Press "Enter" to skip to content

Jinsiy olat kasalliklari

Gemofiliya tashxisi neonatolog, genetik mutaxassis, gematolog va pediatr ishtirokida amalga oshiriladi. Agar bolada boshqa patologiyalar bo’lsa, shuningdek boshqa mutaxassislar bilan maslahatlashish kerak: bolalar gastroenterologi, bolalar travmatologi, otorinolaringolog, nevrolog va boshqalar.

Gemofiliya — kasallikni davolash, alomatlari, tashxisi va oldini olish

Gemofiliya — bu qon ivishining buzilishi bilan bog’liq bo’lgan irsiy kasallik. Bu so’z yunoncha gemo — qon, filia — sevgi, yoqtirish degan ma’nolarni anglatadi. Qon ivishining VIII yoki IX omili yetishmasligi tufayli qon ketishi hajmi ortadi. Xastalik nasldan-naslga X-xromosoma bilan bog’liq bo’lgan retsessiv holda o’tadi. Shunday qilib, ushbu kasallikdan faqatgina erkaklar aziyat chekadi, ayollar esa gemofiliya tashuvchisi hisoblanadi. Gemofiliyaning 70% dan ko’proq holatlari bemorning nogironligiga olib keladi.

Gemofiliya shuningdek, qirollar kasalligi deb ham ataladi, chunki bu patologiya ko’pincha monarx vakillari orasida aniqlangan.

Ushbu kasallik har 50 ming chaqaloqdan 1 tasida sodir bo’ladi. Uning A, B, C shakllari farqlanadi. Statistikaga ko’ra, eng ko’p uchraydigan shakli gemofiliya A hisoblanadi.

  • 1 Gemofiliya rivojlanish sabablari
  • 2 Kasallik tasnifi
  • 3 Gemofiliya belgilari: kasallik qanday namoyon bo’ladi?
  • 4 Bemorning harakatlari
  • 5 Tashxislash
  • 6 Gemofiliyani davolash
  • 7 Gemofiliyaning asoratlari
  • 8 Oldini olish

Gemofiliya rivojlanish sabablari

Gemofiliya irsiy kasallikdir. Uning rivojlanishiga mas’ul bo’lgan genlar jinsiy X xromosomaga bog’liq. Shuning uchun, bu kasallik faqat ayoldan meros bo’lib, kasallik sifatida doimo erkaklarda kuzatiliadi. Ayollar kasallik tashuvchisi hisoblanadi. Shunga qaramay, gemofiliya bilan qizlarning tug’ilish hollari ham qayd qilingan. Bunday hollarda bemor qizlarning ota-onasi ikkovlari ham kasal bo’lishadi, ya’ni bemorning otasi kasallangan, onasi esa kasallik tashuvchisi hisoblanadi.

Kasallik tasnifi

Gemofiliyaning uch turi ajratiladi:

  • Gemofiliya A — X xromosomasida retsessiv mutatsiya. Gemofiliya A da antigemofil globulin yetishmasligi (omil VIII) qayd qilinadi. Bu 80-85% hollarda yuzaga keladigan, gemofiliyaning eng keng tarqalgan turi. VIII omil darajasida 5-20% bo’lganda, shikastlanish va jarrohlik aralashuvlarida og’ir qon ketish kuzatiladi.
  • Gemofiliya B — X-xromosomadagi retsessiv mutatsiya bo’lib, u Kristmas omili yetishmasligi (IX omil) bilan tavsiflanadi. Ushbu turdagi gemofiliyada ikkinchi darajali koagulyatsion plastinkaning shakllanishi buziladi.
  • Gemofiliya C (autosomal-retsessiv yoki nasldan-naslga o’tishning to’liq bo’lmagan penetratsiyali dominant turi). Bunday patologiya ham erkak, ham ayollarda rivojlanishi mumkin. XI omil yetishmasligi qayd qilinadi. Patologiyaning mazkur shakli ashkenaz-yahudiylari orasida keng tarqalgan.

