Tabiiy resurslarga boy dunyodagi 10 ta mamlakat

Saudiya Arabistoni Alyaskadagi qadar katta hududga ega, bu erda dunyo neft zaxiralarining 20% ​​joylashgan. Xuddi shunday, u tabiiy gaz zaxiralari va ko’p miqdordagi yog’ochni eng yirik egalaridan biri sifatida beshinchi o’rinni egallaydi. Uning tabiiy boyliklarining taxminiy qiymati 34,4 trln.

Tabiiy gazning aniqlangan zaxiralari bo’yicha mamlakatlar ro’yxati – List of countries by natural gas proven reserves

Ma’lumotlarga asoslangan tabiiy gazning tasdiqlangan zaxiralari bo’yicha mamlakatlar (2014) Jahon Faktlar kitobi.

Tabiiy gaz va neftning aniqlangan zaxiralari bo’yicha mamlakatlar (2015)
Jahon tabiiy gazining tasdiqlangan zaxiralari 1960–2012 (OPEK)

AQSh Energiya Axborotlari Ma’muriyatining ma’lumotlariga ko’ra tabiiy gazning eng katta zaxiralariga ega bo’lgan beshta mamlakatdagi tendentsiyalar

Bu bo’yicha mamlakatlar ro’yxati tabiiy gaz tasdiqlangan zaxiralar asoslangan Jahon Faktlar kitobi (hech qanday ko’rsatma berilmaganda). [1] yoki boshqa nufuzli uchinchi tomon manbalari (keltirilgani kabi). Dan olingan ma’lumotlarga asoslanib BP, 2009 yil oxirida tasdiqlangan gaz zaxiralarida uchta mamlakat ustunlik qildi: Eron, Rossiya va Qatar birgalikda, dunyoning tasdiqlangan zaxiralarining deyarli yarmiga ega edi. [2]

Gazning aniqlangan eng katta zaxiralari qaysi mamlakatda ekanligi to’g’risida ba’zi kelishmovchiliklar mavjud. Rossiyaning aniqlangan eng katta zaxiralariga ega deb hisoblaydigan manbalarga AQSh Markaziy razvedka boshqarmasi (47600 kub kilometr), [3] AQSh Energetika bo’yicha ma’muriyati (49000 km³), [4] va OPEK (48810 km³). [5] Biroq, BP Rossiyani faqat 32900 km³ bilan kreditlaydi, [6] uni ikkinchi o’rinda, Erondan biroz orqada (manbaga qarab 33100 dan 33800 km³ gacha) joylashtirishi mumkin edi.

Ning doimiy e’lonlari tufayli slanets gazi tiklanishi mumkin zahiralari, shuningdek Markaziy Osiyo, Janubiy Amerika va Afrikada burg’ulash ishlari, chuqur suvli burg’ulash, taxminlar tez-tez yangilanmoqda, asosan o’sib bormoqda. 2000 yildan beri ba’zi mamlakatlar, xususan AQSh va Kanadada qazib olinishi sababli tasdiqlangan gaz zaxiralari katta darajada oshdi slanets gazi, ammo aksariyat mamlakatlarda slanetsli gaz konlari zaxira hisob-kitoblariga hali qo’shilmagan.

Bu maqola qolgan yillar bilan jadvalni to’ldirish haqida ma’lumot etishmayapti. Iltimos, ushbu ma’lumotlarni kiritish uchun maqolani kengaytiring. Qo’shimcha tafsilotlar munozara sahifasi. ( Avgust 2020 )

Turli manbalardan tasdiqlangan tabiiy gaz zaxiralarini taqqoslash (kubometr, 2014 yil 31 dekabr / 2015 yil 1 yanvar holatiga)

Manba	Kanada	Eron	Rossiya	Saudiya Arabistoni	Qo’shma Shtatlar	Venesuela
BP [14]	2,000	34,000	32,800	8,200	9,800	5,600
OPEK [15]	2,028	34,020	49,541	8,489	9,580	5,617
BIZ. Energiya bo’yicha ma’muriyat [16]	2,535	42,426	59,619	10,393	10,441	6,960

Shuningdek qarang

• Tabiiy gaz qazib olish bo’yicha mamlakatlar ro’yxati
• Tasdiqlangan neft zaxiralari bo’yicha mamlakatlar ro’yxati
• Tabiiy gaz konlari ro’yxati

Tabiiy resurslarga boy dunyodagi 10 ta mamlakat

O’rtasida tabiiy resurslarga boy dunyodagi mamlakatlar Rossiya, AQSh, Saudiya Arabistoni, Kanada, Eron, Xitoy, Braziliya, Avstraliya, Iroq va Venesuela mavjud. Tabiiy resurslarni yerdan olinadigan va iste’mol tovarlarini ishlab chiqarishda ishlatiladigan xom ashyoga ajratish (247wallst, 2012).

