Press "Enter" to skip to content

Eng sara Ezop masallari

Prometey tangri Zevs amri bilan loydan odamlar va jonivorlarni yasadi. Va lekin Zevs nodon hayvonlar juda ham ko’p yasalganini ko’rib, ularning bir qismini qayta zuvala qilib, u zuvaladan odamlar yasashni amr etdi. Prometey Zevs amrini bajardi; oqibatda shunday bo’ldiki, hayvonlar zuvalasidan yasatgan odamlar garchi inson qiyofasida bo’lsalar ham hayvoniy xislatlari va ruhiyatlarini saqlab qolgan edilar.
Masal bu bilan dag’al va ongsiz odamlarga ishora qilmoqda.

Eshak bilan baqalar

Baxtsiz tasodif tufayli bir Tulki o‘raga tushib ketibdi. U hech o‘radan chiqishning ilojini qilolmabdi. Bir payt tepadan Echki o‘tib qolibdi. U Tulkidan pastda nima qilayotganini so‘rabdi.
— Ey, hali eshitmadingmi? — debdi Tulki. — Yaqinda qurg‘oqchilik bo‘larmish, shuning uchun men bu yerga suv borligiga ishonch hosil qilish uchun tushdim. Balki sen ham tusharsan?
Echkiga bu maslahat ma’qul kelib, pastga sakrabdi. Ammo Tulki tezlik bilan uning orqasiga chiqib, oyoqlarini uning uzun shoxlariga qo‘yibdi-da, o‘radan chiqib olibdi.
— Xayr, do‘stim, — debdi Tulki, — keyingi safar esingda tursin: Hech qachon o‘zi mushkul ahvolda qolganning maslahatiga quloq solma.

BALIQCHI VA BALIQCHA

Baliqchi kun bo‘yi baliq tutishga harakat qilib faqat kichkinagina Baliqchani tutibdi.
— Yolvoraman, meni qo‘yib yubor, — debdi Baliqcha. — Men hozir yeyishing uchun judayam kichkinalik qilaman. Agar hozir meni daryoga qo‘yib yuborsang, men tezda o‘saman, keyin sen mendan ajoyib¬ taom tayyorlaysan.
— Yo‘q, yo‘q, Baliqcham, — debdi Baliqchi, — men seni hozir yeyman, bundan keyin seni tutolmasligim mumkin.
Qissadan hissa: Kelajakdagi nasiya katta narsadan ko‘ra, qo‘lingdagi naqd kichik narsa afzal.

SICHQONLAR KENGASHI

Mushukning doimiy xavf solishidan tushkunlikka tushgan sichqonlar muammolarini hal qilish uchun kengash chaqirishibdi. Ular birin-ketin bildirilgan rejalarni tahlil qilib, ularni rad eta berishibdi. Oxiri bir yosh Sichqon mushukning bo‘yniga qo‘ng‘iroq osib qo‘yishni taklif qilibdi.
— Qanday ajoyib fikr, — deb qichqi¬rishibdi ular, — bu Mushuk kelganda qochish uchun juda yaxshi ogohlantirish!
Ular bu taklifni zavq-shavq va olqish¬lar bilan qabul qilishibdi. Shunda keksa bir Cichqon o‘rnidan turib:
— Bu rostdan ham juda yaxshi maslahat va, shubhasiz, bizning muammomizni hal qiladi, — debdi. — Biroq Mushukning bo‘yniga qaysi birimiz qo‘ng‘iroqni ilamiz?!
Qissadan hissa: Taklif qilish bosh¬qa, uni bajarish boshqa.

IKKI DO‘ST VA AYIQ

Ikki do‘st o‘rmonda aylanib yurganlarida to‘satdan ayiqqa duch kelib qolishibdi. Ulardan birinchisi shoshib daraxtga chiqib olibdi va ayiqning changalidan qutulib qolibdi. Ikkinchisi esa, hech narsa qo‘lidan kelmasligini bilib, o‘zini o‘lganga solib yotib olibdi.
Ayiq yerda yotgan kishining oldiga kelib, qulog‘ini hidlabdi. Hatto uni turtib ham ko‘ribdi. Kishini o‘lgan deb o‘ylab, unga tegmasdan ketib qolibdi.
Ayiq ketgach, haligi kishining do‘sti daraxtdan tushib kelib:
— Do‘stim, ayiq qulog‘ingga nima deb shivirladi? — deb so‘rabdi.
— U menga: qiyinchilik paytida tashlab ketadigan do‘st bilan sayohatga chiqishni yaxshilab o‘ylab ko‘rmabsan-da, dedi, xolos, — deb javob beribdi do‘sti.
Qissadan hissa: Do‘stlik qiyinchilikda sinaladi.

TOVUQ BILAN TULKI

Baland daraxt shoxiga qo‘nib, qag‘-qag‘lab yotgan Tovuqning tovushi butun o‘rmonga taralib, ochlikdan sillasi qurigan Tulkining e’tiborini tortibdi. Tovuqning baland shoxda turganini ko‘rgan Tulki uni hiyla bilan pastga tushirib, yemoqchi bo‘libdi.
— Kechirasan, qadrdonim Tovuq, — deb gap boshlabdi u, — sen yirtqichlar bilan qushlar, umuman, o‘rmonimizdagi barcha jonzotlar o‘rtasida tuzilgan tinchlik bitimi haqida hali eshitmadingmi? Bundan keyin biz bir-birimizni ovlamaymiz, aldamaymiz va o‘g‘irlamaymiz, balki tinchlikda, hamjihatlikda yashaymiz. Pastga tush, bu haqda yaxshilab gaplashib olamiz.
Tulkining mug‘ombirligini yaxshi bilgan Tovuq hech narsa demay, xuddi bir narsaga tikilgandek yo‘lga qarab turaveribdi.
— Nimaga buncha tikilib qolding? — deb so‘rabdi Tulki.
— Men bir to‘da itlarni ko‘rayapman, — debdi Tovuq, — adashmasam, ular biz tomonga kelishayapti, janob Tulki.
— Shunaqami, unda men ketishim kerak, — debdi Tulki.
— Iltimos, janob Tulki, ketmay turing, — debdi Tovuq, — men endi tushmoqchi bo‘lib turuvdim. Keling, itlarni kutib turamiz, ular kelgandan so‘ng tinchlik bitimini birga muhokama qilamiz.
— Yo‘q, yo‘q, — debdi Tulki, — men ketishim kerak, itlar hali tinchlik bitimi haqida eshitmagan bo‘lishlari mumkin.
Qissadan hissa: To‘satdan taklif qilingan do‘stlikdan ehtiyot bo‘ling.

KO‘RSHAPALAK, QUSHLAR VA YIRTQICHLAR

Qushlar bilan yirtqichlar o‘rtasida katta nizo chiqibdi. Ikkala tomon ham o‘ziga qo‘shin yig‘a boshlabdi. Ko‘rshapalak qaysi tarafga qo‘shilishni bilmay, ikkilanib qolibdi. U turgan shox oldidan o‘tib ketayotgan qushlar:
— Yur, bizlar bilan, — deyishibdi.
Ammo Ko‘rshapalak:
— Men yirtqichman, — debdi.
Keyinroq ini tagidan o‘tib ketayotgan yirtqichlar tepaga qarab shunday deyishibdi:
— Yur, bizga qo‘shil.
Lekin u: — Men qushman, — debdi.
Xayriyatki, oxirgi lahzalarda tinchlik o‘rnatilibdi, hech qanday urush bo‘lmabdi. Shunda Ko‘rshapalak qushlarning oldiga borib ulardan o‘zini xursandchiliklariga sherik qilishlarini so‘rabdi. Ammo hamma qushlar undan yuz o‘girib, uchib ketishibdi. Shundan keyin¬ Ko‘rshapalak yirtqichlarning oldiga boribdi. Biroq tezda u yerdan ham chekinishga majbur bo‘libdi, zero, yirt¬qichlar uni burda-burda qilishga shay turardilar.
Shunda Ko‘rshapalak o‘ziga shunday dedi:
— Fazilati bo‘lmaganning do‘sti ham bo‘lmas ekan.

QAFASDAGI QUSH VA KO‘RSHAPALAK

Sayroqi Qushni qafasga qamab oyna tashqarisiga osib qo‘yishgandi. U faqat tunda, hamma qushlar uyquga ketgandagina sayrardi. Bir kuni kechasi Ko‘rshapalak kelib qafas panjarasiga chirmashib olibdi. U Qushdan nega kun bo‘yi tinch o‘tirib, kechasi sayrashini so‘rabdi.
— Bunday qilishimning o‘ziga xos sababi bor, — debdi Qush. — Bir kuni kunduzi sayrayotsam ovchi ovozimga maftun bo‘lib qoldi va to‘rini qo‘yib meni tutib oldi. Shundan beri faqat tunlari sayrayman.
Ko‘rshapalak shunday debdi:
— Lekin hozir qafasdaligingda bunday qilishing foydasiz-ku. Agar buni sen qo‘lga tushishingdan oldin qilganingda edi, hozir ozod yurgan bo‘larding.
Qissadan hissa: Falokatdan keyin¬ qilinadigan ehtiyotkorlik foydasizdir.

MUSHUK — KELINCHAK

Kunlardan bir kuni Olimp xudolari tirik mavjudotlarning tabiatini o‘zgartirish mumkin yoki mumkin emasligi ustida tortishib qolishibdi.
Yupiter:
— O‘zgartirsa bo‘ladi, — debdi. Ammo Venera bunga qarshi chiqibdi. Muammoni hal qilish maqsadida Yupiter mushukni qiz bolaga aylantirib qo‘yibdi va uni yosh bir yigitga turmushga beribdi. Risoladagidek to‘y bo‘libdi, kelin-kuyov to‘y bazmida o‘tirishibdi.
— Qara, — debdi Yupiter Veneraga, — kelin o‘zini qanday munosib tutayapti. Kim ham uni kecha mushuk edi, deb ayta oladi? Shubhasiz, uning tabiati o‘zgardi.
— Bir oz kut, — debdi Venera va to‘yxonaga sichqonni qo‘yib yuboribdi. Buni ko‘rgan Kelin joyidan sakrab turibdi va sichqon ustiga o‘zini otibdi.
— Ana, ko‘rdingmi? — debdi Venera.
Qissadan hissa: Qon bilan kirgan — jon bilan chiqadi.

ITLAR VA TULKI

Sher terisini topib olgan itlar uni tishlari bilan bo‘laklarga bo‘la boshlashibdi. Buni ko‘rgan Tulki shunday debdi:
— Agar bu Sher tirik bo‘lganda edi, sizlar uning panjasi tishlaringizdan qanchalar kuchli ekanligiga amin bo‘lar edingiz.
Qissadan hissa: Yotgan odamni tepish oson.

BAQA VA BUQA

— Ota, — debdi kichkina Baqa ko‘lmakda turgan katta Baqaga, — men shunaqangi bir qo‘rqinchli maxluqni ko‘rdimki! U tog‘dek ulkan edi. Uning boshida shoxi, uzun dumi, tuyoqlari bor edi.
— Bolam, — debdi qari Baqa, — bu bor-yo‘g‘i chorvador Oqyigitning Buqasi, biroq sen aytgandek katta emas. Bo‘yi mendan ozgina baland bo‘lishi mumkin. Men ham o‘zimni shunaqa katta qilib ko‘rsatishim mumkin. Mana, qarab tur. Shunday deb katta Baqa havoni yutib o‘z ichiga puflabdi, puflabdi.
— U shunaqa kattamidi? — deb so‘rabdi u o‘g‘lidan.
— Ancha kattaroq edi, — deb takrorlabdi yosh Baqa.
Qari Baqa yana o‘z ichiga puflabdi va Baqachadan: — Buqa shunchalik kattamidi? — deb so‘rabdi.
— Kattaroq edi, dada, kattaroq, — deb javob beribdi Baqacha. Shunday qilib Baqa chuqur nafas olib, ichiga puflayveribdi, shishgandan shishib ketaveribdi.
— Ishonchim komilki, Buqa bundan katta bo‘lgan emas, — debdi bir mahal shishib ketgan Baqa va shu payt paq etib yorilib ketibdi.
Qissadan hissa: Ortiqcha chiranish belni sindiradi.

