Qanday ayolga uylangan maʼqul

Boshqacha qilib aytganda, eng yaxshi ayol sifatiga sohiba boʻlmoqchi ayol eriga yoqmaydigan ishlarni qilmasligi kerak. Chunki shu tufayli oilada urush-janjal chiqishi, oʻzining halovati yoʻqolishi, hatto oila buzilib ketishi ham mumkin. Yana ayol kishi oʻz molini eri yomon koʻradigan narsalarga sarflamasligi kerak. Ana shunda eng yaxshi ayolning yana bir sifatiga ega boʻladi.

Hidoyat.uz

Инсониятни йўқдан халқ қилиб, унга ижтимоий ҳаётида қандай яшаш кераклигини таълим берган Аллоҳ таолога ҳамду саноларимиз бўлсин!
Уммати учун ҳар лаҳзада мушфиқ ва меҳрибон бўлган, уларга ҳаётнинг барча жабҳасида, хусусан шахсий ҳаётларида ҳам ўрнак ва муқтадо бўлган зоти шариф Муҳаммад алайҳиссаломга Аллоҳ таолонинг раҳмати, фаришталар ва мўминларнинг мағфират сўраб дуо қилган илтижоларининг ижобати бўлсин!

Ислом динида оила, деб аталмиш тушунчага жуда катта аҳамият қаратилган. Ислом шариъатида бахтли оилани мустаҳкам қўрғон каби қад кўтариши таълимотини Муҳаммад алайҳиссалом намуналари сифатида мусулмонларга кўрсатиб берилган.
Аллоҳ таоло инсониятни жуфт қилиб яратган, уларни жуфт бўлиб яшашга тарғиб қилган ва бундай ҳаёт кечириш йўл йўриқларини эса Ўз каломи ва ҳабиби Муҳаммад алайҳиссалом ҳадислари орқали етказган.
Аллоҳ таолонинг наздида инсониятнинг барчаси халқ қилиб яратилишда бир хил бўлсаларда, лекин Яратганнинг амри фармонини амалга ошириш борасида турли – туманлиги билан бир бирларидан фарқланади.
Аллоҳ таоло инсониятни якка Ўзига ибодат қилишга буюриш билан бирга, уларни ҳоли ҳаётда ҳам тинч тотув ҳаёт кечиришга буюрган. Инсониятнинг ҳаёти турли даврларга бўлиниши ҳаммага маълум.
Инсоният бу ҳоли ҳаётда турмуш ўртоғини қандай танлаши ўз ихтиёрига боғлиқ. Лекин ислом дини бу борада ҳам инсониятга етарли тавсиялар берган. Бу ҳақда охир замон пайғамбари саййидимиз Муҳаммад алайҳиссалом бир ҳадиси шарифларида; “Аёлга тўрт нарсаси; чиройи, обрў – эътибори, насаби ва дини – диёнати учун никоҳланади, диндорини тутгин, (барака топасан)!”, деган маънодаги сўзни айтганлар.
Демак, оила қурмоқчи бўлган киши турмуш ўртоғининг чиройи, обрў – эътибори ва насл – насабига кўпроқ аҳамият берибгина қолмасдан, балки авволо унинг диёнатли бўлишига аҳамият қаратиши керак бўлар экан. Чунки кишининг чиройи, обрў – эътибори ва насл – насаби , унинг дини – диёнатли бўлишидан устун бўла олмас экан. Кишининг жуфти қанчалик чиройли, обрў – эътиборли ва насл – насабли бўлмасин, иймонли ва исломли бўлмаса ундай аёлга уйланиш ва бу каби эркак билан турмуш қуриш ислом динида тавсия қилинмаган.