Gemofiliya belgilari: kasallik qanday namoyon bo’ladi?

Gemofiliyaning asosiy alomatlari — bu o’z-o’zidan yoki jarohat sodir bo’lganda, hatto eng kichik shikastlanishlarda bo’g’imlar, mushaklar va ichki organlardagi qon ketishlaridir. Kasallik bola hayoti birinchi yilnining ikkinchi yarmida yoki ikkinchi yilining boshida o’zini namoyon qila boshlaydi. Kamdan-kam hollarda alomatlari tug’ilishdan keyin yoki darhol paydo bo’ladi.

O’smirlar va kattalar orasida gemofiliya belgisi — jarohatlardan so’ng, ayniqsa bo’g’imlarga qon ketishidir. Shikastlangan bo’g’imlar hajmi kattalashib, shishib ketadi va juda og’riqli bo’ladi. Gemofiliyada takroriy gemartrozlar ikkilamchi bo’g’im shikastlanishlariga olib keladi. Xususan, kontraktatsiya va ankiloz rivojlanadi. Bemorda passiv harakat miqdori cheklangan bo’ladi, ankilozda esa umuman bo’g’imning to’liq harakatsizligi ro’y beradi.

Odatda gemofiliyada faqat katta bo’g’imlar shikastlanadi, kichik bo’g’imlarga juda kamdan-kam hollarda shikast yetadi. Kasallikning rivojlanishi bilan birga patologik o’zgargan bo’g’imlar soni ham ortadi. Aynan shu, bir vaqtning o’zida bir nechta bo’g’imlarning shikastlanishi bemorning 15-20 yoshida nogironligiga olib keladi.

Shuni ta’kidlash kerakki, kasallik nafaqat bo’g’imlarga, balki boshqa organlarga va anatomik tuzilmalarga ham ta’sir qiladi. Ehtimol, retroperitoneal, subfastsial va mushaklararo gematomalar (ko’karishlar) paydo bo’lishi mumkin. Gematomadagi qon hajmi 0,5 dan 3 litrgacha bo’lishi mumkin.

Ba’zi hollarda gemofiliyada gematomalar nervlarni yoki qon tomirlarini ezib qo’yishi mumkin. Bunday holatda bemorda kuchli og’riq, ishemiya belgilari, shuningdek parez va falajlik rivojlanadi.

Gemofiliyaning og’ir shakllarida bemorda oshqozon-ichak va buyrakda qon ketishi xavfi mavjuddir. Qon bilan qusish, qora, suyuq najas kuzatiladi. Buyrakda qon ketishi bilan esa siydik bilan qon ajralishi qayd qilinadi.

Bemorning harakatlari

Gemofiliya bilan og’rigan bemorlar qon ketish va gematomalarni o’z vaqtida oldini olish, shifokorning barcha tavsiyalariga amal qilishlari kerak. Shifokorga boshqa kasalliklar bilan murojaat qilganda, o’zlarida gemofiliya borligi haqida albatta shifokorga xabar berishlari kerak.

Bemorlar har doim yonlarida kasallik turi, qon guruhi va rezus-omil ko’rsatilgan maxsus pasport olib yurishlari kerak.

Tashxislash

Gemofiliya tashxisi neonatolog, genetik mutaxassis, gematolog va pediatr ishtirokida amalga oshiriladi. Agar bolada boshqa patologiyalar bo’lsa, shuningdek boshqa mutaxassislar bilan maslahatlashish kerak: bolalar gastroenterologi, bolalar travmatologi, otorinolaringolog, nevrolog va boshqalar.

Xavf ostida bo’lgan ota-onalar homiladorlikni rejalashtirish bosqichida tibbiy va genetik maslahat olishlari kerak. Genealogik ma’lumotlarni tahlil qilish, shuningdek, molekulyar genetik tadqiqotlar gemofiliya tashuvchisini ko’rsatishi mumkin. Ba’zan prenatal tashxis amalga oshiriladi, unda xorion yoki amniotsentez biopsiyasi olindai va keyinchalik hujayra materialning DNK sinovi o’tkaziladi.