ECHKI VA PODACHI

Podachi adashib qolgan Echkini podaga qaytarib kelish uchun rosa qidiribdi. U hushtak chalibdi, surnay chalibdi. Ammo bularning foydasi bo‘lmabdi: orqada qolib ketgan Echki bu tovushlarga ahamiyat bermabdi. Oxiri, podachi unga tosh otibdi, Echkining shoxi sinibdi. Shunda podachi Echkidan bu haqda xo‘jayiniga aytmaslikni iltimos qilibdi.
Echki shunday deb javob beribdi:
— Ey, esi yo‘q odam, men indamaganim bilan shoxlarim hammasini aytib qo‘yadi-ku!
Qissadan hissa: Kasalni yashirsang, isitmasi oshkor qiladi.

QUYONLAR VA TULKILAR

Quyonlar burgutlar bilan urush boshlashibdi. Urush chog‘ida ular tulkilardan yordam so‘rashibdi.
Shunda tulkilar ularga bunday deb javob berishibdi:
— Agar biz sizlarning kimligingizni, kimlar bilan urushayotganingizni bilmaganimizda edi, sizlarga bajonidil yordam bergan bo‘lardik.
Qissadan hissa: Biror narsaga rozilik bildirishdan avval uning oqibatini o‘yla.

EMAN VA O‘TINCHI

O‘tinchi Emanni qulatib, uni sarjinlabdi. Tanasini bo‘laklash uchun Emanning o‘z shoxlaridan pona yasabdi.
Eman xo‘rsinib, shunday debdi:
— Men ildizimga tushayotgan boltaning zarbiga chidayman, ammo o‘z shoxlarimdan qilingan pona bilan bo‘laklarga bo‘linishimga chidol¬mayman.
Qissadan hissa: Eng chidash qiyin bo‘lgan narsa — o‘zimizdan kelib chiqqan kulfatdir.

TULKI BILAN MUSHUK

Tulki Mushukka o‘zining dushmandan qochish uchun qo‘llaydigan hiylalari haqida maqtanayotgan edi.
— Menda dushmandan qochishning yuz xil usuli to‘la hiylaqopim bor, — dedi u.
— Menda faqat bittagina, — dedi Mushuk. — Lekin men shuning o‘zi bilan ham hamma narsaning uddasidan chiqaman.
Shu payt ular o‘zlari tomon kelayotgan bir to‘da tozining ovozini eshitib qolishibdi. Mushuk darrov daraxtga chiqib butoqlar orasiga yashirinib olibdi.
— Bu men bilgan usul. Sen nima qilmoqchisan? — debdi Mushuk.
Tulki avval birinchi yo‘lni o‘ylabdi, keyin boshqasini. Shunday qilib to u o‘ylab bo‘lguncha tozilar yetib kelib uni ushlab olishibdi-yu, ovchilar uni o‘ldirishibdi.
Buni kuzatib turgan Mushuk shunday debdi:
— Bitta xavfsiz, ammo sinalgan yo‘l yuzta ishonib bo‘lmaydigan usuldan afzalroqdir.

Feruza To‘xlieva tarjimasi

YOVVOYI ECHKILAR BILAN CHO’PON

Cho’pon echkilarini yaylovga qo’yib yubordi. Bir payt qarasa, echkilari yovvoyi echkilar bilan o’tlashib yuribdi: xursand bo’ldi-yu kech kirgach, hammasini o’zining g’origa qamadi. Ertasiga havo buzuqligi tufayli echkilarni odatdagidek yaylovga olib chiqolmadi: g’ordayoq boqishiga to’g’ri keldi. Cho’pon o’zining echkilariga nomi-gagina — o’lmagunday yem solgani holda, qo’lga o’rgatib olish niyatida yovvoyi echkilarga mo’l-ko’l qilib to’kdi. Ertasi, havo yurishib ketgach, echkilar tog’ga qarab ura qochdilar. Cho’pon ularni yaxshilikni bilmaydigan nonko’rlar, deya koyishga tushdi: «Axir men sizlarni o’zimning echkilarimdan-da yaxshiroq boqmadimmi?» Yovvoyi echkilar aytdilar: «Shuning uchun ham sendan nariroq yurishimiz ma’qul ko’rindi-da. Bizlar kechagina senga yo’liqqandik, sen esa bizni o’zingning eski echkilaringdan-da yaxshiroq boqding. Demak, ertaga yana yangilar kelib qo’shilsa, unda ularni bizlardan afzalroq ko’rarkansan-da?!»
Alqissa, yangi do’stlarni eskilardan afzal tutuvchilar bilan do’stlashishga shoshilmang, zero yana yangi do’stlar orttirganda siz ham eskilardan bo’lib qolasiz.

KIYIK BILAN TOKZOR

Ovchilar ta’qibidan qochgan kiyik tokzorga yashirindi. Ovchilar payqamay o’tib ketishgach, endi xavfdan qutuldim, deb xayolladi-yu tok barglarini mo’tab yeyishga tutindi. Ittifoqo shu payt ortiga o’girilgan ovchi kiyikni payqab qoldi: darhol o’q uzib, jonivorni yarador qildi. O’limi yaqinlashganini sezgan kiyik afsus-nadomatda ingrandi: «Qilmish qidirmish: tok meni qutqargandi, men esa uni nobud qilishga qasdlandim».
Aiqissa, kimki o’ziga yaxshiiik qilganlarga yomonlik sog’insa, u albatta Xudoning qahriga yo’liqqay.

BO’RI BILAN LAYLAK

Bo’rining bo’g’ziga suyak tiqilib qoldi-yu joni ko’ziga ko’rinib, yordam istab yugurgilab qoldi. Baxtini qarangki, laylakka duch keldi: suyakni chiqarib tashlasang, mukofotlayman, deya va’dalar berib yordam so’radi. Laylak tumshug’i-yu boshini bo’rining bo’g’zigacha tiqib, arang suyakni chiqarib oldi-da, va’da qilingan mukofotni talab qildi. Bo’ri bunga javoban dedi: «Ha, azizim, bo’rining og’zidan boshing omon chiqqani kammi, yana mukofot deysan-a?!»
Alqissa, ayrim badfe’l kishilar yomonlik qilmaganlarining o’ziniyoq yaxshilik qilganga yo’yadilar.

ESHAK BILAN BAQALAR

Ustiga o’tin ortilgan eshak botqoqdan o’tayotgandi, toyib ketib yiqildi. Eshak o’rnidan turishga harchand urinmasin — bo’lmadi: oh-voh qilib faryod cheka boshladi. Botqoqda yashovchi baqalar uning holini ko’rib dedilar: «Birodar, botqoqqa endigina yiqilganing holda shunchalar nola chekasan, bizga o’xshab umring shu yerda o’tganida nima qilarding?!»
Alqissa, ayrim kishilar kichkinagina qiyinchilik oldida ham esankirab, ruhan cho’kib qoladilar, holbuki, boshqalar bundan o’n chandon og’ir mashaqqatlarni-da sabr-la yengadilar.

USTIGA TUZ YUKLANGAN ESHAK

Ustiga tuz ortilgan eshak daryo kechuvidan o’tayotib toyib ketdi — suvga yiqildi: tuz suvda erib ketib, yuk ancha yengillashdi, eshak benihoya sevindi. Keyingi gal o’sha joydan o’tayotib, eshak: «Suvga yiqilsam yukim yengillaydi, keyin turib ketaveraman», deb o’yladi-da, atayin yiqildi. Ittifoqo, bu gal eshakka yuvg’ich ortilgan edi: yuvg’ich suvni shimib olib, yuki og’irlashib ketgan eshak eplanolmay qoldi-yu suvga cho’kib ketdi.
Alqissa, ayrimlar ishlatgan hiyla-nayrang ularning o’z boshiga yetarkan.

BURGUT, ZAG’CHA VA CHO’PON

Yuksak qoyadan shiddat bilan qo’zg’algan burgut suruvdagi qo’zichoqni ildi-yu ketdi. Zag’cha buni kuzatib turgandi, hasaddan ichi kuyib, o’zining ham shunday qilgisi kelib qoldi. Zag’cha jon-jahdi bilan chinqirganicha borib qo’chqorga tashlandi: panjalari qalin junga o’ralashib qoldi-yu, uchishga ham, qochishga ham imkoni bo’lmay qoldi. Uning jon xalfida pitirlayotganini ko’rgan cho’pon gap nimadaligini fahmladi-da, darhol tutib oldi: qanotlarini qirqib, o’zini ermak uchun bolalariga eltdi. Bolalari chuvillashib: «Bu qanday qush?» – deya so’raganlarida, cho’pon aytdi: «Men-ku buning zag’chaligini bilaman-a, biroq uning o’zi o’zini burgut hisoblaydi-da?!»
Alqissa, o’zingdan zo’rroqlar bilan bellashaman, deb chiranganing bilan hech ish chiqarolmaysan, kulgi bo’lganing qoladi, xolos.

Eng sara Ezop masallari

Ezop ijodiga mansub eng sara, qiziqarli va purhikmat masallar e’tiboringiz markazida. Barchasi qisqa va mazmundor.
Ezop (mil. av. 6-asr) — yunon masalchisi. Rivoyatlarga qaraganda, Ezop frigiyalik qul bo’lib, so’ng ozod qilingan. Lidiya shohi Krez saroyida xizmatda bo’lgan, Delfada o’ldirilgan. Antik davrda ma’lum bo’lgan deyarli barcha masallarning syujeti Ezopniki deb hisoblangan. Ular miloddan avvalgi 4-3 asrlardan boshlab to’plangan va «Ezop masallari» kitobiga kiritilgan. Milodiy 10-15-asrlardagi qo’lyozmalarda 300 dan ortiq shunday masal saqlanib qolgan.
Ezop masallari g’oyaviy jihatdan tushkunlik va umidsizlik ruhida yozilgan, personajlari (asosan, hayvonlar) o’ta shartli, voqealar ixcham bayon qilingan; tili sodda, jonli tilga yaqin. Ezop masallari syujeti Yevropa masalchiligi syujetining asosini tashkil etgan. Lotin masalchisi Fedr (1-asr) va yunon masalchisi Babriy (2-asr)dan tortib frantsuz J. Lafonten va rus Ivan Krilovgacha Ezop masallari syujetini davrga moslab ijodiy rivojlantirganlar. Quyida Ezop masallaridan sara namunalar keltirmoqdamiz. Masal nomiga bosganingizda masal ochiladi, yana shu masal nomiga bossangiz yashirin holatga qaytadi.

Eng yaxshi masallar

1. TULKI VA ECHKI

Baxtsiz tasodif tufayli bir Tulki o‘raga tushib ketibdi. U hech o‘radan chiqishning ilojini qilolmabdi. Bir payt tepadan Echki o‘tib qolibdi. U Tulkidan pastda nima qilayotganini so‘rabdi.
— Ey, hali eshitmadingmi? — debdi Tulki. — Yaqinda qurg‘oqchilik bo‘larmish, shuning uchun men bu yerga suv borligiga ishonch hosil qilish uchun tushdim. Balki sen ham tusharsan?
Echkiga bu maslahat ma’qul kelib, pastga sakrabdi. Ammo Tulki tezlik bilan uning orqasiga chiqib, oyoqlarini uning uzun shoxlariga qo‘yibdi-da, o‘radan chiqib olibdi.
— Xayr, do‘stim, — debdi Tulki, — keyingi safar esingda tursin: Hech qachon o‘zi mushkul ahvolda qolganning maslahatiga quloq solma.

2. BALIQCHI VA BALIQCHA

Baliqchi kun bo‘yi baliq tutishga harakat qilib faqat kichkinagina Baliqchani tutibdi.
— Yolvoraman, meni qo‘yib yubor, — debdi Baliqcha. — Men hozir yeyishing uchun judayam kichkinalik qilaman. Agar hozir meni daryoga qo‘yib yuborsang, men tezda o‘saman, keyin sen mendan ajoyib¬ taom tayyorlaysan.
— Yo‘q, yo‘q, Baliqcham, — debdi Baliqchi, — men seni hozir yeyman, bundan keyin seni tutolmasligim mumkin.
Qissadan hissa: Kelajakdagi nasiya katta narsadan ko‘ra, qo‘lingdagi naqd kichik narsa afzal.