Аллоҳ таоло оила қурмоқчи бўлган кишилар бир – бирларига тенг бўлишлари ҳақида келтирган оятлардан бирида қуйидагича марҳамат қилган.
«Мушрикаларни иймонга келмагунларича никоҳлаб олманг. Албатта, мўмина чўри мушрикадан, гарчи у сизга ёқса ҳам, яхшидир. Мушрикларга иймонга келмагунларича никоҳламанг. Мўмин қул мушрикдан, гарчи у сизга ёқса ҳам, яхшидир», деган (Бақара, 221).
Шарҳ: Шунга биноан, бошқа диндаги аёлларга уйланиб бўлмайди. Фақат у аёллар иймонга келиб, мусулмон бўлсаларгина уларга уйланиш мумкин. Фақат аҳли китоб, масиҳий ва яҳудий аёлларга уйланиш мумкин. Бунга Аллоҳ таоло Қуръони Каримда изн берган:
«Сизлардан олдин китоб берилганлардан бўлган афифа аёллар… (ҳалолдир)», деган.
Муслималар эса, умуман, бошқа диндаги эркаклар билан турмуш қуришлари мутлақо мумкин эмас. Агар у эркаклар масиҳий ва яҳудий динида бўлсалар ҳам мумкин эмас. Бу улкан гуноҳ бўлади. Агар ўша эркак мусулмон бўлсагина у билан турмуш қуриш мумкин, холос.
Шунингдек, Абдурраҳмон Наждийнинг “Ҳошиятур – равз” асарининг 11/273 – бетида; “Мусулмон киши агар қул бўлса ҳам самовий динга эътиқод қилмайдиган аёлга уйлана олмайди”, дейилган. Бунга Бақара сурасининг 221 – ояти; “иймон келтирмагунча мушрика аёлларга уйланманг”, далилдир.
Ушбу оят тафсири ҳақида Имом Вазир шундай дейди; барча уламолар мусулмон киши мажусия, буддавия ва бошқа ҳар қандай ҳур ва чўри бўлган самовий китоби йўқ мушрика аёлларга уйланиши жоиз эмаслигига иттифоқ қилишган. Бу ҳақда Имом Ибн Рушд ҳам мусулмонлар иттифоқини ривоят қилган.
Юқорида ўтган оятнинг мазмунига кўра, буддавийлик динига мансуб мушрика аёлларга токи иймонга келмагунларича уйланилмайди, мўмина чўри аёл, қайдаражада чиройли бўлсада мушрика аёлдан афзал эканлиги билдирилмоқда.
Никоҳи вақтинчалик ҳаром қилинган аёллар:
Бу ҳолда эр киши учун маълум бир аёлга уйланиш маълум бир сабабга биноан, вақтинчалик ҳаром бўлади. Агар ўша сабаб йўқ бўлса, у аёлга уйланса бўлаверади.
1. Самовий динга эътиқод қилмайдиган аёл.
Бу мусулмон киши учун муслима, масиҳия ва яҳудия аёлдан бошқа аёлга уйланиб бўлмаслигини билдиради. Самовий дин деганда, Ислом, масиҳий ва яҳудий динлари тушунилади. Булардан бошқа ҳар қандай динга эътиқод қилувчи ёки умуман, динсиз, эътиқодсиз хотинга уйланиб бўлмайди.
Шунингдек, Исломдан юз ўгирган, муртад аёлга ҳам уйланиб бўлмайди.
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда мусулмонларга мушрика аёлларга то улар иймонга келмагунларича уйланмасликга қаттиқ тайинлаган.
