Press "Enter" to skip to content

Qanday omillar shaxsda kreativlikni rivojlantirishga

Yurist uchun zaruriy boʻlgan kasbiy koʻnikmalar ichida yozma nutq oʻta muhim ahamiyat kasb etadi. Binobarin, yurist faoliyati bevosita hujjatlar bilan bogʻliq holda kechadi? Yozma nutqning kasbiy faoliyatda tutgan oʻrnini asoslab bering.

Shaxsiyatni rivojlantirish omillari

Shaxsiy rivojlanish omillari insonning shaxsiyatini shakllantiruvchi va uni nimaga aylantiradigan asosiy kuchlardir. Bugungi kunda olimlar uchta asosiy narsani aniqlaydi: irsiyat, tarbiya va atrof muhit. Biz rivojlanishning asosiy omillarini va shaxsiyatni shakllantirishni batafsilroq ko’rib chiqamiz.

Heredite shaxs rivojlanishining omili sifatida

Har birimiz tug’ilgandan bu yoki boshqa faoliyatga moyilligini belgilaydigan turli xil xususiyatlarga ega bo’lgan moyilliklarga egamiz. Bu etakchi rolda irsiyatga asoslangan deb ishoniladi. Genotip yoki nasl nasabnomasi asosan oqsil va DNKdan iborat xromosomalar tomonidan namoyon bo’ladigan mustaqil genlar to’plamidan iborat. Geni oqsilning sintezini aniqlashga qodir ekanligi sababli, u asab tizimining turiga, odamning aqliy xususiyatlarini aniqlaydigan farqlarga sezilarli ta’sir ko’rsatadi.

Ta’kidlash joizki, inson faoliyati jarayonida genetik kelib chiqishi o’zining aqliy xususiyatlarini shakllantiradi. Bu o’z-o’zidan sodir bo’lmaydi, lekin insonning sa’y-harakatlari va irodasi, uning tirishqoqligi va maqsadga muvofiqligi tufayli. Agar biror narsa qilishni istasangiz, hech qanday omillar sizni to’xtata olmaydi, chunki zo’r ish sizga hatto zaif daromadlarni ham rivojlantirishi mumkin. Shu bilan birga, harakatsizlik, zaiflik va jirkanch munosabat har qanday iqtidorni buzishi mumkin. Aynan shu sababli, meros sifatida parallel ravishda, shaxsiyatning rivojlanishida omil sifatida faoliyatni e’tiborga olish lozim. Haqiqiy sa’y-harakatlarsiz, har qanday sohada balandlikka erishish mumkin emas.

Shaxsiy rivojlanish omillari: atrof muhit

Atrof-muhit insonning tug’ilishi va o’sishi uchun sharoit va shartlarning birlashmasidir. Atrof-muhit tushunchasi uchta turini o’z ichiga oladi: geografik, ichki va ijtimoiy.

Atrof-muhit insonga juda katta ta’sir ko’rsatadi. Chaqaloq ota-onalarni kuzatib boradi, ularning xatti-harakatlarini nusxalarini oladi, odob-axloqni qabul qiladi va jamiyatda ishtirok etadi. Holbuki, agar bola shart-sharoitlar bilan hayvonlar orasida o’sgan bo’lsa, inson muhitiga qaytganida, u yurish, odob va fikr yuritish ustasi uchun qiyin bo’ladi. Ular ibtidoiy fikrlash modelini saqlab, bolalik davrida abadiy qoladilar. Shuning uchun aloqa shaxsiy rivojlanish omili sifatida juda muhim va ko’pincha insonning taqdirini belgilaydi.

Taraqqiyotning manbai, insonning yoshligidan ko’rgan hamma narsa emas, balki o’zi asimilatadigan haqiqatning o’ziga xos ob’ektlari ekanini tushunish muhimdir. Bu keladigan ma’lumotlarning filtrlanganligi ruhining o’ziga xos xususiyatlari bilan bog’liq. Har bir inson individual rivojlanish holatini oladi, chunki bu ishda asosiy narsa o’zlari emas, balki shaxsning ularga bo’lgan munosabati. Oddiy misol: ota-onalarni ajralib chiqqan kattalar hayotida ajrashgan ba’zi bolalar nikohga ishonmaydilar va oila boshlashni xohlamaydilar, agar boshlasalar, tezda qulaydi; boshqalar hayotlari uchun bir marta uylanishga qat’iy qaror qilishadi ularning farzandlari hech qachon boshdan kechirgan narsalarini boshdan kechirmaganlar.