3. SICHQONLAR KENGASHI

Mushukning doimiy xavf solishidan tushkunlikka tushgan sichqonlar muammolarini hal qilish uchun kengash chaqirishibdi. Ular birin-ketin bildirilgan rejalarni tahlil qilib, ularni rad eta berishibdi. Oxiri bir yosh Sichqon mushukning bo‘yniga qo‘ng‘iroq osib qo‘yishni taklif qilibdi.
— Qanday ajoyib fikr, — deb qichqi¬rishibdi ular, — bu Mushuk kelganda qochish uchun juda yaxshi ogohlantirish!
Ular bu taklifni zavq-shavq va olqish¬lar bilan qabul qilishibdi. Shunda keksa bir Cichqon o‘rnidan turib:
— Bu rostdan ham juda yaxshi maslahat va, shubhasiz, bizning muammomizni hal qiladi, — debdi. — Biroq Mushukning bo‘yniga qaysi birimiz qo‘ng‘iroqni ilamiz?!
Qissadan hissa: Taklif qilish bosh¬qa, uni bajarish boshqa.

4. IKKI DO‘ST VA AYIQ

Ikki do‘st o‘rmonda aylanib yurganlarida to‘satdan ayiqqa duch kelib qolishibdi. Ulardan birinchisi shoshib daraxtga chiqib olibdi va ayiqning changalidan qutulib qolibdi. Ikkinchisi esa, hech narsa qo‘lidan kelmasligini bilib, o‘zini o‘lganga solib yotib olibdi.
Ayiq yerda yotgan kishining oldiga kelib, qulog‘ini hidlabdi. Hatto uni turtib ham ko‘ribdi. Kishini o‘lgan deb o‘ylab, unga tegmasdan ketib qolibdi.
Ayiq ketgach, haligi kishining do‘sti daraxtdan tushib kelib:
— Do‘stim, ayiq qulog‘ingga nima deb shivirladi? — deb so‘rabdi.
— U menga: qiyinchilik paytida tashlab ketadigan do‘st bilan sayohatga chiqishni yaxshilab o‘ylab ko‘rmabsan-da, dedi, xolos, — deb javob beribdi do‘sti.
Qissadan hissa: Do‘stlik qiyinchilikda sinaladi.

5. TOVUQ BILAN TULKI

Baland daraxt shoxiga qo‘nib, qag‘-qag‘lab yotgan Tovuqning tovushi butun o‘rmonga taralib, ochlikdan sillasi qurigan Tulkining e’tiborini tortibdi. Tovuqning baland shoxda turganini ko‘rgan Tulki uni hiyla bilan pastga tushirib, yemoqchi bo‘libdi.
— Kechirasan, qadrdonim Tovuq, — deb gap boshlabdi u, — sen yirtqichlar bilan qushlar, umuman, o‘rmonimizdagi barcha jonzotlar o‘rtasida tuzilgan tinchlik bitimi haqida hali eshitmadingmi? Bundan keyin biz bir-birimizni ovlamaymiz, aldamaymiz va o‘g‘irlamaymiz, balki tinchlikda, hamjihatlikda yashaymiz. Pastga tush, bu haqda yaxshilab gaplashib olamiz.
Tulkining mug‘ombirligini yaxshi bilgan Tovuq hech narsa demay, xuddi bir narsaga tikilgandek yo‘lga qarab turaveribdi.
— Nimaga buncha tikilib qolding? — deb so‘rabdi Tulki.
— Men bir to‘da itlarni ko‘rayapman, — debdi Tovuq, — adashmasam, ular biz tomonga kelishayapti, janob Tulki.
— Shunaqami, unda men ketishim kerak, — debdi Tulki.
— Iltimos, janob Tulki, ketmay turing, — debdi Tovuq, — men endi tushmoqchi bo‘lib turuvdim. Keling, itlarni kutib turamiz, ular kelgandan so‘ng tinchlik bitimini birga muhokama qilamiz.
— Yo‘q, yo‘q, — debdi Tulki, — men ketishim kerak, itlar hali tinchlik bitimi haqida eshitmagan bo‘lishlari mumkin.
Qissadan hissa: To‘satdan taklif qilingan do‘stlikdan ehtiyot bo‘ling.

6. KO‘RSHAPALAK, QUSHLAR VA YIRTQICHLAR

Qushlar bilan yirtqichlar o‘rtasida katta nizo chiqibdi. Ikkala tomon ham o‘ziga qo‘shin yig‘a boshlabdi. Ko‘rshapalak qaysi tarafga qo‘shilishni bilmay, ikkilanib qolibdi. U turgan shox oldidan o‘tib ketayotgan qushlar:
— Yur, bizlar bilan, — deyishibdi.
Ammo Ko‘rshapalak:
— Men yirtqichman, — debdi.
Keyinroq ini tagidan o‘tib ketayotgan yirtqichlar tepaga qarab shunday deyishibdi:
— Yur, bizga qo‘shil.
Lekin u: — Men qushman, — debdi.
Xayriyatki, oxirgi lahzalarda tinchlik o‘rnatilibdi, hech qanday urush bo‘lmabdi. Shunda Ko‘rshapalak qushlarning oldiga borib ulardan o‘zini xursandchiliklariga sherik qilishlarini so‘rabdi. Ammo hamma qushlar undan yuz o‘girib, uchib ketishibdi. Shundan keyin¬ Ko‘rshapalak yirtqichlarning oldiga boribdi. Biroq tezda u yerdan ham chekinishga majbur bo‘libdi, zero, yirt¬qichlar uni burda-burda qilishga shay turardilar.
Shunda Ko‘rshapalak o‘ziga shunday dedi:
— Fazilati bo‘lmaganning do‘sti ham bo‘lmas ekan.

7. QAFASDAGI QUSH VA KO‘RSHAPALAK

Sayroqi Qushni qafasga qamab oyna tashqarisiga osib qo‘yishgandi. U faqat tunda, hamma qushlar uyquga ketgandagina sayrardi. Bir kuni kechasi Ko‘rshapalak kelib qafas panjarasiga chirmashib olibdi. U Qushdan nega kun bo‘yi tinch o‘tirib, kechasi sayrashini so‘rabdi.
— Bunday qilishimning o‘ziga xos sababi bor, — debdi Qush. — Bir kuni kunduzi sayrayotsam ovchi ovozimga maftun bo‘lib qoldi va to‘rini qo‘yib meni tutib oldi. Shundan beri faqat tunlari sayrayman.
Ko‘rshapalak shunday debdi:
— Lekin hozir qafasdaligingda bunday qilishing foydasiz-ku. Agar buni sen qo‘lga tushishingdan oldin qilganingda edi, hozir ozod yurgan bo‘larding.
Qissadan hissa: Falokatdan keyin¬ qilinadigan ehtiyotkorlik foydasizdir.

8. MUSHUK — KELINCHAK

Kunlardan bir kuni Olimp xudolari tirik mavjudotlarning tabiatini o‘zgartirish mumkin yoki mumkin emasligi ustida tortishib qolishibdi.
Yupiter:
— O‘zgartirsa bo‘ladi, — debdi. Ammo Venera bunga qarshi chiqibdi. Muammoni hal qilish maqsadida Yupiter mushukni qiz bolaga aylantirib qo‘yibdi va uni yosh bir yigitga turmushga beribdi. Risoladagidek to‘y bo‘libdi, kelin-kuyov to‘y bazmida o‘tirishibdi.
— Qara, — debdi Yupiter Veneraga, — kelin o‘zini qanday munosib tutayapti. Kim ham uni kecha mushuk edi, deb ayta oladi? Shubhasiz, uning tabiati o‘zgardi.
— Bir oz kut, — debdi Venera va to‘yxonaga sichqonni qo‘yib yuboribdi. Buni ko‘rgan Kelin joyidan sakrab turibdi va sichqon ustiga o‘zini otibdi.
— Ana, ko‘rdingmi? — debdi Venera.
Qissadan hissa: Qon bilan kirgan — jon bilan chiqadi.

9. ITLAR VA TULKI

Sher terisini topib olgan itlar uni tishlari bilan bo‘laklarga bo‘la boshlashibdi. Buni ko‘rgan Tulki shunday debdi:
— Agar bu Sher tirik bo‘lganda edi, sizlar uning panjasi tishlaringizdan qanchalar kuchli ekanligiga amin bo‘lar edingiz.
Qissadan hissa: Yotgan odamni tepish oson.

10. BAQA VA BUQA

— Ota, — debdi kichkina Baqa ko‘lmakda turgan katta Baqaga, — men shunaqangi bir qo‘rqinchli maxluqni ko‘rdimki! U tog‘dek ulkan edi. Uning boshida shoxi, uzun dumi, tuyoqlari bor edi.
— Bolam, — debdi qari Baqa, — bu bor-yo‘g‘i chorvador Oqyigitning Buqasi, biroq sen aytgandek katta emas. Bo‘yi mendan ozgina baland bo‘lishi mumkin. Men ham o‘zimni shunaqa katta qilib ko‘rsatishim mumkin. Mana, qarab tur. Shunday deb katta Baqa havoni yutib o‘z ichiga puflabdi, puflabdi.
— U shunaqa kattamidi? — deb so‘rabdi u o‘g‘lidan.
— Ancha kattaroq edi, — deb takrorlabdi yosh Baqa.
Qari Baqa yana o‘z ichiga puflabdi va Baqachadan: — Buqa shunchalik kattamidi? — deb so‘rabdi.
— Kattaroq edi, dada, kattaroq, — deb javob beribdi Baqacha. Shunday qilib Baqa chuqur nafas olib, ichiga puflayveribdi, shishgandan shishib ketaveribdi.
— Ishonchim komilki, Buqa bundan katta bo‘lgan emas, — debdi bir mahal shishib ketgan Baqa va shu payt paq etib yorilib ketibdi.
Qissadan hissa: Ortiqcha chiranish belni sindiradi.

11. ECHKI VA PODACHI

Podachi adashib qolgan Echkini podaga qaytarib kelish uchun rosa qidiribdi. U hushtak chalibdi, surnay chalibdi. Ammo bularning foydasi bo‘lmabdi: orqada qolib ketgan Echki bu tovushlarga ahamiyat bermabdi. Oxiri, podachi unga tosh otibdi, Echkining shoxi sinibdi. Shunda podachi Echkidan bu haqda xo‘jayiniga aytmaslikni iltimos qilibdi.
Echki shunday deb javob beribdi:
— Ey, esi yo‘q odam, men indamaganim bilan shoxlarim hammasini aytib qo‘yadi-ku!
Qissadan hissa: Kasalni yashirsang, isitmasi oshkor qiladi.

12. QUYONLAR VA TULKILAR

Quyonlar burgutlar bilan urush boshlashibdi. Urush chog‘ida ular tulkilardan yordam so‘rashibdi.
Shunda tulkilar ularga bunday deb javob berishibdi:
— Agar biz sizlarning kimligingizni, kimlar bilan urushayotganingizni bilmaganimizda edi, sizlarga bajonidil yordam bergan bo‘lardik…
Qissadan hissa: Biror narsaga rozilik bildirishdan avval uning oqibatini o‘yla.

13. EMAN VA O‘TINCHI

O‘tinchi Emanni qulatib, uni sarjinlabdi. Tanasini bo‘laklash uchun Emanning o‘z shoxlaridan pona yasabdi.
Eman xo‘rsinib, shunday debdi:
— Men ildizimga tushayotgan boltaning zarbiga chidayman, ammo o‘z shoxlarimdan qilingan pona bilan bo‘laklarga bo‘linishimga chidol¬mayman.
Qissadan hissa: Eng chidash qiyin bo‘lgan narsa — o‘zimizdan kelib chiqqan kulfatdir.

14. TULKI BILAN MUSHUK

Tulki Mushukka o‘zining dushmandan qochish uchun qo‘llaydigan hiylalari haqida maqtanayotgan edi.
— Menda dushmandan qochishning yuz xil usuli to‘la hiylaqopim bor, — dedi u.
— Menda faqat bittagina, — dedi Mushuk. — Lekin men shuning o‘zi bilan ham hamma narsaning uddasidan chiqaman.
Shu payt ular o‘zlari tomon kelayotgan bir to‘da tozining ovozini eshitib qolishibdi. Mushuk darrov daraxtga chiqib butoqlar orasiga yashirinib olibdi.
— Bu men bilgan usul. Sen nima qilmoqchisan? — debdi Mushuk.
Tulki avval birinchi yo‘lni o‘ylabdi, keyin boshqasini. Shunday qilib to u o‘ylab bo‘lguncha tozilar yetib kelib uni ushlab olishibdi-yu, ovchilar uni o‘ldirishibdi.
Buni kuzatib turgan Mushuk shunday debdi:
— Bitta xavfsiz, ammo sinalgan yo‘l yuzta ishonib bo‘lmaydigan usuldan afzalroqdir.