Албатта, бу ҳукм ҳам беҳикмат эмас. Мушрика аёл мусулмон кишига хотин бўлиши жуда ҳам қийин. Чунки ақидадаги ихтилоф катта ихтилофдир. Хотин киши доимо эрига таъсир ўтказиб туради. Бу эса мусулмон киши учун ўта хавфлидир. Самовий китоби йўқ, турли бидъат – хурофотларга эътиқод қиладиган, Аллоҳ ва Пайғамбар, қиёмат, савоб ёки гуноҳ каби тушунчалардан йироқ аёл билан бир ёстиққа бош қўйиш турли – туман муаммоларни келтириб чиқаради. Болалар масаласида ҳам мушкулотлар келиб чиқади. Бундай никоҳ туфайли эру – хотин орасида бирдамлик, хотиржамлик ва ўзаро ёрдам юзага чиқиши қийин. Эътиқоддаги йироқлик доимо ўзини кўрсатиб туради. Икки томон доимо бир – биридан чўчиб, ўзи ёқтирмаган ҳолни кутиб туради. Аллоҳга, Пайғамбарга, қиёматга, ҳисоб – китобга ва шу каби нарсаларга иймони йўқ ёки нотўғри эътиқоддаги аёлдан яхшилик кутиб бўлмайди. У ҳар лаҳзада хиёнат қилиши мумкин.
Шунинг учун ҳам Аллоҳ таоло мушриклар билан никоҳ алоқаси ўрнатмаслик ҳақидаги амрини билдирган оятдан кейинги оятда «Ана ўшалар дўзахга чақирурлар», деган.
Демак, мушрикага никоҳланиш билан мусулмон эркак дўзахга бўлган даъватга яқинлашган бўлади. Шунинг учун мусулмонман, деган одам бу ишни хаёлига ҳам келтирмаслиги керак.
Аллоҳ таоло мусулмонларга ғайридин аёллардан фақат масиҳий ва яҳудий динига эътиқод қиладиганларига уйланишга рухсат берган, холос.
Аллоҳ таоло: «Бугунги кунда сизларга пок нарсалар ҳалол қилинди. Китоб берилганларнинг таоми сиз учун ҳалолдир. Сизнинг таомингиз улар учун ҳалолдир. Мўминаларнинг афифалари ва сиздан олдин китоб берилганлардан бўлган афифалар ҳам», деган.
Шу ҳукмга биноан, баъзи саҳобаи киромлар ҳам аҳли китоб – масиҳий ва яҳудий аёлларга уйланганлар.
Ҳазрати Усмон розияллоҳу анҳу Ноила бинти Фироза ал – Калбия исмли масиҳий аёлга уйланганлар. У аёл кейин Ҳазрати Усмон билан яшаб туриб мусулмон бўлган. Ҳузайфа розияллоҳу анҳу ҳам мадоинлик яҳудий аёлга уйланганлар.
Чунки масиҳий ва яҳудий динидаги аёллар ҳам Аллоҳга, илоҳий китобга, Пайғамбарларга, қиёматга, ўлгандан кейин қайта тирилишга, ҳисоб – китобга ва шунга ўхшаш бошқа нарсаларга иймони бор бўлади. Бу маънолар уни бошқалардан кўра Исломга яқинлаштиради. Шунинг учун мусулмон эри билан яхшиликда яшаши мумкинлиги умид қилинади.
Шу билан бирга, барча мазҳаблар бўйича ҳам бундоқ никоҳ макруҳ ҳисобланади.
Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу ҳам ўз даврларида аҳли китоб аёлларга уйланган кишиларга уларни талоқ қилишни амр қилганлар. Кишилар нима, уларга уйланиш ҳаромми, деб сўрашганида «Йўқ, лекин мен улардан бузуқларига кўнгил бериб кетишингиздан қўрқдим», деганлар.