Tabiiy resurslar – bu to’g’ridan-to’g’ri erdan qazib olingan va hali olinmagan materiallarni o’z ichiga olishi mumkin bo’lgan ta’minotning o’zi. Ushbu materiallarning barchasi dollar bilan baholanib, eng boy mamlakatlarning trillion dollarlik ko’rsatkichlariga etadi.

Muayyan resurslarning boyligi har bir mamlakatda farq qilishi mumkin. Fors ko’rfaziga (Eron va Iroq) yaqin bo’lgan mamlakatlarda uglevodorodlarga boy, Amerika qit’asida joylashgan yog’ochlarga va Avstraliya kabi uran va qimmatbaho metallarga boy.

Quyidagi mamlakatlar dunyodagi eng boy tabiiy boyliklarga kiradi, chunki ularning boyligining umumiy taxminiy qiymati dunyodagi boshqa mamlakatlarga qaraganda yuqori. Ushbu mamlakatlarning aksariyati qimmatbaho metallar, uglevodorodlar va yog’ochga boy bo’lib, bu ularni butun dunyo bo’ylab ushbu manbalarning asosiy etkazib beruvchilariga aylantiradi (Nisha, 2015).

Tabiiy boyliklarga boy 10 ta davlat

1- Rossiya

Rossiya tabiiy boyliklarga boy dunyodagi eng boy mamlakatlar ro’yxatidagi birinchi mamlakat bo’lib, uning boyligi 75 trln.

Rossiya turli xil tabiiy boyliklarga ega mamlakat, ammo uning asosiy boyliklari ko’mir, neft, tabiiy gaz, oltin va yog’och manbalari. Shu tarzda, Rossiya dunyodagi noyob metallarni etkazib berish bo’yicha ikkinchi davlatdir.

2- Amerika Qo’shma Shtatlari

Ushbu mamlakat tabiiy boyliklarining umumiy qiymati 45 trillion dollarga teng deb baholanmoqda. Dunyo ko’mir zaxirasining 31,2% AQShda.

Ushbu mamlakatda ko’mir va o’tin manbalarining yig’indisi uning tabiiy boyliklarining 89 foizini tashkil etadi. Xuddi shunday, Qo’shma Shtatlar oltin, mis va tabiiy gaz zaxiralari bo’yicha dunyodagi eng boy beshta mamlakatdan biri hisoblanadi. Ushbu mamlakat 750 million gektar erni o’rmon bilan qoplaganligi uchun baxtlidir, shuning uchun u yog’och ishlab chiqaruvchi yirik korxonadir. (Entoni, 2016)

3- Saudiya Arabistoni

Saudiya Arabistoni Alyaskadagi qadar katta hududga ega, bu erda dunyo neft zaxiralarining 20% ​​joylashgan. Xuddi shunday, u tabiiy gaz zaxiralari va ko’p miqdordagi yog’ochni eng yirik egalaridan biri sifatida beshinchi o’rinni egallaydi. Uning tabiiy boyliklarining taxminiy qiymati 34,4 trln.

Bu mamlakat Yaqin Sharq davlatlari orasida eng muhim va musulmonlar madaniyatining markazidir. Uglevodorodlarga boyligi tufayli ushbu mamlakatda operatsiyalar va sanoat asosan ularga bog’liqdir. (St., 2012)

4- Kanada

Qo’shma Shtatlarga o’xshash hajmi bo’yicha Kanadadagi tabiiy resurslarning taxminiy qiymati 33,2 trln. Ushbu mamlakat dunyodagi neft ta’minotining 17,8 foiziga ega bo’lib, Saudiya Arabistonidan keyin ikkinchi o’rinda turadi.

Boshqa tomondan, Kanada uran zahirasi bo’yicha ikkinchi o’rinni egallaydi va dunyodagi yog’och ishlab chiqarish bo’yicha uchinchi o’rinda turadi. Kanada tabiiy gaz va fosfat zaxiralariga boy.