15. YOVVOYI ECHKILAR BILAN CHO’PON

Cho’pon echkilarini yaylovga qo’yib yubordi. Bir payt qarasa, echkilari yovvoyi echkilar bilan o’tlashib yuribdi: xursand bo’ldi-yu kech kirgach, hammasini o’zining g’origa qamadi. Ertasiga havo buzuqligi tufayli echkilarni odatdagidek yaylovga olib chiqolmadi: g’ordayoq boqishiga to’g’ri keldi. Cho’pon o’zining echkilariga nomi-gagina — o’lmagunday yem solgani holda, qo’lga o’rgatib olish niyatida yovvoyi echkilarga mo’l-ko’l qilib to’kdi. Ertasi, havo yurishib ketgach, echkilar tog’ga qarab ura qochdilar. Cho’pon ularni yaxshilikni bilmaydigan nonko’rlar, deya koyishga tushdi: «Axir men sizlarni o’zimning echkilarimdan-da yaxshiroq boqmadimmi?» Yovvoyi echkilar aytdilar: «Shuning uchun ham sendan nariroq yurishimiz ma’qul ko’rindi-da. Bizlar kechagina senga yo’liqqandik, sen esa bizni o’zingning eski echkilaringdan-da yaxshiroq boqding. Demak, ertaga yana yangilar kelib qo’shilsa, unda ularni bizlardan afzalroq ko’rarkansan-da?!»
Alqissa, yangi do’stlarni eskilardan afzal tutuvchilar bilan do’stlashishga shoshilmang, zero yana yangi do’stlar orttirganda siz ham eskilardan bo’lib qolasiz.

16. KIYIK BILAN TOKZOR

Ovchilar ta’qibidan qochgan kiyik tokzorga yashirindi. Ovchilar payqamay o’tib ketishgach, endi xavfdan qutuldim, deb xayolladi-yu tok barglarini mo’tab yeyishga tutindi. Ittifoqo shu payt ortiga o’girilgan ovchi kiyikni payqab qoldi: darhol o’q uzib, jonivorni yarador qildi. O’limi yaqinlashganini sezgan kiyik afsus-nadomatda ingrandi: «Qilmish qidirmish: tok meni qutqargandi, men esa uni nobud qilishga qasdlandim».
Aiqissa, kimki o’ziga yaxshiiik qilganlarga yomonlik sog’insa, u albatta Xudoning qahriga yo’liqqay.

17. BO’RI BILAN LAYLAK

Bo’rining bo’g’ziga suyak tiqilib qoldi-yu joni ko’ziga ko’rinib, yordam istab yugurgilab qoldi. Baxtini qarangki, laylakka duch keldi: suyakni chiqarib tashlasang, mukofotlayman, deya va’dalar berib yordam so’radi. Laylak tumshug’i-yu boshini bo’rining bo’g’zigacha tiqib, arang suyakni chiqarib oldi-da, va’da qilingan mukofotni talab qildi. Bo’ri bunga javoban dedi: «Ha, azizim, bo’rining og’zidan boshing omon chiqqani kammi, yana mukofot deysan-a?!»
Alqissa, ayrim badfe’l kishilar yomonlik qilmaganlarining o’ziniyoq yaxshilik qilganga yo’yadilar.

18. ESHAK BILAN BAQALAR

Ustiga o’tin ortilgan eshak botqoqdan o’tayotgandi, toyib ketib yiqildi. Eshak o’rnidan turishga harchand urinmasin — bo’lmadi: oh-voh qilib faryod cheka boshladi. Botqoqda yashovchi baqalar uning holini ko’rib dedilar: «Birodar, botqoqqa endigina yiqilganing holda shunchalar nola chekasan, bizga o’xshab umring shu yerda o’tganida nima qilarding?!»
Alqissa, ayrim kishilar kichkinagina qiyinchilik oldida ham esankirab, ruhan cho’kib qoladilar, holbuki, boshqalar bundan o’n chandon og’ir mashaqqatlarni-da sabr-la yengadilar.

19. USTIGA TUZ YUKLANGAN ESHAK

Ustiga tuz ortilgan eshak daryo kechuvidan o’tayotib toyib ketdi — suvga yiqildi: tuz suvda erib ketib, yuk ancha yengillashdi, eshak benihoya sevindi. Keyingi gal o’sha joydan o’tayotib, eshak: «Suvga yiqilsam yukim yengillaydi, keyin turib ketaveraman», deb o’yladi-da, atayin yiqildi. Ittifoqo, bu gal eshakka yuvg’ich ortilgan edi: yuvg’ich suvni shimib olib, yuki og’irlashib ketgan eshak eplanolmay qoldi-yu suvga cho’kib ketdi.
Alqissa, ayrimlar ishlatgan hiyla-nayrang ularning o’z boshiga yetarkan.

20. BURGUT, ZAG’CHA VA CHO’PON

Yuksak qoyadan shiddat bilan qo’zg’algan burgut suruvdagi qo’zichoqni ildi-yu ketdi. Zag’cha buni kuzatib turgandi, hasaddan ichi kuyib, o’zining ham shunday qilgisi kelib qoldi. Zag’cha jon-jahdi bilan chinqirganicha borib qo’chqorga tashlandi: panjalari qalin junga o’ralashib qoldi-yu, uchishga ham, qochishga ham imkoni bo’lmay qoldi. Uning jon xalfida pitirlayotganini ko’rgan cho’pon gap nimadaligini fahmladi-da, darhol tutib oldi: qanotlarini qirqib, o’zini ermak uchun bolalariga eltdi. Bolalari chuvillashib: «Bu qanday qush?» — deya so’raganlarida, cho’pon aytdi: «Men-ku buning zag’chaligini bilaman-a, biroq uning o’zi o’zini burgut hisoblaydi-da?!»
Alqissa, o’zingdan zo’rroqlar bilan bellashaman, deb chiranganing bilan hech ish chiqarolmaysan, kulgi bo’lganing qoladi, xolos.

21. QAROQCHI VA TUT DARAXTI

Qaroqchi katta yo’lda bir odamni o’ldiradi; buni ko’rganlar uning orqasidan quva boshlaydilar; hammayog’i qonga belangan qaroqchi o’likni tunashga ulgurmay, oyog’ini qo’lga olib qochadi. Yo’lda uchragan odamlar undan: «Nega qo’llaring qon?» deb so’raydilar. «Tut daraxtiga chiqayotganimda qonab ketdi», deb javob qiladi qaroqchi. Bu asnoda uni ta’qib qilayotganlar yetib kelishadi va tutib shu yerdagi Tut daraxtiga osishadi. Shunda Tut tilga kirib, Qaroqchiga deydi: «Seni qatl etishlarida dor bo’lib xizmat qilganim uchun afsuslanmayman, zero sen odam o’ldirding, bu ham yetmagandek, o’z aybingni menga ag’darmoqchi bo’lding».
Tabiatan oqko’ngil, mexribon bo’lgan odamlar ham ko’pincha tuhmat gapni eshitganlarida darg’azab bo’lib ketadilar.

22. BO’RILAR VA QO’YLAR

Bo’rilar qo’ylarni talamoqchi bo’lib ko’p harakat qilishdi, lekin eplay olishmadi, chunki Qo’ylarni soqchi itlar qo’riqlar edilar. Shunda Bo’rilar o’z niyatlariga yetish uchun nayrang ishlatmoqchi bo’ldilar: ular Qo’ylar oldiga elchi yubordilar. «Itlaringizni bizga bering, — deb taklif qildi elchi, — axir sizlar bilan bizlarning o’rtamizda adovat paydo bo’lishiga shu itlar sababchi-ku. Agar ularni bizga bersangiz, keyin hammamiz tinch-totuv yashagan bo’lardik». Befahm Qo’ylar oqibati nima bo’lishini o’ylab ham o’tirmay, itlarini Bo’rilarga topshirdilar. Ana shunda Bo’rilar himoyasiz qolgan qo’ylarni osongina tutib yeyaverdilar.
O’zidagi xalq sardorlarini hech bir monelik ko’rsatmay dushman qo’liga topshiruvchi davlatlar ham shunaqa: oradan sal vaqt o’tar-o’tmay, kutilmaganda, ular lushmanga tobe bo’lib qolganlarini sezmay qoladilar.

23. BO’RI BILAN OT

Dalada tentirab yurgan Bo’ri bir arpazorga borib qoldi. Arpa uning yemishi emas edi, shu bois teskari burilib, o’z yo’lida ketaverdi. Yo’lida u daf’atan bir Otni uchratdi va uni arpazorga boshlab kelib, dedi: «Qara, qancha arpa, o’zim yemay senga ilindim, chunki otlarning «kasir-kusir» qilib arpa yeyishi qulog’imga juda yoqadi-da». Unga javoban Ot dedi: «Yo’q, birodar, agar bo’rilar arpani tamaddi qila olganlarida, sen qulog’ingnimas, qorningni quvontirgan bo’larding».
Masal demoqchiki, tabiatan nobakor va soxtadil kishilarning so’zlariga hech kim ishonmaydi.

24. BO’RI BILAN QO’ZICHOQ

Bo’ri anhordan suv ichayotgan Qo’zichoqni ko’rib qoldi va qulay bir bahona bilan uni yemoqchi bo’ldi. Mana, u oqimning yuqorirog’ida turib olib: «Hey, suvni loyqalatma, men icholmayapman», deb Qo’zichoqni koyiy boshladi. Qo’zichoq unga javoban dedi: «Men suvga labimning uchinigina tekkizyapman, undan keyin, qanaqasiga loyqalatay suvni, axir men sizdan pastroqda turibman-ku». Qo’zichoqqa ayb qo’ya olmagan Bo’ri dedi: «Esingdami, o’tgan yili sen mening otamni bo’ralab so’kkan eding!» — «Voy, nima deyapsiz o’zi, o’tgan yili men hali tug’ilmagan edim-ku», dedi Qo’zichoq. Ko’zlagan niyati amalga oshmagan Bo’ri: «Bo’ldi, bas, — dedi, — o’zingni oqlashga usta bo’lsang ham baribir yeyman seni!»
Masal deydiki, biron yovuzlikni oldindan ko’zlab qo’ygan odamni hech qanday adolatli oqlov dalili ham shum niyatidan qaytara olmaydi.

25. BO’RI BILAI ECHKI

Bo’ri teran jar labida o’tlab yurgan Echkini ko’rib qoldi; u Echkining oldiga chiqolmasdi, shuning uchun uni pastga tushishga undab dedi: «Jar yoqasi xatarli, falokat bosib yiqilib tushishing mumkin; bu yerda, pastda yam-yashil dala, barra o’tlar, mazza qilasan». Lekin Echki unga bunday javob qildi: «Yo’q, gap pastdagi o’tloqda o’tlash «mazza» ekanligida emas, balki sening qorning ochligida. Zero, sen mening emas, o’z qorningning g’amini yeyapsan».
Hayotda ham shunday, yomon niyatli kishilar, agar oqil odamlarga biror bir yovuzlik qilmoqchi bo’lsalar, ko’zlagan barcha makru hiylalari, baribir, albatta fosh bo’lgay.

26. BO’RI VA KAMPIR

Yegulik o’lja qidirib izg’ib yurgan qorni och Bo’ri bir uy oldiga kelganida ichkaridan go’dak bolaning chinqirib yig’laganini va Kampir buvisining: «Bo’ldi, bas qil, bo’lmasa, seni Bo’rita berib yuboraman!» deb qo’rqitayotganini eshitib qoldi va, Kampirning gapi rostga o’xshaydi, deb o’ylab, bolani unga tashlashlarini kuta boshladi. Kech kirib, qorong’i tushdi, lekin Kampir hanuz va’dasini bajarmasdi; bir payt ichkaridan Kampirning ovozi eshitildi: «Voy, o’zim o’rgilay erkatoyimdan, nega endi seni Bo’riga berarkanman, undan ko’ra, o’zimiz tutib olib o’ldiramiz o’sha Bo’rini!»
Bu gapni eshitgan Bo’ri tezroq bu yerdan juftakni rostlab nari ketarkan dedi: «Bu uyda betayin odamlar yasharkan — aytgan gaplari boshqa-yu, qiladigan ishlari uning teskarisi».
Bu masal gapi bilan qilayotgan ishi bir-biriga zid bo’lgan odamlar haqida.