Ta’lim – shaxsning rivojlanishida omil sifatida

Ta’lim – inson o’zini o’zi boshqarish, o’z-o’zini rivojlantirish va o’zini o’zi boshqarishni faollashtirishga qaratilgan jarayon. Inson o’zi yaratuvchidir va agar tug’ilishdan kelib chiqadigan rivojlanish dasturiga bolalikdan o’zlashtirilgan istakni qo’shish kerak bo’lsa, u har qanday yuksaklikka erisha oladi. Ideal holda, ta’lim aqlli ota-onalar maxsus adabiyotlardan o’rganishi mumkin bo’lgan ma’lum ilmiy asoslangan dasturga muvofiq amalga oshirilishi kerak.

Ta’lim sizga shaxsning rivojlanishini loyihalashga, uni yangi rivojlanish darajalariga ko’tarishga imkon beradi, buning natijasida u rivojlanishning hal qiluvchi omillari bilan bog’liq.

18-mavzu: Kreativlik. Kreativlik muammosiga zamonaviy yondashish (2 soat) Reja

– pedagogik jamoa tomonidan olib borilayotgan ilmiy tadqiqot va ijodiy loyihalarni
bajarishda faol ishtirok etadi
Pedagogning kreativ potensiali quyidagi tarkibiy asoslarni o‘z ichiga oladi:
Tarkibiy asoslar

Maqsadli-motivli yondashuv

(ijodiy faoliyat qadriyat sanaladi va u pedagogning qiziqishlari,

motivlari, faoliyatni tashkil etishga intilishida ko‘zga tashlanadi)

(o‘zida ma’lum fikriy Tezkor-faoliyatli yondashuv -mantiqiy fikrlashga doir harakatlar, shuningdek, amaliy (maxsus, texnik, texnologik) faoliyat usullarini Mazmunli yondashuv

(o‘zida pedagogik, psixologik, maxsus va innovatsion xarakterdagi BKMni aks ettiradi) Refleksiv-baholash
(bunda shaxsiy ijodiy faoliyat mohiyatini anglash, o‘z-o‘zini tahlil
qilish va o‘z-o‘zini baholash ko‘zga tashlanadi)

Do’stlaringiz bilan baham:

Ma’lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2023
ma’muriyatiga murojaat qiling

Talabgorning maʼnaviy-axloqiy fazilatlarini aniqlash

Prezidentimizning yoshlar maʼnaviyatini yuksaltirish va ularning boʻsh vaqtini mazmunli tashkil yetish boʻyicha 5 ta muhim tashabbuslarini mazmun-mohiyatini izohlang. Mazkur istohotlardan qanday natijalar koʻzlangan?

Mamlakatimiz xavfsizligiga, jamiyat barqarorligiga putur yetkazuvchi qanday mafkuraviy tahdidlar mavjud, deb hisoblaysiz?

Millatlararo munosabatlarni yanada mustahkamlashda Oʻzbekistonda qanday ishlar amalga oshirilmoqda? Bunday islohotlar nima uchun zarur deb oʻylaysiz?

Oʻzbekiston Respublikasi qaysi mintaqaviy va xalqaro tashkilotlarning aʼzosi hisoblanadi?

Oʻzbekiston Respublikasida korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha soʻngi islohotlar nimalarda aks etadi? Adliya vazirligi tizimida bu borada qanday mexanizmlar yaratilgan?

“Ommaviy madaniyat” tushunchasini izohlang.

Tarbiyaning milliy va xorijiy tajribalaridagi mushtaraklik va oʻziga xoslik nimalardan iborat?

Markaziy Osiyo mintaqasidagi hozirgi mafkuraviy jarayonni baholab bering?

Hozirgi davrda informatsion xurujlarning qaysi shakl va turlari keng tarqalgan?

Soʻnggi yillarda Oʻzbekistonda davlat boshqaruvi tizimida katta oʻzgarishlar sodir boʻldi. Mazkur islohotlar uchun qanday tamoyillar asos qilib olindi?

Yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy yoʻnalishlarini shaxsiy tajribangizdan kelib chiqqan holda asoslang.

Jamoa ishi muvaffaqiyatining asosiy omillari nimalardan iborat?

Huquqiy munosabatlarda, huquqshunosning kundalik faoliyatida etiket qanday namoyon boʻlishi lozim?

Obroʻ va eʼtibor (reputatsiya) nima?

Har bir inson kasb tanlashda oʻzining hayot tajribasi, qiziqishlari va intilishlariga, ushbu kasbga boʻlgan munosabatiga asoslanadi. Masalan, kimdir ota-onasi shifokor boʻlgani uchun bu kasbga hurmati baland boʻlib, uni tanlaydi. Sizning yurist mutaxassisligini egallashga qaror qilishingizga qanday omillar taʼsir koʻrsatdi?

Ishga qabul qilishda “soft skills” (yumshoq koʻnikmalar)ga eʼtibor qaratishning qanday afzalliklari bor, deb oʻylaysiz?

Xalqimiz har qanday qiyinchiliklarga chidashi mumkin, biroq adolatsizlikka chiday olmaydi. Binobarin, adolat qaror topgan jamiyatda rivojlanish ham yuqori darajada boʻladi. Jamiyatda adolatsizlik holatlariga qarshi kurashda yuristning oʻrni va roli qanday? Fikringizni misollar bilan asoslang.

Maqsad nima va uning inson hayotidagi ahamiyati qanday?

Jamiyatda qonuniylik va adolat hukm surishi uchun juda koʻp omillar amal qilishi kerak. Shunday omillardan biri aholining oʻz huquq va majburiyatlarini yaxshi bilishi, ularni amalga oshira olishidir. Aholining huquqiy ongini koʻtarishda yuristlarning oʻrni va roli nimalarda namoyon boʻladi?

Kundalik rejalashtirilgan vazifalarni ado etishda 100 foiz qoidasini amaliy misollar yordamida tushuntiring.

Yuridik kasbni egallashni maqsad qilib olgan har bir kishi, albatta, huquq sohasiga qiziqib, u haqida muayyan tasavvurlarga ega boʻladi, chunki yurist kasbi jamiyatning huquqiy tizimi bilan chambarchas bogʻliq.

Shaxsiy kunlik rejangizni tuzayotganingizda asosiy va ikkilamchi vazifalarni ado etishda “vazifalarni boʻlish” qoidasini amaliy misollar yordamida yoritib bering.

Oldingizga qoʻygan eng asosiy maqsad va unga erishish yoʻlida amalga oshirilishi zarur boʻlgan kichik maqsadlaringizni bayon qiling.

Maʼlumki, kasb etikasida inson xatti-harakatining ikki qutbi – axloqiylik bilan axloqsizlik holatlari tahlil etiladi. Siznincha, yurist etikasida bu ikki qutb qanday oʻrin tutadi?

Yurist uchun zaruriy boʻlgan kasbiy koʻnikmalar ichida yozma nutq oʻta muhim ahamiyat kasb etadi. Binobarin, yurist faoliyati bevosita hujjatlar bilan bogʻliq holda kechadi? Yozma nutqning kasbiy faoliyatda tutgan oʻrnini asoslab bering.

Yurist uchun zaruriy boʻlgan kasbiy koʻnikmalar ichida yozma nutq oʻta muhim ahamiyat kasb etadi. Binobarin, yurist faoliyati bevosita hujjatlar bilan bogʻliq holda kechadi. Yozma nutq koʻnikmalarini rivojlantirishning kasbiy faoliyatda qanday oʻrin tutishini asoslab bering.

Maʼlumki, yuristlar faoliyati bevosita jismoniy va yuridik shaxslar oʻrtasidagi nizolarni hal etish bilan bogʻliq. Fikringizcha, yuristlar bunday masalalarni hal etishda qanday tamoyillarga tayanadilar?