Gemofiliyani davolash

Yaqin vaqtgacha gemofiliya bilan og’rigan bemorlar ko’p hollarda balog’at yoshigacha yetib bormasdilar. Kerakli davolanish bo’lmasa, bemorlar doimiy nogironlik va erta o’limga duch kelishadi.

Bugungi kunda kasallik bemorning tanasiga yetishmayotgan koagulyant omilni kiritish orqali nazorat qilinishi mumkin. Bunday davolanish yordamida ko’p qon ketishi va u bilan bog’liq oqibatlarni oldini olish mumkin.

Gemofiliyada mushak ichiga, teri ichiga va teri ostiga inyektsiyalar taqiqlanadi. Barcha dorilar vena yoki og’iz orqali kiritilishi kerak. Har qanday operatsiyani bajarishda gemofiliya bilan og’rigan bemorlarga antigemofil preparatlar beriladi.

Gemofiliyaning asoratlari

Yuzaga kelishi mumkin bo’lgan asoratlar qon quyilishi bilan bog’liq bo’lishi mumkin, masalan, anemiya, gematomalar, soxta o’simta va boshqalar. Shuningdek, immunitet tizimi asoratlari ham kuzatiladi: trombotsitopeniya, qonda qon ivishi omili ingibitorlari paydo bo’lishi.

Oldini olish

Gemofiliyani profilaktikasi kasallik tarixi bo’lgan juftliklardagi tibbiy va genetik maslahatlar olib borishdan iborat.

Jinsiy olat kasalliklari

Jinsiy olatning sog’lig’i erkak holatidagi muhim jihatdir. Bu erektsiya, uni bo’shatish va ko’payish qobiliyatiga ega bo’lishdan tashqariga chiqadi. Ularning soni juda ko’p jinsiy olatni kasalliklari kelajakda muammolarga duch kelmaslik uchun o’z vaqtida qanday davolash kerakligini bilishingiz kerak. Ushbu muammolar asosiy sog’liq holatining belgisi bo’lishi mumkin. Jinsiy olatni ta’sir qiladigan va hayotning boshqa sohalariga ta’sir qiladigan ko’plab sog’liq muammolari mavjud.

Shuning uchun, ushbu maqolada biz jinsiy olatni asosiy kasalliklari qanday, ularni qanday tanib olish kerakligi va qanday xususiyatlari borligini aytib o’tamiz.

  • 1 Jinsiy olatning asosiy kasalliklari
  • 2 Jinsiy olat kasalliklariga ta’sir etuvchi omillar
  • 3 Shifokorga qachon murojaat qilish kerak
  • 4 Sog’lom odatlar

Jinsiy olatning asosiy kasalliklari

Jinsiy olatni bilan bog’liq muammolar asosiy sog’liq holatining belgisi bo’lishi mumkin. Jinsiy olatni ta’sir qiladigan sog’liq muammolari hayotning boshqa jabhalariga ham ta’sir qilishi mumkin, bu esa stress, munosabatlardagi muammolar yoki o’z qadr-qimmatini yo’qotadi. Jinsiy olat bilan bog’liq muammolar belgilari va alomatlari va jinsiy olatni sog’lig’ini qanday himoya qilish haqida bilib oling.

Jinsiy funktsiya, jinsiy faollik va jinsiy olatni sog’lig’i bilan bog’liq muammolarga quyidagilar kiradi.