27. BO’RI VA QO’Y

Itlarga talanib chalajon bo’lib yotgan Bo’rining o’ziga biron yegulik o’lja izlashga ham madori qolmagan edi. Mana, u nariroqda o’tlab yurgan bir Qo’yni chaqirib, undan shu yerdagi jilg’adan suv olib kelib berishni iltimos qildi va dedi: «Menga faqat suv bersang bo’lgani, ovqatni o’zim topib yeyman». Lekin Qo’y unga shunday javob qildi: «Agar senga suv bersam, unda o’zim sening ovqating bo’laman».
Masal makkorlik va munofiqlik bilan ish ko’ruvchi mug’ambir odamlarni fosh qiladi.

Folbin bozor maydonida o’tirib olib, odamlarga fol ochar va shu yo’l bilan pul topardi. Bir payt uning oldiga hovliqib yugurib kelgan odam baqirib dedi: «Hey Folbin, o’g’rilar eshigingni buzib kirib, uyingdagi hamma mol-davlatingni o’g’irlab ketishdi». Vahimaga tushgan Folbin sakrab o’rnidan turib ketdi va bozorni boshiga ko’tarib dod solgancha uyi tomon yugurib ketdi. Uni yo’lda uchratgan bir odam so’radi: «Ey birodar, o’z uyingda nimalar bo’layotganini bilmas ekansan-u, qanday qilib o’zgalar hayotida yuz berishi mumkin bo’lgan ishlarni bashorat qila olasan?»
Shunday odamlar bo’ladiki, o’zlari qanday yashash lozimligini bilmaydilar-u, boshqalarga aql o’rgatmoqchi bo’ladilar. Bu masal ana shunday noshud kimsalar haqida.

29. ASALARILAR VA ZEVS

Asalarilar o’z asallarini odamlardan qizg’anishardi. Shu bois bir kuni ular Zevs huzuriga kelib: «YO oliy tangrimiz, bizga shunday qudrat ato etgilki, uyalarimizdagi asalimizni olmoqchi bo’lgan kimsalarni o’z nishlarimiz bilan mahv eta olaylik», deb iltijo qildilar. Zevs o’z bandalariga mehribon edi, binobarin u yomon niyatda bo’lgan Asalarilardan g’azablanib, shunday qildiki, ular biron kimsani chaqqanlarida, nishlaridan ayriladigan va o’zlari ham shu zahoti jon taslim qiladigan bo’ldilar.
Bu masal qizg’anchiqlik qilish oqibatida o’zlari balo-qazoga uchrab qoluvchi odamlarga qaratilgan.

30. SICHQONLAR VA SUVSARLAR

Sichqonlar bilan Suvsarlar o’rtasida urush borar edi va Sichqonlar mag’lubiyatga uchrayotgan edilar. Mana, bir kuni ular yig’ilishib, jangda yutqazayotganimizga sabab — bizga rahbarlik qiladigan sarkardalar yo’q, deb aytishdi va o’z ichlaridan lashkarboshilar saylashdi. Bu lashkarboshilar jangohda savlatliroq ko’rinish va o’z askarlaridan ajralib turish uchun boshlariga shoxlar bog’lab oldilar. Jang boshlandi va Sichqonlar yana mag’lubiyatga uchradilar. Shunda oddiy askarlar darrov in-inlariga kirib berkinib oldilar, ammo lashkarboshilar boshlariga bog’lagan shoxlar tufayli inlariga qochib kirolmadilar va Suvsarlarga yem bo’ldilar.
Masaldan hissa — shuhratparastlik ko’p odamlarga baxtsizlik keltiradi.

31. CHUMOLI

Bir zamonlar Chumoli odam bo’lgan va g’allakorlik bilan shug’ullangan ekan, lekin o’z mehnati bilan yetishtirgan hosilga qanoat qilmay, boshqa dehqonlarga doim hasad qilar va ularning g’allalarini o’g’irlar ekan. Shunda tangri Zevs bu yebto’ymas, ochko’z odamning qing’ir ishlaridan darg’azab bo’lib, uni hozir biz Chumoli deb yurituvchi hasharotga aylantirgan ekan. Ammo u endi boshqacha qiyofaga kirgan bo’lishiga qaramay, fe’li o’sha-o’shaligicha qolibdi: hali ham uzzukun dalama- dala kezib, xirmonlar va omborxonalardan bug’doy, arpa donlarini o’z iniga tashib g’amlash bilan ovora.
Masal deydiki, tabiatan qurumsoq bo’lib yaralgan odam o’la-o’lgunicha tuzalmaydi.

32. ISHRATPARAST VA QALDIRG’OCH

Bir ishratparast yigit butun boyligini maishatga sarfladi; axiyri uning egnidagi choponidan bo’lak hech vaqosi qolmadi. Shunda u ancha barvaqt uchib kelgan bir Qaldirg’ochni ko’rib qoldi-da, mana, yoz ham kelibdi, deb o’ylab, choponini bozorga olib borib sotib yubordi. Lekin hali qish tugamagan edi, yana ayozli kunlar boshlandi. Bir kuni yigit sovuqdan dag’-dag’ qaltirab ko’chada tentirab yurganida yerda o’lib yotgan Qaldirg’ochni ko’rib qoldi va unga qarab dedi: «Seni qara-yu! O’zingniyam, meniyam xarob qilding-a!»
Ushbu masal bemavrid qilingan har qanday ish xatarli bo’lishini bildiradi.

33. YOG’OCH KESUVCHI VA HERMES

Bir Yog’och kesuvchi odam daryo bo’yida o’tin tayyorlayotgan ekan, bexosdan qo’lidagi boltasi suvga tushib ketibdi. Bundan qattiq xafa bo’lgan o’tinchi suv bo’yiga o’tirib olib yig’lay boshlabdi. Tangrilardan ma’bud Hermesning unga rahmi kelibdi va oldiga kelib, nima uchun yig’layotgani sababini so’rab bilibdi. So’ng u daryoga sho’ng’ib oltin sopli bolta olib chiqibdi va Yog’och kesuvchidan, shumi boltang, deb so’rabdi. Yog’och kesuvchi, yo’q, bu bolta meniki emas, deb javob qilibdi. Hermes daryoga yana sho’ng’ib, endi kumush sopli bolta olib chiqibdi va, yo’qotgan boltang bu emasmi, deb so’rabdi. Yog’och kesuvchi bu boltani ham tan olmabdi; shunda Hermes uchinchi marta sho’ng’ib, yog’och sopli bolta olib chiqibdi. Bu safar Yog’och kesuvchi o’z boltasini darrov tanibdi. Shunda Hermes Yog’och kesuvchining diyonatli, halol odam ekanligini ko’rib, unga uchala boltani ham tuhfa etibdi. Yog’och kesuvchi yigit Hermes tuhfalarini olib hamkasb o’rtoqlari oldiga boribdi va hamma bo’lgan voqeani so’zlab beribdi. Bir o’tinchining unga havasi kelib, u ham do’stiga taqlid qilmoqchi bo’libdi; u boltasini qo’liga olib, daryo bo’yiga boribdi va u yerda daraxt kesa turib, atayin boltasini suvga tushirib yuboribdi. Keyin suv bo’yiga o’tirib yig’lay boshlabdi. Shunda Hermes paydo bo’lib undan, nima bo’ldi, nega yig’layapsan, deb so’rabdi. Daraxt kesuvchi yigit boltasi yo’qolib qolganini aytibdi. Hermes unga suvdan oltin sopli bolta olib chiqib, yo’qotgan boltang shu emasmi, deb so’rabdi. O’tinchi yigitning xasisligi qo’zib: «Ha, ha, shu mening boltam», debdi. Lekin ma’bud Hermes bu o’tinchiga yolg’onchiligi uchun sovg’a ham taqdim etmabdi, o’zining boltasini ham qaytarib bermabdi.
Masaldan hissa shuki, ma’budlar diyonatli, nomusli odamlarga qancha yaxshilik qilsalar, betavfiq, bediyonat kishilarga nisbatan shuncha yomonlikni ravo ko’radilar.

34. YO’LOVCHI VA TAQDIR

Yo’lovchi uzoq yo’l yurib qattiq charchadi va bir quduq yaqiniga kelib, o’zini tappa yerga otdiyu pinakka ketdi; keyin uyqusirab ag’darildi-da, sal bo’lmasa quduqqa tushib ketayozdi. Shu chog’ tepasiga kelgan Taqdir unga dedi: «Ey birodar, agar hozir bexosdan quduqqa tushib ketganingda edi, o’zingdanmas, mendan noligan bo’larding!»
Ko’pchilik odamlar ham shunaqa: qilg’iliqni o’zlari qilib qo’yadilar-da, doim tangrilarni ayblaydilar.

35. YO’LOVCHILAR VA CHINOR DARAXTI

Bir guruh yo’lovchilar saratonda tush paytida jazirama issiqdan lohas bo’lib oyoqlarini zo’rg’a sudrab borardilar. Shu payt yo’llarida bir Chinor daraxti uchrab qoldi. Ular shu daraxt tagiga kelib, soyasida yotib dam ola boshladilar. Bir ozdan so’ng sal o’zlariga kelishgach, tepalaridagi Chinorga qarab bir-birlari bilan gurunglasha boshladilar: «Qara, tog’dek bo’yi bor-u, qisir daraxt: meva bermaydi, foydasi ham tegmaydi odamlarga!» Chinor ularga javoban dedi: «Ey noshukur bandalar, o’zlaring-ku mening soyamda yotib hordiq chiqaryapsanlar. Bas, shunday ekan, foydasi yo’q, meva bermaydi, deb mendan noliganlaring insofdanmi?»
Ba’zi odamlar ham shunaqa omadsiz bo’ladilar: ular odamlarga qancha yaxshilik qilishmasin, hech kim minnatdorlik bildirmaydi.

36. YO’LOVCHI VA ILON

Bir Yo’lovchi qish paytida ketaturib, sovuqqotib sulayib o’lar holda yotgan Ilonni ko’rib qoladi va rahmi kelib, uni qo’yniga solib isintira boshlaydi. Ilon sovuq qotgan paytida Yo’lovchining qo’ynida jimgina yotadi, ammo isinib joni kirganidan keyin o’z xaloskorining qornini chaqib zaharlaydi. Yo’lovchi joni uzilar ekan, deydi: «Ayb o’zimda axir tirikligida ko’rganimda ham yanchib o’ldirishim kerak bulgan bu gazandani sulayib yotganida qugqarib nima qilardim — o’lsa o’lib ketavermasmidi!»
Masal deydiki, ichiqora, qilmishi faqat yovuzlik bo’lgan odamlarga qancha yaxshilik qilma, undaylar, baribir, yaxshilikka yomonlik qilaveradilar.

37. YO’LOVCHI VA HERMES

Uzoq safarga chiqqan Yo’lovchi, agar shu safarim chog’ida yo’lda biron buyum topsam, yarmini ma’bud Hermesga baxsh etardim, deb ahd qilgan edi. Mana, u yo’lda bir xalta topib oldi va, ichida pul bo’lsa kerak, deb shosha-pisha uning ichidagi narsani yerga to’kdi. Xaltada bir hovuch bodom bilan bir nechta xurmo bor ekan; Yo’lovchi ularning hammasini yedi, so’ng bodomning po’chog’ini va xurmoning danaklarini yo’l yeqasidaga mehrobga qo’yarkan dedi: «Mana, Hermes, topilmamning senga baxsh etmoqchi bo’lganim yarmi: ham sirtidagini ham ichidagini baham ko’ryapman sen bilan».
Bu masal o’z manfaatini ko’zlab tangrilarni ham aldashdan o’zini tiya olmaydigan ziqna odamlar haqida.

38. USTIGA HAYKAL ORTILGAN ESHAK

Bir odam Eshagi ustiga tangrilardan birining haykalini turg’azib qo’yib shaharga yo’l oldi. Yo’lda uchragan odamlar Eshak ustidagi tangri haykalini ko’rib, egilib ta’zim kila boshladilar; Eshak, bu odamlar menga ta’zim qilishyapti deb o’ylab g’ururlanib ketdi va baralla ovozi bilan hangray boshladi, so’ng tixirlik qilib bir yerda oyoq tirab turib oldi. Eshak egasi gap nimada ekanini tushundi va uni tayoq bilan savalar ekan, dedi: «Voy, xomkalla-ye! Endi shu yetmay turgandi: nima, xudojo’y odamlar kelib-kelib sen — Eshakka ta’zim qilisharkanmi? «
Masal deydiki, begonalar xizmatini o’ziniki deb keriluvchi odamlar o’z tanishlari oldida kulgi bo’lgaylar.