Муслима аёл ғайридин билан турмуш қуриши мумкин эмас!

Муслима аёл фақат мусулмон эркак билангина турмуш қуриши мумкин. Ғайридин эркакка эрга тегиш муслима аёлга қаттиқ ман қилинган. Бу борада эркак аҳли китоб бўлса ҳам бўлмайди. Мусулмон эркак масиҳия ёки яҳудия аёлга уйланса бўлади. Аммо муслима аёл масиҳий ёки яҳудий эркакка турмушга чиқиши мумкин эмас. Нима учун, деган савол пайдо бўлиши турган гап. Жавоб қуйидагича:
Ислом ўзидан олдинги динларни тан олади. Жумладан, масиҳий ва яҳудий динларини ҳам тан олади. Масиҳий ва яҳудий динлари эса, Ислом динини тан олмайдилар.
Шу асосда масиҳий ёки яҳудий аёлга уйланган мусулмон эркак ўз хотинининг динини тан олади ва ҳурмат қилади. Шунингдек, унинг илоҳий китоби – Инжил ёки Тавротни, Пайғамбари Ийсо алайҳиссалом ёки Мусо алайҳиссаломни ҳам тан олади ва ҳурмат қилади.
Масиҳий ёки яҳудий эркак эса, Ислом динини ҳам, Қуръони Каримни ҳам тан олмайди, ҳурмат ҳам қилмайди, балки ҳақорат қилади. Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни ҳам тан олмайди, ҳурмат қилмайди. Аксинча, ҳақорат қилади. Бундай ҳолда муслима аёл у билан қандоқ қилиб турмуш қила олади?
Қолаверса, Ислом масиҳий ва яҳудий аёлга мусулмон эркак билан яшаш давомида унинг барча ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи, дини, эрки, моли ва бошқа нарсаларнинг дахлсизлигини таминловчи очиқ – ойдин қонун – қоидаларни жорий қилиб қўйган.
Масиҳий ва яҳудий динларида эса, бу нарсалар ҳақида умуман бир оғиз ҳам сўз йўқ. Бундай ҳолда муслима аёлни қандоқ қилиб масиҳий ёки яҳудий эркак қўлига топшириб бўлади?
Ушбу масалага қўшимча равишда айтилиши керак бўлган гаплар ҳам бор:
– Агар ғайридин аёлнинг ота – онасидан бири аҳли китобдан, иккинчиси аҳли ширк ёки динсизлардан бўлса ҳам у аёлга уйланиб бўлмайди.
– Шунингдек, фақат қизнинг ўзи самовий динга эътиқод қилиб, унинг ота онаси ёки улардан бири аҳли китоб бўлмаса, ундай қизга уйланиш мумкин эмас.
Шу билан бирга, Аллоҳ таолонинг юқоридаги оятидаги уйланишга рухсат берилган, мушрикалар қаторига кирмайдиган, китоб аҳлидан бўлган афифа аёлларга хоссатан Таврот ва Инжилга ишонувчи яҳудия, насрония, сомирия ва шулар жумласига кирувчи франсуз ҳамда арманларга ўхшаш барча китобий аёллар киради. Аммо булардан ташқари олдин ўтган пайғамбарлар мисол учун Иброҳим, а.с, Шис а.с саҳифалари ва Довуд а.с. забурига ишонувчи аёллар ҳам аҳли китоб сирасига кирмайди. Буларга уйланиш ва улар сўйган гўшт маҳсулотларини истеъмол қилиш мумкин эмас. Мажусийлар, Дурузлар, Нусайрийлар ҳам шулар жумласидандир.
Араб яҳудийлари ва насронийларидан бўлган Бани Тағлуб ва шулар сирасига кирувчи аҳли китобга мансуб қабила аёллари ҳалол, дейилган бўлсада, фуруъ ва бошқа китобларда уларга уйланмаслик ва зарурат бўлмаганда уларнинг сўйганларини емаслик авло эканлиги зикр қилинган. Қозий ва Шайхулислом бу каби ишларни макруҳ дейишган. Аксар олимларнинг наздида озод мусулмон аёллар бўла туриб ва мусулмон қассоблар етарли бўлган бир даврда аҳли китоб аёлларга уйланиш ҳамда аҳли китоб қассобларни ишлатиш ҳаром бўлмаса ҳам макруҳ, дейишган.
Хулоса қилиб шуни айтиш мумкинки, мусулмон эр ёки аёл турмуш қурмоқчи бўлишса, фақат мусулима аёл ёки мусулмон эр билан оила қуришлари лозим. Аҳли китоб – масиҳий ёки яҳудий эркаклар ўзининг динидаги аёлларга уйланишлари, масиҳий ёки яҳудий аёллар эса, мусулмон эркакларга ҳам турмушга чиқишлари мумкин. Мусулмон аёллар ҳаргиз масиҳий, яҳудий ва бошқа дин вакилларига турмушга чиқишлари мумкин эмас. Агар ўша бошқа дин вакиллари муслима аёлларни алдаб, ислом динини фақат оғзаки бир ришта сифатида қабул қилиб, никоҳ қилингандан кейин яна ўзларининг олдинги динларига ёки ақидаларига қайтадиган бўлсалар, улар орасида қилинган никоҳ бузилади ва улар ажрашишлари шаръан шарт бўлиб қолади.
Бугунги кунда аксарият халқи мусулмон бўлган айрим юртларда истиқомат қилаётган, ўзларининг ислом динини тўла билмайдиган аёллар мусулмон бўлмаган бошқа юртларга иш баҳонасида бориб, у ердаги бошқа дин вакилларидан бўлган эркакларга дунё илинжида турмушга чиқиб кетаётганлари аянчли бир ҳолдир. Шунингдек, мусулмончиликни даъво қилаётган айрим эр кишиларда аҳли китоб ҳам бўлмаган бошқа миллат вакилаларига уйланиб кетиш ҳолатлари кузатилмоқда. Бу каби аянчли ҳолатлар нафақат динини балки, келажак авлод тарбиясини ўйлайдиган ҳар бир кишини ташвишга солиши турган гап.