5- Eron

Eronning kattaligi Alyaska shtatiga o’xshaydi. Uning hududida uning qiymati 27 trillion dollar bo’lgan tabiiy boyliklarga ega. Dunyoda neftning 10% va tabiiy gazning 16% egasi bo’lib, u katta neft va tabiiy gaz zaxiralariga ega.

Eron Qatar bilan bir xil hududda joylashgan bo’lib, bu unga ushbu hudud bilan Fors ko’rfazidagi ulkan uglevodorodlarni baham ko’rish imkonini beradi. Hisob-kitoblarga ko’ra, bugungi kunda ushbu mamlakat neft zaxiralari tarkibida 136,2 milliard barrelga teng.

6- Xitoy

Ushbu mamlakatda 23 trillion dollarga teng tabiiy resurslar mavjud. Uning eng katta boyligi tabiiy boyliklarning 90% tashkil etadigan ko’mir va noyob metallardan olinadi. Biroq, yog’och ham Xitoyda topilgan eng katta manbalardan biridir.

Hozirgi vaqtda ushbu mamlakat rivojlanayotgan super kuch deb hisoblanadi. Uning hududida topilgan ko’mir konlari dunyoda topilgan ko’mirning 13 foiziga teng. Yaqinda tabiiy gaz zaxiralari ham topildi.

7- Braziliya

Uning umumiy tabiiy boyliklari 21,8 trillion dollarni tashkil etadi. Ushbu manbalar tarkibida oltin va uranning yirik konlari mavjud. Boshqa tomondan, Braziliya temir ishlab chiqarish bo’yicha dunyoda ikkinchi o’rinda turadi.

Braziliyada keng metall konlari mavjud bo’lsa-da, uning eng qimmatbaho manbai yog’ochdir. Taxminan 12,3% daraxt etkazib berish Braziliyadan keladi va uning qiymati 17,45 trln. (Amir, 2014)

8- Avstraliya

Avstraliya hududi Qo’shma Shtatlarnikidan 20% kichikroq. Ushbu hududda 19,9 trillion dollarga baholangan tabiiy resurslarni topish mumkin. Ushbu resurslar asosan ko’mir, o’tin, mis va temir zaxiralarida juda ko’p.

Shu bilan birga, Avstraliya dunyodagi eng yirik oltin va uran ishlab chiqaruvchisi bo’lib, u dunyodagi eng yirik qimmatbaho metallarni etkazib beruvchisi bo’lib, jahon bozorining 14,3 foizini egallab turibdi. Boshqa manbalarga kelsak, Avstraliya dunyodagi uranning 46 foizini ta’minlaydi.

9- Iroq

Tabiiy boyliklarning qiymati 15,9 trln. Ushbu mamlakatda dunyodagi neft konlarining 9 foizi mavjud bo’lib, ular uning eng katta tabiiy boyligi hisoblanadi. Ushbu konlarda 115 milliard barrel neft borligi taxmin qilinmoqda.

Boshqa tomondan, Iroq dunyoga fosfat jinslarini etkazib beruvchisi sifatida katta salohiyatga ega, deb hisoblashadi, umumiy qiymati 1,1 trln.

10- Venesuela

Venesuela Texas shtatining kattaligi. Tabiiy boyliklarining qiymati temir, tabiiy gaz va neftga boy bo’lib, 14,3 trillion dollarni tashkil etadi.

Bu dunyoda sakkizinchi va global bozorning 7,4 foizini tashkil etuvchi oltinchi neft etkazib beruvchisi. (Admin, 2017)

Adabiyotlar

1. 247wallst. (2012 yil 18-aprel). Dunyoning eng boy manbalarga boy mamlakatlaridan olingan: 247wallst.com.
2. (2017). Mamlakatlar. Dunyoda eng ko’p tabiiy boyliklarga ega bo’lgan 10 ta mamlakatdan olingan: thecountriesof.com.
3. (2014 yil 2-oktabr). Mamlakat reytingi. Dunyodagi eng tabiiy resurslarga ega bo’lgan eng yaxshi 10 mamlakatdan olingan: countryranker.com.
4. Entoni, C. (2016 yil 12 sentyabr). Investopedia. Tabiiy resurslari eng yuqori bo’lgan 10 mamlakatdan olingan: investopedia.com.
5. Kerol, N. (2016 yil, 2-fevral). Mamlakat haqida ma’lumot. NATURAL RESOURCESTOP dan olingan Dunyodagi eng ko’p tabiiy resurslarga ega 10 mamlakat: countrydetail.com.
6. (2015 yil 4-dekabr). Perfect Insider. Dunyoda eng ko’p tabiiy resurslarga ega bo’lgan o’nta mamlakatdan olingan: perfectinsider.com.
7. , 2. W. (2012 yil 13-iyul). Business Insider. Dunyoning eng boy manbalariga ega mamlakatlar: businessinsider.com.