39. ESHAK VA UNING EGASI

Bir odam yo’lda Eshagini haydab ketayotgan edi, Eshakning jini qo’zidimi, birdaniga katta yo’ldan chetga burilib, to’g’ri ro’paradagi chuqur jar tomon yugurib ketdi; shu ketishda uning jarga qulashi aniq edi. Egasi uning dumidan ushlab orqaga torgmoqchi bo’ldi, lekin qaysar eshak oyoqtirab turib oldi. Shunda egasining hafsalasi pir bo’lib, Eshakning dumini qo’yib yuborar ekan, dedi: «E, bilganingni qilmaysanmi! Axir o’zingga yomon bo’ladi-ku, ahmoq!»
Bu masal qaysar odam haqida.

40. ESHAK BILAN BO’RI

Yaylovda o’tlab yurgan Eshak o’zi tomon yugurib kelayotgan Bo’rini ko’rib qoldi va darhol oqsoqlana boshladi. Bo’ri kelib undan, nega oqsoqlanyapsan, deb so’radi. Eshak unga javob qildi: «E, so’rama, chetan devordan hatlab o’tayotgan edim, falokat bosib, oyog’imga zirapcha kirib ketsa bo’ladimi…
Bilaman, hozir sen meni yeysan; iltimos, oldin zirapchani sug’urib ol, tag’in tomog’ingga tiqilib qolmasin». Bo’ri uning gapiga ishondi; Eshak oyog’ini ko’tardi, Bo’ri esa sinchkovlik bilan Eshakning tuyog’ini ko’zdan kechira boshladi. Shunda Eshak payt poylab turib Bo’rining jag’iga chunonam tepdiki, yirtqichning hamma tishi duv to’kilib tushdi. Og’riqqa chidolmagan Bo’ri nola qilib dedi: «Sho’rginam qursin mening! Axir otam meni qassoblikka o’rgatgan edi-ku — tabiblik qilishimga balo bormidi!»
Ba’zi odamlar ham shunday: o’zlari uddalay olmaydigan ishga qo’l uradilar-da, falokatga uchraydilar.

41. ESHAK, TULKI VA SHER

Eshak bilan Tulki do’st tutinishdi va ov qilgani birgalikda yo’lga chiqishdi. Yo’lda ularning ro’parasidan Sher chiqib qoldi. Shunda Tulki katta xatarga uchrashlari mumkinligini sezib, Sher oldiga yugurib bordi va unga, agar menga tegmasang, Eshakni senga ilintirib berardim, deb va’da qildi. Sher Tulkini qo’yib yuborishga so’z berdi; shunda Tulki Eshakni boshlab kelib Sherning domiga ilintirdi.
Eshakning endi hech qayoqqa keta olmasligini ko’rgan Sher oldin Tulkini tilka-pora qilib yedi, so’ng Eshakka tashlandi.
Yaqin do’stlariga yomonlik qilgan odamlar ham ko’pincha o’z boshlariga balo orttirayotganlarini sezmay qoladilar.

42. TOVUQ VA QALDIRG’OCH

Tovuq ilon qo’yib ketgan tuxumlarni topdi va o’zi ularni bosib o’tirib bola ochirmoqchi bo’ldi. Mana, tuxumlar birin- ketin chirs-chirs yorila boshladi. Buni ko’rib qolgan Qaldirg’och Tovuqqa dedi: «Voy, ovsar-ye! Nima qilarding bunaqa bolalarni ochirib; axir sal katga bo’lishsa, dastavval sening boshingni yeydilar-ku bular!»
Masal deydiki, badniyat kishilarga qancha ko’p himmat va xayru saxovat ko’rsatma, baribir ular shum niyatlarini tashlamaydilar.

43. O’G’RI BOLA VA UNING ONASI

Bir bola maktabda o’rtog’ining dars yozadigan taxtakachini o’g’irlab onasiga olib kelib berdi. Onasi uni urishish o’rniga maqtadi. Shundan keyin bola kimningdir jubbasini o’g’irlab olib keldi; onasi jubbani mamnuniyat bilan qabul qildi. Kundan-kun, oydan-oy o’tib, bola yigit bo’ldi. Endi u yirikroq, qimmatroq narsalarni o’g’irlay boshladi. Nihoyat uni jinoyat ustida qo’lga oldilar va qo’llariga kishan solib qatlgohga olib ketdilar. Onasi uning orqasidan o’z ko’kragiga mushtlab, sochlarini yulib, faryod chekib bordi. Shunda o’g’il onasining qulog’iga bir gap aytmoqchi bo’lib, uni yoniga chaqirdi; ona o’g’liga yaqin keldi, o’g’il onasining qulog’idan g’archcha tishlab uzib oldi. Onasi: «Badbaxt bola, shuncha qilgan jinoyatlaring yetmaganday, endi o’z tuqqan onangning ham joniga qasd qilyapsanmi?» deb uni koyidi. Bola onasining so’zini eshitishni xohlamay, shunday dedi: «Agar sen, ona, birinchi marta taxtakach o’g’irlab kelganimda meni koyib to’g’ri yo’lga solganingda edi, bugungi mash’um ahvolga tushmasdim va meni qatlgoh sari olib bormagan bo’lur edilar».
Masaldan hissa: agar gunoh ishning oldi avval boshdan olinmasa, u bora-bora zo’riqib, falokat domiga tortishi mumkin.

44. BOYLAR VA GO’YANDALAR

Bir boyniig ikki qizi bor edi. Ulardan biri o’lib qoldi; Boy qiziga aza tutib yig’lash uchun Go’yanda ayollarni yolladi. Ikkinchi qiz onasiga dedi: «Biz sho’rliklarga qiyin bo’ldi, opamiz o’lib teran g’amga botganmiz-u, yig’lay olmaymiz, lekin anavi Go’yandalar bizga yetti yot begona bo’lishsa ham ko’kraklariga musht urib, jon-jahdlari bilan o’ksib-o’ksib yig’lashyapti». Ona qiziga dedi: «Sen ularning bunchalik o’ksib yig’lashiga ajablanma, qizim: biz ularga pul to’laymiz yig’laganlari uchun».
To’g’ri, shunday tamagir odamlar ham bo’ladiki, ular birovning g’amga botganidan foydalanib, o’z manfaatlarini ko’zlaydilar va har qanday nomaqbul ishni qilishdan ham qaytmaydilar.

45. HAZILKASH CHO’PON

Bir Cho’pon har kuni qo’ylarini qishloqdan ancha nariga haydab borib o’tlatardi va ko’pincha hazil qilib, go’yo qo’ylariga bo’rilar hujum qilganday, dod solib qishloq ahlini yordamga chaqirardi. Ikki-uch marta dehqonlar vahimaga tushib cho’ponning oldiga yugurib borishdi, lekin uning hazil qilganini eshitib, hafsalalari pir bo’lib uylariga qaytib ketishdi. Nihoyat bir kuni bo’ri chindan ham bostirib kelib, qo’ylarni bo’g’ib o’ldira boshladi. Cho’pon ayyuhannos solib odamlarni yordamga chaqirdi, lekin dehqonlar, bu cho’pon tushmagur yana hazil qilyapti shekilli, deb uning dod-voyiga parvo qilmadilar. Cho’pon bir suruv qo’yidan ana shu hazilkashligi tufayli judo bo’lgan edi.
Masalning ta’biricha, yolg’onchi odam bunaqada faqat bir narsaga erishadi, ya’ni endi rost gapirsa ham hech kim unga ishonmaydi.

46. CHO’MILAYOTGAN BOLA

Daryoda cho’milayotgan bir Bola suvga cho’ka boshladi va sohilda ketayotgan bir odamni ko’rib uni yordamga chaqirdi. Lekin bu odam o’ylamay-netmay chuqur daryoga cho’milgani tushgani uchun Bolaga tanbeh bera boshladi; Bola unga bunday dedi: «Siz oldin menga yordam berib suvdan tortib oling, ana undan keyin bemalol koyiyvering».
Masal deydiki, bemavrid taibeh bergan odamning o’zi pand yeb qolishi ham mumkin.

47. MAYMUNNING BOLALARI

Deydilarki, maymunlar har gal ikkitadan bola tug’arkanlar, bitga bolasini ular ardoqlab, yaxshilab parvarish qilarkanlaru ikkinchi boladan yirganib, holidan xabar olmay qarovsiz qoldirarkanlar. Shunga qaramay, qandaydir ilohiy qismatning xohish-istash bilan papalab parvarish qilingan bola yoshligida o’lib ketarkan, ammo qarovsiz bo’lgan bola o’lmay katga bo’larkan.
Masal deydiki, qismat har qanday mehribonona parvarishdan qudratliroqdir, zero xalq hikmatlarida: «Ayagan ko’zga cho’p tushar» va «Tashlaganga tosh tegmas», deb bekorga aytilmagan-da.

48. TOVUS BILAN ZOG’CHA

Jami parrandalar katta mashvaratga yig’ilib, o’zlariga podshoh saylamoqchi bo’ldilar. Shunda Tovus, meni saylanglar, men chiroyliman, deb talab qila boshladi. Qushlar uni saylashga rozi ham bo’la boshlagan edilar, shu payt Zog’cha so’z olib, dedi: «Agar sen podshoh bo’lsangu daf`atan bizlarga burgut hamla qilib qolsa, qanday himoya qilasan hammamizni?»
Masaldan hissa shuki, hukmdorlarni husn emas, iqtidor — qudrat bezamog’i kerak.

49. ZEVS VA ILON

Zevs to’y qilayotgan ekan. Hamma hayvonlar baholi qudrat sovg’a ko’tarib kelishibdi. Ilon esa og’zida bir dona gul bilan o’rmalab kelibdi. Zevs uni ko’rib, debdi: «Hammaning sovg’asini qabul qilaman, ammo sen og’zingda olib kelgan sovg’ani olmayman».
Masal, yovuz niyatli kishilarning iltifoti ham xavfli bo’ladi,demoqchi.

50. QOBON BILAN TULKI

Qobon bir daraxt tagida so’yloq tishlarini qayrardi. Buni ko’rib qolgan Tulki undan so’radi: «Tevarak-atrofda ovchilar ham, boshqa xatarli narsalar ham ko’rinmaydi-ku, nega buncha zo’r berib tishlaringni qayrab yotibsan?» Qobon javob qaytardi: «Bekorga qayrayotganim yo’q; biron kor-hol yo falokat yuz bergudek bo’lsa, tishlarim jangga tayyor bo’lib turadi».
Yuz beradigan xavf-xatarga qarshi oldindan shay bo’lib turish kerak, deb o’rgatadi bu masal.

51. QURUMSOQ

Bir qurumsoq odam barcha molu davlatini sotib, puliga tilla yombi xarid qildi. Keyin u yombini devor tagiga ko’mdi- da, har kuni kelib undan xabar olib turdi. Sal nariroqda bir necha odam ishlayotgan ekan; shu ishchilardan bittasi Qurumsoqning devor tagiga serqatnov bo’lib qolganini payqab, buning bir siri bor, deb o’yladi va hech kim yo’qligida kelib tilla yombini o’g’irlab olib ketdi. Yombi egasi kelib boyligining yo’qolganini ko’rdi va bu baxtsizlikka chidolmay, sochlarini yulib faryod cheka boshladi. Uning ohu zorini eshitgan bir kishi unga dedi: «Qo’y, kuyunma, yaxshisi, sen biror bir toshni olib, o’sha chuqurga ko’mgin-da, yombi ko’mdim, deb o’ylab bahuzur yuraver. Axir bu yerda yotgan oltiningdan zarracha ham foydalanmas eding-ku! Binobarin, ko’mganing toshmi yo oltinmi — senga baribir emasmi?»
Masal, foydalanilmaydigan boylikdan hech qanday naf yo’qdir, demoqchi.

52. TOSHBAQA BILAN QUYON

Toshbaqa bilan Quyon, qay birimiz chopqirroqmiz, deb bahslashib qolishdi. Keyin musobaqa vaqti va joyini belgilashib tarqalishdi. Quyon o’zining tabiatan chopqirligiga ishonib, chopishga shoshilmadi va yo’l yoqasiga yotib pinakka ketdi. Lekin Toshbaqa o’zining imillab sudralib yurishini bilardi, shuning uchun u bir lahza ham dam olmay yugurgilab ketaverdi. Natijada, u uxlab yotgan Quyondan o’zib ketib marraga yetib bordi va poygada yutib chiqdi.
Masal demoqchiki, tirishqoqlik bilan qilingan mehnat e’tiborsiz qoldirilgan tabiiy layoqatdan ustun kelishi mumkin.