  • Erektil disfunktsiya: bu jinsiy aloqada bo’lish uchun etarlicha erektsiya firmasiga ega bo’lmaslik va uni saqlab turishning iloji yo’q.
  • Bo’shatish muammolari: bu muammolar unga tegishli bo’lganlarning barchasini o’z ichiga oladi. Bunday holda, biz bo’shashish, kechikish yoki erta bo’shashish, og’riqli, pasaygan yoki orqaga qaytish kabi qobiliyatlarni topamiz.
  • Anorgazmiya: Bu etarli stimulga qaramay, orgazmga erisha olmaslik.
  • Libidoning kamayishi: Bu jinsiy istakning pasayishi.
  • Jinsiy yo’l bilan yuqadigan infektsiyalar: Ular siydik chiqarish, jinsiy olatni bo’shatishi, yaralar, pufakchalar va boshqalarni keltirib chiqaradigan barcha jinsiy siğillarni o’z ichiga oladi.
  • Peyroni kasalligi, jinsiy olat ichida g’ayritabiiy chandiq to’qimalarining rivojlanishini o’z ichiga olgan surunkali holat, ko’pincha bukilgan yoki og’riqli erektsiyalarga olib keladi.
  • Jinsiy olatning sinishi: Bu jinsiy olatni naycha shaklida yig’ish paytida hosil bo’lgan tolali to’qimalarning parchalanishi. Odatda bu jinsiy olatni jinsiy olat paytida ayolning tos suyagiga qattiq urilishi natijasida yuzaga keladi.
  • Priapizm, doimiy yoki odatda og’riqli erektsiya, bu jinsiy stimulyatsiya yoki qo’zg’alish tufayli kelib chiqmaydi.
  • Fimozis, sunnat qilinmagan jinsiy olatni sunnat terisini jinsiy olatni boshidan tortib ololmaydigan siyish va erektsiya keltirib chiqaradigan holat.
  • Parafimoz, orqaga tortilgandan keyin sunnat terisi normal holatiga qaytishi mumkin bo’lmagan holat, bu olatni og’riqli shishishiga va qon oqimining buzilishiga olib keladi.
  • Saraton: U sunnat terisidagi pufakchadan boshlanishi mumkin. Kasallik o’sib borishi bilan ular siğilga o’xshash o’sishga aylanib, suvli yiringni chiqaradi.

Jinsiy olat kasalliklariga ta’sir etuvchi omillar

Jinsiy olatdagi turli xil kasalliklarning ko’rinishiga ta’sir qilish. Keling, ushbu xavf omillari nima ekanligini ko’rib chiqaylik, ba’zilari o’zgartirilishi mumkin, boshqalari esa yo’q.

  • Yurak kasalligi, diabet va shunga o’xshash kasalliklar: Yurak kasalligi, diabet, yuqori qon bosimi, yuqori xolesterin va semirish erektil disfunktsiya xavfini oshirishi mumkin.
  • Dorilar: Erektil disfunktsiya – bu qon bosimini davolash uchun ishlatiladigan dorilar, antidepressantlar, retsept bo’yicha uyqudan uyg’otadigan dorilar, oshqozon yarasini davolash uchun ishlatiladigan dorilar va prostata saratoni uchun ishlatiladigan dori-darmonlarni o’z ichiga olgan bir nechta keng tarqalgan dorilarning mumkin bo’lgan nojo’ya ta’siri.
  • Prostata saratonini davolash: Prostata saratoni uchun davolash sifatida prostata (radikal prostatektomiya) va uning atrofidagi to’qimalarni jarrohlik yo’li bilan olib tashlash siydik chiqarish va erektil disfunktsiyani keltirib chiqarishi mumkin.
  • Chekish: Boshqa sog’liq uchun xavf-xatar bilan bir qatorda, chekish ham erektil disfunktsiyaga ega bo’lish ehtimolini oshiradi.
  • Spirtli ichimliklarni ortiqcha iste’mol qilish: Ko’p ichish libido, erektil disfunktsiya va jinsiy xulq-atvorga oid noto’g’ri qarorlarni keltirib chiqarishi mumkin.
  • Gormonal darajalar: Bu eng kam o’zgaruvchan omillardan biridir, chunki bu sizning genetikangiz bilan bog’liq. Ayniqsa, testosteron etishmovchiligi erektil disfunktsiya bilan bog’liq.
  • Psixologik omillar: Depressiya, yuqori stress yoki boshqa ruhiy kasalliklar, shuningdek ushbu kasalliklarni davolash uchun dorilar erektil disfunktsiya xavfini oshirishi mumkin. O’z navbatida, erektil disfunktsiya tashvish, tushkunlik, o’z-o’zini past baholash yoki jinsiy xatti-harakatlar bilan bog’liq stressni keltirib chiqarishi mumkin.
  • Asab kasalliklari: Qon tomirlari, orqa va o’murtqa jarohatlar, ko’p skleroz va demans asab ta’sirining miyadan jinsiy olatga o’tishiga ta’sir qilib, erektil disfunktsiyaga olib keladi.
  • Qarish: Bizning yoshimiz testosteron darajasining pasayishi va bu erektil disfunktsiya xavfining ortishi bilan bog’liqligi odatiy holdir. Bundan tashqari, bu orgazm intensivligining pasayishi, bo’shashish kuchi va jinsiy olatni teginishga nisbatan past sezgirligini oshiradi.
  • Xavfsiz jinsiy aloqa: Ular himoyasiz va ko’plab sheriklar bilan sodir bo’lganlardir. Shuningdek, jinsiy yo’l bilan yuqadigan infektsiyalarni yuqtirish xavfini oshiradigan ba’zi jinsiy xatti-harakatlar.
  • Teshiklar: Jinsiy olatni teshish teri infektsiyasini keltirib chiqarishi va siydik chiqarishni buzishi mumkin. Pirsing joylashtirilgan joyga qarab, bu sizning erektsiya yoki orgazmga erishish qobiliyatingizni buzishi mumkin.