Tabiiy resurslar: Dunyo bo’ylab misollar

Tabiiy resurslar – bu tabiiy ravishda paydo bo’ladigan moddalar. Ularni ikkita toifaga ajratish mumkin: biotik va abiotik. Biotik resurslar biosferadan to’planadi yoki o’sishi mumkin. Abiotik resurslar minerallar va metallar kabi jonli emas.

Biotik tabiiy resurslar

Biotik tabiiy resurslarga misollar:

• Qushlar
• Ferns
• Gullarni o’simliklar
• Meva
• Qo’ziqorinlar
• Hasharotlar
• Likenler
• Sutemizuvchilar
• Mikroblar
• Moxlar
• Tabiiy gaz
• Neft
• Sudralib yuruvchilar
• Butalar
• Daraxtlar
• Qurtlar

O’simlik sifatida etishtirilgan biotik resurslar

• Rayhon
• Bay
• Bryussel gullari
• Sabzi
• Mushuk
• Gulkaram
• Seldr
• Paxta
• Makkajo’xori
• Sarimsoq
• Yulaf
• Bamya
• Petrushka
• Yong’oq
• No’xat
• Guruch
• Javdar
• Jo’xori
• Qovoq
• Shakarqamish
• Kungaboqar
• Bug’doy
• Qovoqcha

Okeandagi biotik resurslar

• Qisqichbaqasimonlar va lobsterlar
• Baliq
• Ahtapot
• Dengiz o’tlari va suv o’tlari
• Mayda qisqichbaqa
• Kitlar va delfinlar

Abiotik tabiiy resurslar

Abiotik tabiiy resurslarga misollar:

• Baritlar
• Boksit
• Xromit
• Ko’mir
• Mis
• Olmos
• Shag’al
• Oltin
• Temir ruda
• Qo’rg’oshin
• Marmar
• Ohaktosh
• Nikel
• Platina
• Pomza
• Tuz
• Qum
• Kumush
• Oltingugurt
• Talk
• Vanadiy
• Sink

Tabiiy energiya manbalari

• Bioyoqilg’i – O’simliklar va hayvonlardan olinadigan yoqilg’i
• Geotermik energiya – Yerdan hosil bo’lgan va u erda saqlanadigan energiya
• Gidroelektr energiyasi – suv elektr energiyasini ishlab chiqaradigan turbinalarni suv omborlarida yoki suv oqimlarida boshqaradi
• Tabiiy gaz – Bu qazilma yoqilg’i
• Yadro energetikasi – atomning bo’linishi natijasida hosil bo’lgan
• Quyosh energiyasi – Quyosh nurlari elektr energiyasini ishlab chiqaradigan quyosh xujayralarini isitadi
• Shamol kuchi – shamol elektrni ishlab chiqaradigan turbinalarni aylantiradi

Mamlakatlar bo’yicha tabiiy resurslar

Bu erda dunyoning tanlangan mamlakatlaridan tabiiy resurslarga misollar keltirilgan:

Avstraliya

• Boksit
• Ko’mir
• Mis
• Olmos
• Oltin qo’rg’oshin
• Temir ruda
• Mineral qumlar
• Tabiiy gaz
• Nikel
• Neft
• Kumush
• Qalay
• Volfram
• Uran
• Sink

Braziliya

• Boksit
• Oltin
• Gidroenergetika
• Temir ruda
• Marganets
• Nikel nefti
• Fosfatlar
• Platina
• Yog’och
• Qalay
• Uran

Kanada

• Ko’mir
• Mis
• Olmos
• Baliq
• Oltin
• Gidroenergetika
• Temir ruda
• Qo’rg’oshin
• Molibden
• Tabiiy gaz
• Nikel
• Neft
• Kaliy
• Kumush
• Yog’och
• Yovvoyi tabiat
• Sink

Xitoy

• Alyuminiy
• Surma
• Ko’mir
• Temir ruda
• Qo’rg’oshin
• Merkuriy
• Magnetit
• Marganets
• Molibden
• Tabiiy gaz
• Neft
• Qalay
• Volfram
• Uran
• Vanadiy
• Sink