53. QALDIRG’OCH VA ILON

Qaldirg’och sud mahkamasi bo’g’otiga uya qurib bola ochdi. Kunlarning birida u polaponlari uchun oziqa topgani uchib ketganida bir Ilon uning iniga o’rmalab chiqib, hamma bolalarini yeb qo’ydi. Qaytib kelgan Qaldirg’och uyasining bo’m-bo’sh qolganini ko’rib, o’ksib-o’ksib yig’lay boshladi. Shunda boshqa qaldirg’ochlar kelib unga taskin berib dedilar: «Bo’ldi, ko’p kuyunaverma, bitta senmi bolalaridan judo bo’lgan? Na iloj, qismatimiz shu ekan». Qaldirg’och hamjinslariga javoban dedi: «Bolalarimdan judo bo’lganim — bu mening sho’rpeshanam, ammo men kelib-kelib zo’ravonlar zulmiga uchragan odamlar o’zlari uchun madad topadigan bu dargohda shunday og’ir baxtsizlikka uchraganimga hech chidolmayapman».
Masal deydiki, agar o’z yaqin kishing deb hisoblaganing kimsa seni xafa qilib dilingni og’ritsa, bu sen uchun eng og’ir azobdir.

54. QALDIRG’OCH BILAN QARG’A

Qaldirg’och bilan Qarg’a, qay birimiz chiroyliroq, deb tortisha boshlashdi. Shunda Qarg’a Qaldirg’ochga dedi: «Sening chiroying faqat bahorda ko’rinadi. Men bo’lsam qish ayoziga ham chidab yashayveraman».
Masal demoqchiki, uzoq umr kechirish go’zallikdan afzaldir.

55. TOSHBAQA BILAN BURGUT

Toshbaqa osmonda uchib yurgan Burgutni ko’rib, o’zining ham uchgisi keldi va Burgut yerga qo’nganida uning oldiga borib: «Qancha xizmat haqi so’rasang beraman, faqat meni uchishga o’rgat», deb yolvordi. Garchi Burgut, buning iloji yo’q, sen ucha olmaysan, deb qancha uqtirsa ham Toshbaqa qo’yarda-qo’ymay unga yolvoraverdi. Axiri bo’lmagach, Burgut Toshbaqani changaliga olib osmon-falakka ko’tarildi va o’sha yerdan uni qoyatoshlar ustiga tashlab yubordi. Shunda Toshbaqaning kosalari chilparchin bo’lib joni uzildi.
Masal deydiki, ko’pchilik odamlar o’zlarini boshqalardan kam yeri yo’q deb hisoblab, raqobatga ruju qo’yadilar va dono kishilarning o’gitiga quloq solmay, o’zlarini nobud qiladilar.

56. BURGA VA PAHLAVON

Bir kuni Burga bellashuvga hozirlanayotgan Pahlavonning oyog’iga sakrab kelib qo’ndi-yu, uni chaqib oldi. Pahlavonning g’azabi qaynab, Burgani tirnoqlari orasiga olib qirsillatib o’ldirmoqchi bo’ldi, lekin Burga, tabiatan faqat sakrash uchun yaratilgan emasmi, bir sakrab Pahlavon hujumidan jon saqlab qoldi. Shunda u nola chekib dedi: «Ayo Herakl! Baski, Burgani mahv etishimda menga ko’maklashmas ekansan, unda raqiblarim bilan olishganimda qanday qo’llab-quvvatlaysen meni?»
Arzimas, ikir-chikir ishlarni bartaraf qilish chog’idamas, balki eng muhim, yirik amallarni bajarayotgandagina tangrilardan madad so’rash joizdir, deb uqtiradi bu masal.

57. BO’RI VA CHO’PON

Bir Bo’ri Cho’pon haydab ketayotgan qo’ylarga ergashib boraverdi. Cho’pon oldiniga uni yirtqich dushman deya xavotirlanib, orqasiga qarab-qarab qo’ya boshladi; lekin Bo’ri hanuz qo’ylar ortidan ergashib kelardi-yu, hujumga o’tish niyati sezilmasdi. Nihoyat Cho’pon, bu Bo’ri dushman emas, balki qo’ylarimning soqchisi bo’lishi mumkin, deb o’ylay boshladi. Mana, bir kuni u shaharga borib kelmoqchi bo’ldi va qo’ylarini shu Bo’ri ixtiyoriga qoldirib jo’nab ketdi. Shunda Bo’ri ovi yuradigan payt kelganini tushundi va qo’ylarni paydar-pay qiyrata boshladi, Cho’pon shahardan qaytib kelib, qo’ylarining qirilib ketganini ko’rib, shunday dedi: «Ayb o’zimda, ahmoq bo’lmasam, kelib-kelib qo’ylarni Bo’riga ishonib topshirarmidim?»
Shunaqa odamlar bo’ladiki, o’z boyliklarini ochko’z kishilarga ishonib qo’yadilar-da, keyin taassuf qilib barmoqlarini tishlaydilar.

58. CHUMOLI VA KAPTAR

Chumoli chanqab suv ichmoqchi bo’ldi va jilg’a labiga tushdi, lekin suv ichmoqchi bo’lganida bexosdan jilg’aga tushib ketdi. Shu yerdagi daraxt shoxiga qo’nib o’tirgan bir Kaptar daraxtdan barg uzib Chumoliga tashladi. Chumoli shu bargga chiqib jon saqlab qoldi. Bu payt shu yerda paydo bo’lgan bir ovchi Kaptarni tutib olish niyatida tuzoq chiviqlarini shaylay boshladi; xuddi shu mahal Chumoli kelib ovchining oyog’ini tishladi; ana shunda uning qo’lidagi chiviqlar sochilib, Kaptar uchib ketdi.
Kezi kelganda zaif odamning ham yordami asqatib qolishi mumkin, deb saboq beradi bu masal.

59. ESHAK XARID QILUVCHI

Bir odam eshak xarid qilmoqchi bo’ldi va bir eshakni, sinab ko’rish uchun, uyiga yetaklab kelib og’ilxonadagi boshqa eshaklari orasiga qo’yib yubordi. Shunda yangi kelgan eshak bu yerdagi eshaklarga qayrilib ham qaramay, darrov har qanday ishga yaroqsiz bo’lgan o’ta yalqov va ochofat eshakning yoniga borib turdi. Bu holni ko’rgan xaridor eshakni yetaklab yana egasiga olib borib berdi. Eshak egasi sinov qanday o’tganini so’radi, xaridor unga javob qildi: «Hech qanday sinovning hojati yo’q; qarasam, bu eshaging mening eshaklarim ichidan faqat o’ziga o’xshagan bittasi bilan zumda inoqlashib oldi».
Odamning qandayligini uning do’stlariga qarab bilsa bo’ladi, deydi bu masal.

60. ASRAGANI PUL OLGAN ODAM VA QASAM

Bir odamga do’sti asrab ko’yish uchun pul berdi, lekin pul olgan odamning niyati buzuq edi — u bu pulni o’zlashtirish haqida o’ylay boshladi; pul bergan do’sti esa, mendan paloncha pul olganing haqida qasam ich, deb talab qildi. Shunda pul olgan odam bezovta bo’lib, o’z qishlog’iga borish uchun yo’lga chiqdi. Shahar darvozasi yaqinida u shahardan chiqib kelayotgan bir cho’loq odamni ko’rib, undan kimligi va qayoqqa ketayotganini so’radi. Cho’loq, ismi Qasam ekanligini va bir qasamxo’r orqasidan quvib ketayotganini aytdi. Odam bu cho’loqdan qachon yana shaharga qaytib kelishini so’radi. U javob qildi: «Qirq yildan keyin, ba’zida o’tgiz yildan keyin». Shunda pul olgan odam o’z kelajagidan xotirjam bo’ldi va mehrob oldiga borib: «Hech kimdan saqlab qo’yish uchun hech qanday pul olmadim», deb qasam ichdi. Ammo shu gapni aytishi bilan darhol Qasam paydo bo’lib unga hamla qildi va jarga itarib yuborgani orqasidan quva boshladi. Qasamxo’r esa: «Axir o’ttiz yildan keyin qaytaman devding-ku, nega bir kun ham o’tmay darrov kelding?» deb ta’na qildi. Qasam javob berdi: «Shuni bilki, kimki menga qarshi qattiq jinoyat qilsa, bir kun ham kutmay darrov yetib kelaman».
Masalning ta’kidlashicha, og’ir jnioyatga qo’l urgan badniyat odamlarga yuboriladigan ilohiy jazolarning muddati yo’qdir.

61. PROMETEY VA ODAMLAR

Prometey tangri Zevs amri bilan loydan odamlar va jonivorlarni yasadi. Va lekin Zevs nodon hayvonlar juda ham ko’p yasalganini ko’rib, ularning bir qismini qayta zuvala qilib, u zuvaladan odamlar yasashni amr etdi. Prometey Zevs amrini bajardi; oqibatda shunday bo’ldiki, hayvonlar zuvalasidan yasatgan odamlar garchi inson qiyofasida bo’lsalar ham hayvoniy xislatlari va ruhiyatlarini saqlab qolgan edilar.
Masal bu bilan dag’al va ongsiz odamlarga ishora qilmoqda.

62. CHIRILDOQ VA TULKI

Hasharot Chirildoq azim daraxt shoxiga qo’nib olib tinimsiz chirillab qo’shiq kuylardi. Tulki nayrang ishlatib uni tutib yemoqchi bo’ldi: daraxt qarshisida turib oldi-da, uning ajib xush ovoziga maftun bo’lganini va bunday maroqli qo’shiqni ijro etayotgan lobar xilqatni bir ko’rish ishtiyoqida yonayotganini aytib, undan pastga tushishni iltimos qildi. Tulkining ayyorlik qilayotganini Chirildoq darrov fahmladi va bitta yaproqni uzib pastga tashladi. Tulki yaproqni Chirildoq deb o’ylab unga tashlandi. Shunda Chirildoq dedi: «Sen, tasadduq, meni oldingga tushadi deb xato qilding: tulkilarning tezagida chirildoq qanotini ko’rib qolganimdan beri men o’zimni ehtiyot qiladigan bo’lganman».
Masaldan hissa: dono odamlar o’z yaqin kishilari boshiga tushgan baxtsizlikdan saboq olurlar.

Лучшие, интересные и мудрые притчи из басен Эзопа в центре вашего внимания. Все коротко и по делу.
Эзоп (6 век до н.э.) — греческий советник. Согласно легенде, Эзоп был фригийским рабом и позже был освобожден. Лидия была служанкой во дворце царя Креза, убитого в Дельфах. Сюжет почти всех известных в древности притч считался эзоповским. Они собираются с IV-III веков до нашей эры и входят в книгу басен Эзопа. Рукописи X и XV веков нашей эры содержат более 300 таких примеров.
Басни Эзопа идейно написаны в духе безысходности и безысходности, персонажи (в основном животные) очень условны, события лаконичны; язык простой, близкий к живому языку. Сюжет басен Эзопа лег в основу сюжета европейских басен. От латинского сказителя Федера (1 век) и греческого сказителя Бабри (2 век) до француза Ж. Лафонтена и русского Ивана Крылова сюжет басен Эзопа был творчески приспособлен к времени. Ниже приведены некоторые примеры из басен Эзопа. При нажатии на название примера пример открывается, а при повторном нажатии на название примера он возвращается в скрытое состояние.

1. ЛИСА И КОЗА
Случайно лиса упала в пропасть. Он никак не мог выбраться оттуда. В какой-то момент мимо холма прошла Коза. Он спросил Фокса, что он делает внизу.
— Эй, ты еще не слышал? Сказал Лис. — Скоро будет засуха, поэтому я приземлился здесь, чтобы убедиться, что есть вода. Может, ты тоже спустишься?
Козе понравился совет, и она спрыгнула вниз. Но Лиса быстро отстала от него, поставила ноги на свои длинные рога и выбралась оттуда.
«Ну, друг мой, — сказал Лис, — в следующий раз запомни: никогда не слушай советов того, кто попал в беду».

