik…
  • Qanday qilib yuqumlik kasalliklardan uzoq yurish mumkin?
  • Nima uchun oyoqyalang yurish foydali?
  • ��‍♂️Sog‘lom bo‘lish uchun qancha piyoda yurish kerak?��
  • Piyoda yurish haqida siz bilmagan yangi faktlar!
  • Turkiyada taʼlim olish toʻgʻrisida berilgan eng koʻp…
  • Ilon Mask aslida kim yohud hayolotga berilgan biznesmen
  • Nozik yurakka berilgan ozor

Оставьте комментарий Отменить ответ

Для отправки комментария вам необходимо авторизоваться.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.