Misr

• Asbest
• Gips
• Temir ruda
• Qo’rg’oshin
• Ohaktosh
• Marganets
• Tabiiy gaz
• Fosfatlar
• Neft
• Talk
• Sink

Frantsiya

• Surma
• Arsenik
• Boksit
• Ko’mir
• Dala shpati
• Ftor
• Baliq
• Gips
• Temir ruda
• Kaliy
• Yog’och
• Uran
• Sink

Grenlandiya

• Ko’mir
• Olmos
• Baliq
• Oltin
• Gidroenergetika
• Temir ruda
• Qo’rg’oshin
• Molibden
• Niobiy
• Platina
• Muhrlar
• Tantalit
• Uran
• Kitlar
• Sink

Hindiston

• Ekin maydonlari
• Boksit
• Xromit
• Ko’mir
• Olmos
• Temir ruda
• Ohaktosh
• Marganets
• Mika
• Tabiiy gaz
• Neft
• Titan rudasi

Italiya

• Ekin maydonlari
• Asbest
• Barit
• Ko’mir
• Dala shpati
• Baliq
• Ftor
• Marmar
• Merkuriy
• Kaliy
• Pomza
• Pirit
• Sink

Keniya

• Diatomit
• Ftor
• Qimmatbaho toshlar
• Gips
• Gidroenergetika
• Ohaktosh
• Tuz
• Soda kuli
• Yovvoyi tabiat
• Sink

Meksika

• Mis
• Oltin
• Qo’rg’oshin
• Tabiiy gaz
• Neft
• Kumush
• Yog’och
• Sink

Yangi Zelandiya

• Ko’mir
• Oltin
• Gidroenergetika
• Temir ruda
• Ohaktosh
• Tabiiy gaz
• Qum
• Yog’och

Norvegiya

• Mis
• Baliq
• Gidroenergetika
• Temir ruda
• Qo’rg’oshin
• Tabiiy gaz
• Nikel
• Neft
• Piritlar
• Yog’och
• Titan
• Sink

Seyshel orollari

• Darchin daraxtlari
• Kopra
• Baliq

Janubiy Afrika

• Surma
• Xrom
• Ko’mir
• Mis
• Qimmatbaho olmoslar
• Oltin
• Temir ruda
• Marganets
• Tabiiy gaz
• Nikel
• Fosfatlar
• Platina
• Tuz
• Qalay
• Uran
• Vanadiy

Shri-Lanka

• Gil
• Toshlar
• Grafit
• Gidroenergetika
• Ohaktosh
• Mineral qumlar
• Fosfatlar

Shvetsiya

• Arsenik
• Mis
• Dala shpati
• Oltin
• Gidroenergetika
• Temir ruda
• Qo’rg’oshin
• Kumush
• Yog’och
• Volfram
• Uran
• Sink

Tailand

• Ekin maydonlari
• Baliq
• Florit
• Gips
• Qo’rg’oshin
• Lignit
• Tabiiy gaz
• Kauchuk
• Tantal
• Yog’och
• Qalay
• Volfram

Ukraina

• Ekin maydonlari
• Ko’mir
• Grafit
• Temir ruda
• Kaolin
• Magniy
• Marganets
• Merkuriy
• Tabiiy gaz
• Nikel
• Yog ‘
• Tuz
• Oltingugurt
• Yog’och
• Titan

Birlashgan Qirollik

• Ekin maydonlari
• Tebeşir
• Gil
• Ko’mir
• Oltin
• Gips
• Temir ruda
• Qo’rg’oshin
• Ohaktosh
• Tabiiy gaz
• Kaliy
• Neft
• Tuz
• Silika qumi
• Slate
• Qalay
• Sink

Qo’shma Shtatlar

• Boksit
• Ko’mir
• Mis
• Qo’rg’oshin
• Oltin
• Temir
• Merkuriy
• Molibden
• Tabiiy gaz
• Nikel
• Neft
• Fosfatlar
• Kaliy
• Kumush
• Yog’och
• Volfram
• Uran
• Sink

• Ko’mir
• Mis
• Oltin
• Qo’rg’oshin
• Molibden
• Tabiiy gaz
• Neft
• Kumush
• Volfram
• Uran
• Sink

Ko’rib turganingizdek, butun dunyoda turli xil tabiiy boyliklar mavjud.