Qadimgi Rimda amaliyotchi yurist, albatta, notiq boʻlishi talab etilgan. Agarda, birorta yuristning nutqi aholida avvalgiday qiziqish uyg‘otmasa, bu holda bu yuristning ishi orqaga keta boshlagan, chunki unga kam kishi yoki umuman hech kim himoya soʻrab murojaat qilmagan. Yurist faoliyatida ogʻzaki nutqning tutgan oʻrnini tushuntirib bering.

Jamiyatda ayrim insonlar yoshligidan maʼlum bir kasbga qiziqib, shu kasb egasi boʻlishi uchun doim harakat qiladi. Ayrim toifadagi insonlarning kasb tanlashida esa ularda shakllangan xarakter katta rol oʻynaydi. Fikringizcha, yurist kasbini egallash uchun shaxsda qanday xarakter yoki sifatlar shakllangan boʻlishi kerak?

Jamyatda ayrim toifadagi shaxslar korrupsiya boshqa sohalarga qaraganda huquqni muhofaza qiluvchi organ xodimlari orasida keng tarqalgan, degan fikrda. Bo‘lajak huquqshunos sifatida siz bunga qanday qaraysiz va uni oʻzgartirish uchun nima qilgan boʻlardingiz?

Sizni oʻrab turgan muhitda oʻz ishlaringizni rejalashtirib yurishingizga qaramay ayrim omillar tufayli vaqtingiz rejadan tashqari ishlarga sarflanadi. Oʻz shaxsiy misolingizda shunday holatlarni aniqlab, ularni bartaraf etish boʻyicha qanday takliflarni aytgan boʻlardingiz?

Prezentatsiyaga tayyorlanishni nimadan boshlash kerak? Prezentatsiyani muvaffaqmyatli tashkil etish nimalarga bogʻliq deb oʻylaysiz?

Jamoa muvaffaqiyatga erishishi uchun jamoa yetakchisi – liderning ahamiyati katta. Jamoani muvaffaqiyatli boshqarishda liderning vazifalari, xatti-harakati va yetakchilik sifatlarini tahlil qiling.

Ishlarni rejalashtirish samaradorlikni oshirishga qanchalik yordam beradi? Ishlarni qanday tartibda rejalashtirgan foydaliroq? Xotiradami yoki qogʻozga tushirilganimi?

Gen yaʼni tugʻma qobiliyatlar tabiatda eng kuchli iqtidor sohiblarini yaratadiyu Siz ushbu fikrga qanchalik qoʻshilasiz? Masalan, rahbarlik yoki liderlik qobiliyatlari tugʻma boʻlishi mumkinimi?

Siz oldingizga qoʻygan maqsadingizga erishishda namuna boʻlishi mumkin boʻlgan zamonamizning eng muvaffaqiyatli kishilari faoliyatidan misollar keltiring.

Rezyume nima va ishga kirishda rezyumening ahamiyati qanchalik muhim? Nima deb oʻylaysiz rezyumeda ishga kirishga talabgorlar yolgʻon ishlatishlari mumkinmi, yaʼni agar nomzodlar oʻzlarida boʻlmagan qaysidir koʻnikma yoki malakani bor deb koʻrsatishsa keyinchalik bu qanday muammolarga sabab boʻlishi iumkin?

Huquqshunoslik sohasini tanlaganlardan yuksak maʼnaviy fazilatlarni egallash talab etiladi. Sizningcha, ana shu yuksak fazilatlar deganda nimalar tushuniladi?

“Soʻzamollik” va “notiqlik”ning oʻxshash va farqli jihatlarini izohlab bering. Ushbu koʻnikmalarni qanday rivojlantirish mumkin?

Ijtimoiy tarmoqlarning hayotingizdagi oʻrni qanday? Siz ulardan qanday maqsadlarda foydalanasiz?

Fuqarolarda ekologik madaniyatni shakllantirish uchun nimalar qilish lozim deb hisoblaysiz?

Huquqshunosning muomala madaniyati va uning etiket jihatdan barkamol boʻlishi lozimligi yuzasidan fikrlaringizni yoritib bering.

Korrupsiya va uning jamiyat rivojiga boʻlgan salbiy jihatlari haqida oʻz fikr va mulohazalaringizni bayon qiling. Korrupsiyaga toqatsizlik deganda nimani tushunasiz?

Siz motivatsiyani qanday tushunasiz va uni kimlardan yoki nimalardan olasiz?