Qanday ayolga uylangan maʼqul?

Nasl-nasab hollari, nafaqa, meros va boshqa er-xotinlik hayotiga taalluqli boʻlgan rohat-farogʻat, oʻzaro hamjihatlik bilan turmush qurishning muhim va jiddiy ishlaridan hisoblanadi. Shuning uchun, nikohdan oldin “Xitba” – sovchilik qilish zarurdirki, nikoh bogʻlashdan oldin er ayoli haqida va ayol eri haqida tanish-bilishlar qoʻni-qoʻshnilar orqali maʼlumotga ega boʻlishi kerak. Chunki nikoh aniq maʼlumotlar asosida boʻlsa, nikoh aqdi doimiy, juftlar orasidagi hayot esa goʻzal boʻladi.

Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Men, uylandim, dedim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam menga: «Qandoqqa uylanding?” dedilar. “Erdan chiqqanga”, dedim. “Qiz olib, u bilan koʻngil yozsang boʻlmasmidi?” dedilar. “Ey Allohning rasuli, Abdulloh vafot etib, ortidan yetti (yoki toʻqqiz) qizni tashlab ketdi. Oʻshalarga qarab turadigan kishini keltirdim”, dedim. Shunda U Zot mening haqimga duo qildilar» (Beshovlari rivoyat qilishgan).

Sharh: Rivoyatda zikr qilingan Abdulloh roziyallohu anhu Jobir ibn Abdulloh roziyallohu anhuning otalaridir. U kishi Uhud jangida shahid boʻlganlar.

“Yetti yoki toʻqqiz qiz” deyilgani roviydan boʻlgan shak tufaylidir.
Ushbu hadisdan qizga uylanish afzal ekanligi olingan.

Jobir roziyallohu anhu singillarini oʻylab, shunday ayolga uylangan ekanlar. Yosh qiz olsalar, yetti yoki toʻqqizta qayinsingilga qarab, ularni boshqarish qiyin boʻlganidan shundoq qilganlar. Shuning uchun ham Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallam u kishining haqlariga duo qilganlar. Umuman, yangi uylangan kishilar haqiga duo qilish margʻubdir.

Oisha roziyallohu anho: “Ey Allohning rasuli, ayting-chi, agar bir vodiyga tushsangiz, unda bir (bargi) yeyilgan daraxt, bir (bargi) yeyilmagan daraxt boʻlsa, tuyangizni qaysi birida boqar edingiz?” dedi. “Yeyilmaganida”, dedilar U Zot.

Yaʼni, (Oisha) Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oʻzidan boshqa qiz olmaganlariga ishora qilmoqda» (Imom Buxoriy rivoyati).

Sharh: Qiz bilan juvon orasidagi farqni vasf qilish borasida turli xalqlarda turli oʻxshatishlar ishlatiladi.

Ushbu rivoyatda Oisha onamiz qiz bolani bargiga hech narsa tegmagan daraxtga, juvonni esa, bargidan biror hayvon yeb ketgan daraxtga oʻxshatmoqdalar. Shu bilan birga, u kishi Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallamdan juvonga uylanganidan koʻra qizga uylangan afzal ekanligi haqida tasdiq ham olmoqdalar.

Oisha onamiz Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallamning zavjai mutahharalari ichida u kishiga qiz holida tekkan yagona ayol ekanliklari bilan faxrlanib yurar edilar.

Maʼqal ibn Yasor roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Bir kishi Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga kelib: «Ey Allohning rasuli, bir jamolli va hasabli ayol topdim. Ammo tugʻmas ekan. Unga uylanaveraymi?” dedi. “Yoʻq”, dedilar. Keyin U Zotga ikkinchi marta keldi. Yana qaytardilar. Soʻngra uchinchi marta kelganida: “Eriga muhabbat qiladigan va koʻp tugʻadigan ayolga uylaninglar. Men boshqa ummatlarga sizlarning koʻpligingizni koʻz-koʻz qiluvchiman”, dedilar» (Imom Abu Dovud, Imom Nasaiy va Imom Hokim rivoyati).