Shifokorga qachon murojaat qilish kerak

Muammoni ko’rganimizda, har doim qo’rqmasdan shifokorga murojaat qilishimiz kerak emas. Ushbu turdagi vaziyatlarda odamlar bunday kasalliklardan juda qo’rqishadi. Biz shunchaki quyidagi vaqtlarda shifokorimizga murojaat qilishimiz kerak:

  • Ejakulyatsiya shaklidagi o’zgarishlarni kuzatamiz
  • Jinsiy istakning keskin o’zgarishi
  • Siydik chiqarish yoki bo’shatish paytida qon ketishi
  • Agar bizda jinsiy olatni siğillari, shikastlanishlari yoki zarbalari bo’lsa.
  • Agar bizda og’riqni keltirib chiqaradigan yoki jinsiy faoliyatga aralashadigan juda aniq egrilik bo’lsa
  • Siydik chiqarayotganda yonish hissi
  • Jinsiy olatni bo’shatish
  • Jinsiy olatni travmadan keyin qattiq og’riq

Sog’lom odatlar

Har qanday kasallik bilan shifokorga borishdan oldin, oldini olish yaxshiroqdir. Buning uchun, sog’lom odatlarga ega bo’lishingiz kerak. Keling, bugungi kunda sog’lom bo’lish uchun qanday mashg’ulotlarni amalga oshirishni ko’rib chiqaylik:

  • Xavfsiz jinsiy aloqada bo’ling
  • Odam papillomavirusiga qarshi emlaning
  • Kundalik jismoniy mashqlar bilan shug’ullaning
  • Yaxshi gigiena odatlari
  • Tana vazningiz yaxshi va parhezingiz yaxshi bo’lsin
  • O’zingizning ruhiy salomatligingizga e’tibor bering
  • Siz cheklanmagan miqdordagi spirtli ichimliklarni chekishni to’xtating.

Umid qilamanki, ushbu ma’lumot bilan siz jinsiy olatni kasalliklari va ularning xususiyatlari haqida ko’proq bilib olishingiz mumkin.

Maqolaning mazmuni bizning printsiplarimizga rioya qiladi muharrirlik etikasi. Xato haqida xabar berish uchun bosing bu erda.

Maqolaga to’liq yo’l: Zamonaviy erkaklar » Fit » Salud » Jinsiy olat kasalliklari

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.