Tanqidiy fikrlashning kundalik hayotimizdagi ahamiyatini tushuntirib bering.

Fuqarolik jamiyatini rivojlanishida salohiyatli va malakali huquqshunosning roli haqida fikr yuriting.

Gender tenglik deganda nima tushunasiz. Yangi Oʻzbekistonda gender tengligini taʼminlash borasida qanday amaliy islohotlar amalga oshirilmoqda?

Prokrastinatsiya yaʼni biror ishni bajarishni dangasalik natijasida yoki sababsiz kechiktirish bilan bogʻliq muammolarga duch kelganmisiz? Punktuallik, yaʼni har bir ishni oʻ vaqtida bajarish qoʻnikmasini qay darada oʻzlashtirgansiz?

Davlat xizmatlari agentligining asosiy vazifalari va “Fuqarolar emas, hujjatlar harakatlanadi” tamoyilining asosiy mazmuni yoritib bering.

Yoshlarning maʼnaviy kamol topishiga salbiy taʼsir etuvchi omillar yuzasidan fikr va mulohazalaringizni bildiring. Kitobxonlikni targʻib qilish orqali bu muammlarga yechim berish mumkinmi?

Bugungi kunda inson vaqtini oʻgʻirlaydigan qanday vositalar yaʼni xronofaglarni bilasiz va ulardan qay tarzda oqilona foydalanish mumkin deb oʻylaysiz?

Sizningcha, qanday omillar shaxsda kreativlikni rivojlantirishga toʻsqinlik qiladi?

Huquqshunosning professional faoliyatida shaxsiy fazilatlarning roli va ahamiyati qanday?

Shaxsiy rivojlanish rejasini tuzishda shaxs oʻzini oʻzi real baholashi qanchalar muhim? Fikringizni hayotiy misollar bilan asoslang.

Huquqshunos oʻz oldiga qoʻyishi mumkin boʻlgan biror yirik maqsad misolida unga erishish uchun kichik va oʻrta muddatlarda amalga oshiriladigan ishlarni aytib bera olasizmi?

Shaxsiy rivojlanish rejasini tuzishda shaxs oʻzini oʻzi real baholashi qanchalar muhim? Fikringizni hayotiy misollar bilan asoslang.

Huquqshunos faoliyatida shaxsiy rivojlanishning aniq rejasiga ega boʻlish unga qanday imkoniyatlar yaratadi, deb hisoblaysiz?

Huquqshunos nutqining taʼsirchanligi qanday omillarga bogʻliq?

Tinglovchilar diqqatini jalb etishning qanday samarali usullari bor?

Sizningcha, huquqshunos nutqi boshqa kasb egalari nutqidan qaysi muhim sifatlari bilan ajralib turishi lozim?

Aristotel: “Kishining goʻzalligi libosida emas, balki tilida” degan ekan.

Savol: Buyuk faylasufning bu fikrini qanday izohlash – sharhlash mumkin?

Omma oldiga chiqib nutq soʻzlash huquqshunoslardan juda koʻp sifatlarni, fazilatlarni talab qiladi.

Savol: Ularning ayrimlarini kengroq izohlab bera olasizmi?

Davlat ayblovchisi – prokurorning suddagi nutqi qanday meʼyorlar asosida tuzilishi kerak?

Advokat nutqini samarali, sud qaroriga oʻz taʼsirini oʻtkaza oladigan darajada boʻlishini taʼminlaydigan qanday muhim omillarni keltira olasiz?

Mantiqiy fikrlash tushunchasiga taʼrif bering.

Mantiqiy fikrlashni shakllantiruvchi omillarga nimalar kiradi?

Mantiqiy fikrlashning asosiy talablarini tushuntiring.

Huquqshunos faoliyatida tafakkur qonunlarining ahamiyati nimalar bilan izohlanadi?

Yurist mantiqiy fikrlash qobiliyatini rivojlantirib borishi bilan qanday koʻnikmalarga ega boʻladi?

Nima uchun yuristlar oʻzida tanqidiy fikrlash koʻnikmalarini rivojlantirishi kerak?

Nima uchun toʻgʻri qaror qabul qilish koʻnikmalarini rivojlantirish kerak?