Sharh: Ushbu hadisdan olinadigan foydalar:

1. Uylanishdan oldin ahli fazl, ilmli kishilardan maslahat soʻrash yaxshiligi.
2. Tugʻmas ayolga, agar u goʻzal va aslzoda boʻlsa ham uylanmagan maʼqul ekani.
3. Eriga muhabbat qiladigan va koʻp tugʻadigan ayolga uylanish kerakligi.

Bu sifatlar unga yaqin ayollarning holini oʻrganish bilan bilinadi. Unga yaqin, qarindosh ayollar odatda eriga muhabbat qiladigan, koʻp tugʻadigan boʻlsalar, koʻpincha ularning urugʻida boʻlgan yoshlar ham oʻsha sifatlarga ega boʻladi.

“Ey Allohning rasuli, ayollarning qandogʻi eng yaxshisidir”, deyildi.

“Qachon nazar solsa, surur bagʻishlaydigani. Qachon amr qilsa, itoat qiladigani va eriga oʻz jonida va molida u yoqtirmaydigan narsa ila xilof qilmaydigani”, dedilar» (Sunan egalari rivoyat qilishgan).

Sharh: Ushbu hadisi sharifda er uchun eng yaxshi xotinning baʼzi sifatlari haqida soʻz ketmoqda:

1. “Qachon nazar solsa, surur bagʻishlaydigani”.

Demak, er nazar solsa xursand qiladigan ayol eng yaxshi ayollarda boʻladigan sifatlarga ega boʻladi.
Bu ayolning tashqi qiyofasi, kiyinishi, oʻzini tutishi va axloq-odobi kabi narsalarni oʻz ichiga oladi. Eng yaxshi ayol boʻlish umididagi qizlarimiz, ayollarimiz ushbu narsaga alohida eʼtibor berishlari kerak. Kuyov va erlari koʻziga doimo xursand qiladigan ravishda koʻrinishga harakat qilishlari lozim.

2. “Qachon amr qilsa, itoat qiladigani”.

Erga itoatkor boʻlish ayollarning eng goʻzal, eng yaxshi sifatlaridan biridir.
Albatta, sharʼiy ruxsat berilgan ishlar doirasida itoatkorlik haqida soʻz ketmoqda. Gunoh ishlarda itoat qilish mumkin emas.
Chunki Xoliqqa maʼsiyat ishlarida maxluqqa itoat qilinmaydi.
Er oila boshligʻi boʻlganidan keyin oila aʼzolari, jumladan, ayol unga itoat qilishi kerak.
Eriga itoatkor ayol eng yaxshi sifatlardan biriga ega boʻlgan ayoldir.
Eriga itoat qilmaydigan ayolni yaxshi ayollar qatoriga mutlaqo qoʻshib boʻlmaydi.

3. “Eriga oʻz jonida va molida u yoqtirmaydigan narsa ila xilof qilmaydigani”.

Boshqacha qilib aytganda, eng yaxshi ayol sifatiga sohiba boʻlmoqchi ayol eriga yoqmaydigan ishlarni qilmasligi kerak. Chunki shu tufayli oilada urush-janjal chiqishi, oʻzining halovati yoʻqolishi, hatto oila buzilib ketishi ham mumkin. Yana ayol kishi oʻz molini eri yomon koʻradigan narsalarga sarflamasligi kerak. Ana shunda eng yaxshi ayolning yana bir sifatiga ega boʻladi.

Ushbu hadisda zikr qilingan uch sifatni oʻzida mujassam qilgan ayol eng yaxshi ayollardan boʻlishiga shubha yoʻq. Moʻmina-muslima ayol-qizlarimiz, ushbu hadisi nabaviyda zikr etilgan oliymaqom sifatlarni oʻzlarida mujassam qilishga harakat etmoqlari lozim. Shu bilan birga, jajji qizchalarimizni yoshliklaridan ana shunday goʻzal sifat sohibalari etib tarbiya qilmogʻimiz zarur.

Ikki Shayx va Imom Termiziy rivoyatida: “Oʻzimdan keyin erkaklarga ayollardan koʻra zararliroq fitnani qoldirmadim”, deyilgan.

Sharh: Ayol kishi iymon-eʼtiqodli, dindor, soliha, odob-axloqli boʻlmasa balo-ofat ekanligi haqidagi fikrga hatto ayollarning oʻzlari ham qoʻshiladi. Erkaklar boshiga koʻpgina balolar nomaʼqul ayollar sababidan kelishini esa tajriba koʻrsatib turibdi, bunga tarix shohid.

Shuning uchun ham kelin tanlashda juda ehtiyot boʻlib, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning koʻrsatmalariga amal qilish maʼqul. Boshqa koʻrsatmalarga amal qilaman deb, erkaklar uchun dunyodagi eng zararli fitnaga uchrab qolmaslik kerak.

Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Bir kishi Nabiy sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga kelib: «Ayolim qoʻl uzatuvchining qoʻlini man qilmaydi”, dedi. “Uni oʻzingdan gʻarib qil”, dedilar. “Nafsim unga ergashishidan xavf qilaman”, dedi. “Undan foydalanib yur”, dedilar U Zot» (Abu Dovud va imom Nasaiy rivoyati).

Sharh: Ushbu hadisdagi “ayolim qoʻl uzatuvchining qoʻlini man qilmaydi”, degan jumlani erkaklardan oʻzini olib qochmaydi yoki mol-mulkni haddan tashqari isrof qiladi, deb ikki xil taʼvil qilingan.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam undoq xotinni taloq qilib yuborishga maslahat berganlar. Lekin er xotinini taloq qilsa, undan koʻngil uza olmay, oʻzi qiynalishini bayon qilgan. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam undoq boʻlsa, undan foydalanib yuraver, deganlar.

Shundan qoʻlni man qilmaslik molu mulkni isrof qilish maʼnosida ekanligi kelib chiqadi. Chunki Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallam erkak kishining qoʻlini qaytarmaydigan ayol bilan birga yashayverishni maslahat berishlari mumkin emas.

Munosib kelin haqida kelgan hadisi shariflarni oʻrganganimizdan keyin xulosa qilib aytadigan boʻlsak, Islom dini uylanishdan oldin umr yoʻldoshini tanlashga alohida eʼtibor berishga chaqirgani ravshanlashadi. Chunki shu yoʻl bilangina oilaning poydevori mustahkamlanadi. Shu yoʻl bilan oila qurishdan koʻzlangan soflik, unsu ulfat, baxt-saodat va xotirjamlikka erishilish eshigi ochiladi. Umr yoʻldoshini tanlashda esa, uning sifatlari ichida dindorlik, ahli solihlik, odob-axloq va mustaqimlikka birinchi oʻrinda eʼtibor berilishi kerak.

Chunki nikoh va oila qurish umr savdosi. Bir umrga kerak narsa. Dindorlik umr oʻtishi bilan quvvatlanib boradi. Odob-axloq, ahli solihlik ham umr oʻtishi bilan sayqallashib, ziyodalashaveradi.

Oʻz sohibiga doimo yoʻldosh va doimiy yaxshilik keltiruvchi bu sifatlarga ega boʻlgan umr yoʻldoshini tanlash oila qurishdagi eng muhim omillardan biri hisoblanadi. Boshqa sifatlar esa vaqtinchalik va kibru havo hamda gʻururga sabab boʻlishi mumkin sifatlardir.

Shuning uchun ham Paygʻambarimiz sollallohu alayhi vasallam oʻzlarining Imom Ibn Moja, Bazzor va Bayhaqiylar rivoyat qilgan hadislarida: “Ayollarni husnlari uchun nikohingizga olmang, ehtimol u (husn) ularni halok qilar. Va ularni moli uchun ham nikohingizga olmang, ehtimol u (mol) ularni tugʻyonga ketkazar. Ularni din uchun nikohingizga oling. Albatta, qora, xunuk dindor choʻri afzaldir”, deganlar.

Musulmon kishi oʻziga yaxshi umr yoʻldoshi tanlar ekan, oilasining mustahkam boʻlishi, oila aʼzolarining baxtiyor boʻlishi bilan birga, boʻlajak farzandlarini munosib musulmonlar qilib oʻstirishni ham koʻzda tutishi kerak.