Siz qarorlarni qanday qabul qilasiz? Oʻzingizning tajribangizdan kelib chiqib misollar keltiring.

Jamoada ishini tashkil etishda liderning rolini tushuntiring.

Rahbar va lider tushunchalari oʻrtasidagi mushtarak va farqli jihatlar bormi?

Jamoa ishining afzalliklari. Jamoa ishi muvaffaqiyatining asosiy omillarini sanang.

Huquqshunoslar jamoasi ishini toʻgʻri tashkil etishlari uchun nimalarga eʼtibor qaratishlari lozim?

Axloq va huquq oʻrtasida qanday farqlar bor?

Yurist kasb etikasining eng muhim xususiyatlarini yoritib bering.

Axloqiy sifatlarning shaxs takomili, uning hayot yoʻlidagi ijobiy taʼsiri nimalarda namoyon boʻlishi xususida hayotiy misollar yordamida mulohaza yuriting.

Mutaxassisning mehnat faoliyati, kasbiy yutuqlarida unga qanday axloqiy sifatlar yordam beradi?

Jamoa aʼzolarida mehnatga masʼuliyatli munosabatning shakllanganligini koʻrsatuvchi belgilarni sanab bering.

Manfaatlar toʻqnashuvi deganda nimani tushunasiz?

Oʻqishni bitirganingizdan keyin qayerga ishga joylashishni hozirdan oʻylab qoʻyganmisiz?

Boradigan ishxonangiz rahbariyati sizda koʻproq qanday bilim va koʻnikmalar boʻlishini istashar ekan? Bu haqda oʻylaganmisiz?

Odamni shunchaki eshitish bilan astoydil tinglash oʻrtasida qanday farq bor? Qay biri foydaliroq ekanini misollar bilan izohlang.

Siz oʻzingizni jamoada ishlay oladigan odam deb hisoblaysizmi? Javobingizni hayotiy misollar bilan asoslang.

Nima uchun ish beruvchilar sizning nizoni hal qila olish koʻnikmangiz bor-yoʻqligiga katta eʼtibor qaratishadi, deb oʻylaysiz?

Oldinga qoʻyilgan maqsadga toʻla erishish uchun shaxsdan nimalar talab qilinadi?

Kuchli tazyiq yoxud bosim ostida qaror qabul qilishingizga toʻgʻri kelganida, vaziyatdan qanday chiqqan edingiz?

Muzokaralar olib borish koʻnikmasini qanday shakllantirish mumkin?

Kommunikativ koʻnikmalarni rivojlantirishning asosiy usullari nimalar boʻlishi mumkin?

Odil sudlov qaysi axloqiy va huquqiy asoslarga tayanishi lozim?

Sud jarayonining axloqiy xususiyatini taʼminlashda sudyaning roli nimalardan iborat boʻladi?

Sud muzokarasi ishtirokchilariga boʻlgan umumiy axloqiy talablar haqida gapirib bering.

Manfaatlar toʻqnashuvi deganda nimani tushunasiz?

Sizningcha, huquqshunos imijining zamonaviyligi nimalarda namoyon boʻladi?

Zamonaviy yurist imijini shakllantirish bilan oʻz-oʻzini rivojlantirish oʻrtasida qanday aloqa mavjud, deb oʻylaysiz?

Huquqiy munosabatlarda, huquqshunosning kundalik faoliyatida etiket qanday namoyon boʻlishi lozim?

Ijobiy imij yaratish orqali qanday masalalar hal qilinadi?

Muayyan imijni shakllantirishning asosiy maqsadi nima?

Davlat resurslari

© 2009-2023 O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi

Matnda xatolik ko’sangiz, uni belgilab Ctrl+Enter ni bosing

Saytdan olingan ma’lumotlarni chop etilganda veb-saytga havola qilish majburiy

180100, Qarshi shahri, O‘zbekiston ko‘chasi 55-uy

O‘zbekiston ko‘chasidan 1-2-6-son avtobuslarning yo‘nalishlaridan hamda 1-6-21-24-32-37-son marshrut yo‘nalishlaridan, “Tibbiyot diagnostika markazi” bekati.

Saytni ishlab chiquvchi Sarkor Solutions

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.