Ulamolarimiz barcha hujjat va dalillarni oʻrganib chiqib hamda boshqa omillarni hisobga olib, munosib kelin tanlashda quyidagi narsalarga eʼtibor berish kerakligini taʼkidlaganlar:

1. Dindorlik.
2. Serfarzandlik.
Bu sifat qarindosh-urugʻ ayollarga qarab bilinadi.
3. Avval turmush qurmagan boʻlishi.
4. Dindor va qanoatli oiladan boʻlishi.
5. Nasabi yaxshi boʻlishi.
6. Husnli boʻlishi.
Erning koʻngli toʻq boʻladi. Muhabbat qoʻyadi. Boshqalarga qaramaydi.
7. Qarindoshlardan boʻlmasligi.

Qarindoshga uylansa, bolalari zaifhol boʻlish ehtimoli kuchli. Yana, Alloh koʻrsatmasin, kelishmovchilik boʻlib qolsa, qarindoshlik aloqalariga zarar yetishi ham mumkin. Begonadan boʻlsa, bolalar zaifhol boʻlmaydi. Kuyov-kelinning bahonasi bilan ularning qarindosh-urugʻlari ham quda-anda boʻlib, ijtimoiy aloqalar rivojlanadi.

Abdulloh Domla Qanday Qizga Uylanish Kerak Ohirigacha Eshting – Скачать mp3 бесплатно

Для вашего поискового запроса Abdulloh Domla Qanday Qizga Uylanish Kerak Ohirigacha Eshting мы нашли 50 песен, соответствующие вашему запросу. Теперь мы рекомендуем загрузить первый результат Abdulloh Domla Qanday Qizga Uylanish Kerak Ohirigacha Eshting который загружен Xikmatlik размером 4.91 MB, длительностью 3 мин и 44 сек и битрейтом 192 Kbps.

Обратите внимание:

Перед загрузкой вы можете послушать любую песню, наведите курсор и нажмите «Слушать» или «Скачать» для загрузки mp3-файла высокого качества. Первые результаты поиска – с YouTube, которые будут сначала преобразованы, после чего файлы можно загрузить, но результаты поиска из других источников могут быть сразу же загружены в MP3 без какого-либо преобразования.

Слушают сейчас

Abdulloh Domla Qanday Qizga Uylanish Kerak Ohirigacha Eshting

Бархатные Тяги Песня

Last Chaos Nova

Только С Тобой Вла Блад

Песни Якова Дубравина

Музыка В Машину Низкие Частоты Bassbosted

С Юбилеем Мужчину

Cavetown Sped Up

Brazilian Phonk Mano By Slowboy

Icepeak Trrst Speed Up

Mysterious Abandoned Stone House At Lake Takanassee Long Branch Nj

Фазлидини Шамсиддин Суруди Чонм

Гул Мегузарад Мавсими Гул Мегузарад Mp3

Йог1У 1Уьйре Хьа Яц Хьуна

Яратам Яратам Анвар Нургалиев

Never Met Encassator Remix

Joe Sentieri M Ha Detto No

Черниговская Хата Спектакль Окончен

Скачивают

Summer Cem Tamam Tamam Rakurs Ruslan Rost Car Music Video

Магазин Feat Bushido Zho

Да Всё Завали Свой Хлебосос Еба Ый Симпл

Katy Perry Harleys In Hawaii Official

Паша Техник Блять Ирина

Elley Duhe Middle Of The Night Speed Up

Просто Так Возьму Тебе И Позвоню Ольга Дамбраускане

Interworld Zxcursed Sadfriendd Metamorphosis 3

Xcho Дай Мне Огня Slow Remix

Isolate Exe Crystals

Божественная Песнь Любви Привлечет Искренние Чувства И Гармонию В Отношения

Jaloliddin Ahmadaliyev Joningdan Jonli Ijro

Gorillaz Dirty Harry Brits Animation Screen Only

Эдуард Хуснутдинов Отогреется Душа Official Video 4К

Олег Лихачев Путин Молодец

A V G Tatar Ножевой

Песня Пусть Всегда Будет Солнце

Scally Milano Променяла Tiktok Она Хозяйка Большого Кабана