2. РЫБАЦ И РЫБАЦ
Рыбак весь день пытался ловить рыбу и поймал только маленького Рыбака.
«Пожалуйста, отпустите меня», — сказала Рыбка. «Я слишком мал, чтобы есть сейчас». Если ты сейчас отпустишь меня к реке, я быстро вырасту, и тогда ты приготовишь мне чудесную еду.
«Нет, нет, Рыбак, — сказал Рыбак, — я съем тебя сейчас и, может быть, больше не поймаю».
Вклад из истории: Будущий кредит лучше, чем мелочь наличными, чем крупная вещь.

3. МАЙС-ДОСКА
Подавленные постоянной угрозой со стороны кота, мыши собрали совет для решения своих проблем. Они анализировали планы один за другим и продолжали их отвергать. Наконец молодая мышка предложила повесить кошке на шею колокольчик.
«Какая замечательная идея!» — кричали они.
Они приняли предложение с радостью и аплодисментами. Тут встала старая мышь:
«Это действительно очень хороший совет, и он определенно решит нашу проблему», — сказал он. «Но кто из нас будет звонить в колокольчик на кошачьей шее?»
Вклад из истории: Одно дело предложить, другое сделать.

4. ДВА ДРУГА И МЕДВЕДЬ
Двое друзей гуляли по лесу, когда вдруг наткнулись на медведя. Первый из них поспешно залез на дерево и вырвался из лап медведя. Другой, поняв, что ничего не может сделать, лег на мертвого.
Медведь подошел к лежащему на земле человеку и обнюхал его ухо. Он даже толкнул ее. Думая, что мужчина мертв, он ушел, не прикоснувшись к ней.
Когда медведь ушел, друг человека спустился с дерева и сказал:
«Чувак, что медведь прошептал тебе на ухо?» Он спросил.
«Он только что сказал мне, что вы не думали отправиться в путешествие с другом, который оставит его в беде», — ответил его друг.
Цитата из рассказа: Дружба проверяется невзгодами.

5. ЛИСА С КУРИЦЕЙ
Приземлившись на высокую ветку дерева, крики курицы разнеслись по всему лесу, привлекая внимание голодной лисы. Увидев курицу, стоящую на высокой ветке, Лиса обманула его и попыталась съесть.
— Простите, мой милый Цыпленок, — начал он, — неужели вы еще не слышали о мирном договоре между хищными птицами и птицами, вообще, со всем живым в нашем лесу? Отныне мы не будем охотиться, обманывать или воровать друг у друга, а будем жить в мире и согласии. Внизу мы можем хорошо поговорить об этом.
Цыпленок, прекрасно зная о коварстве лисы, ничего не сказал и уставился на дорогу, как будто на что-то глядя.
— Почему ты так пристально смотришь? — спросил Лис.
— Я вижу стаю собак, — сказал Цыпленок, — если я не ошибаюсь, они идут к нам, мистер Лис.
«Ну, тогда я должен идти,» сказал Лис.
«Пожалуйста, не уходите, мистер Лис, — сказал Цыпленок, — я сейчас спущусь. Давайте подождем собак и вместе обсудим мирное соглашение, как только они прибудут.
«Нет, нет, — сказал Лис, — я должен идти, псы, может быть, еще не слышали о мирном договоре».
Вклад из рассказа: Остерегайтесь внезапно предложенных дружеских отношений.

6. Летучие мыши, птицы и хищники
Произошла большая ссора между птицами и хищниками. Обе стороны начали собирать войска. Летучая мышь колебалась, не зная, на чью сторону примкнуть. Птицы, пролетающие мимо рога, на котором он стоял:
«Пойдем с нами», — сказали они.
Но Бат:
«Я хищник, — сказал он.
Позже хищники, проходившие под гнездом, оглянулись и сказали:
«Давай, присоединяйся к нам».
Но он сказал: «Я птица».
К счастью, в последний момент установился мир, и войны не было. Тогда летучие мыши подошли к птицам и попросили их разделить радость. Но все птицы отвернулись от него и улетели. Затем летучая мышь ушла к хищникам. Но вскоре он был вынужден отступить, ибо звери были готовы его уничтожить.
Тогда летучая мышь сказала себе:
«У кого нет добродетели, у того нет друга».

7. ПТИЦА И ЛЕТУЧАЯ МЫШЬ В КЛЕТКЕ
Сайроки Куша заперли в клетке и повесили за окном. Он пел только ночью, когда все птицы спали. Однажды ночью прилетели летучие мыши и вцепились в клетку. Он спросил Птицу, почему он целыми днями сидит тихо, а ночью поет.
«У меня есть на то причина», — сказала Птица. — Однажды, когда я шел, охотник был очарован моим голосом и поймал меня, расставив свою сеть. С тех пор я пою только ночью.
Летучая мышь сказала:
— Но сейчас в твоей клетке это делать бесполезно. Если бы вы сделали это до того, как вас схватили, вы были бы сейчас свободны.
Вклад из рассказа: Меры предосторожности после стихийного бедствия бесполезны.

8. КОШКА — НЕВЕСТА
Однажды олимпийские боги спорили о том, можно ли изменить природу живых существ.
Юпитер:
«Это можно изменить», — сказал он. Но Венера воспротивилась этому. Чтобы решить проблему, Юпитер превратил кошку в девушку и выдал ее замуж за молодого человека. Была свадьба, как в брошюре, и жених с невестой сидели на свадебном пиру.
«Посмотрите, — сказал Юпитер Венере, — как ведет себя невеста». Кто может сказать, что прошлой ночью он был котом? Очевидно, его характер изменился.
«Подождите», — сказала Венера и выпустила мышку в свадебный зал. Увидев это, Невеста вскочила и выстрелила в мышь.
«Ты это видел?» Сказала Венера.
Вклад из рассказа: Кто входит с кровью — уходит с душой.

9. СОБАКИ И ЛИСА
Собаки, нашедшие шкуру льва, стали рвать ее на куски зубами. Увидев это, Лиса сказала:
«Если бы этот лев был жив, ты бы убедился, насколько сильна его лапа по твоим зубам».
Комментарий из рассказа: Легко пнуть спящего.

10. ЛЯГУШКА И БЫК
«Отец, — сказала маленькая лягушка большой лягушке в пруду, — я видела такое ужасное существо! Он был огромен, как гора. У него были рога на голове, длинный хвост и копыта.
— Мальчик мой, — сказал старый Лягушка, — это всего лишь Бык пастуха Акьигита, но не такой большой, как ты говоришь. Он может быть немного выше меня. Я тоже могу притвориться таким большим. Вот, смотри. Итак, большая лягушка наглоталась воздуха и дунула, дунула.
— Он был таким большим? — спросил он у сына.
«Он был намного больше», — повторил молодой Лягушка.
Старая Лягушка снова подула и спросила Лягушку: «Бык был такой большой?» Он спросил.
«Он был больше, папа, больше», — ответил Лягушка. Итак, Лягушка глубоко вздохнула, затянулась и надулась от набухания до набухания.
«Я уверен, что Бык был не больше этого», — сказала когда-то распухшая Лягушка, и она лопнула.
Вклад из рассказа: Чрезмерный износ ломает талию.

11. КОЗА И ПОДАЧИ
Пастух отчаянно искал потерянную Козу, чтобы вернуться в стадо. Он засвистнул, затрубил в трубу. Но напрасно: Коза, оставшись позади, не обращала внимания на эти звуки. Наконец пастух бросил в него камень, и рог у Козла сломался. Затем пастух попросил Козу не рассказывать об этом своему хозяину.
Коза ответила:
«Ты дурак, мои рога говорят мне все, когда я молчу!»
Вклад из рассказа: Если спрятать больного, лихорадка обнаружится.

12. КРОЛИКИ И ЛИСИЦЫ
Кролики начали войну с орлами. Во время войны просили помощи у лис.
Лисы ответили им:
«Если бы мы не знали, кто ты и с кем воюешь, мы бы с радостью помогли тебе…»
Вклад из рассказа: Прежде чем соглашаться на что-то, подумайте о его последствиях.

13. ДУБ И ТРЕТИЙ
Дятел сбил Эмана с ног и придавил его. Чтобы расчленить свое тело, Эман сделал гнездо из собственных веток.
Ок вздохнул и сказал:
«Я могу выдержать удар топора, который падает на мои корни, но я не могу вынести, когда меня разорвут на куски молотом, сделанным из моих собственных ветвей».
Вклад из рассказа: Труднее всего пережить бедствие, которое исходит от нас самих.

14. КОШКА С ЛИСИЧКОМ
Лиса хвасталась перед Котом уловками, которые он использовал, чтобы ускользнуть от врага.
«У меня есть сотня уловок, полных уловок, чтобы избежать врага», — сказал он.
«У меня есть только один,» сказал Кот. — Но я сделаю это сам.
В этот момент они услышали звук приближающейся к ним полосы пыли. Кошка тут же залезла на дерево и спряталась среди ветвей.
«Вот как я это знаю». Что ты хочешь делать Сказал Кот.
Лисица подумала сначала так, потом иначе. Так что, прежде чем он успел об этом подумать, пришла пыль и настигла его, и охотники убили его.
Кот, наблюдавший за этим, сказал:
— Один безопасный, но проверенный путь лучше сотни невероятных методов.

15. ПАСТУХ С ДИКИМИ КОЗАМИ
Пастух пустил своих коз пастись. На мгновение он увидел своих коз, пасущихся с дикими козлами: он обрадовался, а когда пришел поздно, запер их всех в своей пещере. На следующий день из-за непогоды коз, как обычно, не удалось вывести на пастбище: им пришлось пастись в пещере. Пастух кормил своих коз во имя бессмертия и в изобилии наливал их на диких коз, чтобы приручить их. На следующий день, когда погода прояснилась, козы побежали к горе. Пастух сокрушался, что они неблагодарны: «Разве я не кормил вас лучше, чем своих собственных коз?» Дикие козлы сказали: «Вот почему нам лучше уйти от тебя. Мы только вчера встретились с вами, и вы кормили нас лучше, чем ваши старые козлы. Так что, если завтра придут новые люди, то вы предпочтете их нам?»
Алькисса, не спешите заводить новых друзей с теми, кто предпочитает старых, потому что когда вы снова заведете новых друзей, вы станете одним из старых.

16. ВИНОГРАДНИК С ОЛЕНЯМИ
Олень, спасаясь от преследования охотников, спрятался в винограднике. Когда охотники прошли незамеченными, он подумал, что теперь он в безопасности, и стал есть листья виноградной лозы. Союз в этот момент заметил охотника-собирателя, который повернулся спиной: тут же произвел выстрел, ранив животное. Почувствовав, что его смерть близка, олень с сожалением застонал:
Поистине, кто упускает зло от тех, кто делает ему добро, тот непременно навлечет на себя гнев Божий.

17. ПАЛАТА С ВОЛКОМ
В горле волка застряла кость, и он побежал за помощью. К счастью, он столкнулся с аистом: тот попросил о помощи, пообещав вознаградить его, если он удалит кость. Клюв аиста прижал голову к горлу волка, еле вырвал кость и потребовал обещанной награды. Волк ответил: «Да, мой дорогой.
Алькисса, некоторые злые люди распространяют добро, которое не сделали себе зла.

18. Лягушки с осликами
Осел, нагруженный дровами, поскользнулся и упал, проходя через болото. Как ни пытался осел подняться, у него ничего не получалось: он начинал кричать. Лягушки в болоте увидели его и сказали: «Брат, ты так ноешь, что только что упал в болото. Что бы ты сделал, если бы провел свою жизнь здесь, как мы?»
Алкисса, одни люди ошеломлены и подавлены даже перед лицом малейшей трудности, а другие терпеливо преодолевают в десятки раз более тяжелые лишения.

19. ОСЕЛ С СОЛЬЮ НА НЕМ
Поскользнулся ослик с солью через реку — упал в воду: соль в воде растаяла, ноша стала гораздо легче, и ослик обрадовался. В следующий раз, проходя мимо, осел подумал: «Если я упаду в воду, моя ноша облегчится, и тогда я встану». На этот раз ослика нагрузили моющим средством: моющее средство впитало воду, и перегруженный осел не смог подняться и утонул.
Алкисса, в то время как трюк, используемый некоторыми, достигает их собственных голов.

20. ОРЕЛ, ЗАГЧА И ПАСТУХ
Орел спикировал с высокой скалы и вырвал ягненка из стада. Загча наблюдал за этим, завидовал и хотел сделать то же самое. Загча вскрикнул от боли и бросился на барана: его лапы были обмотаны густой шерстью, что не позволяло ему ни летать, ни убегать. Видя, как он корчится в душе, пастух понял, в чем дело, и тут же схватился за дело: отрезал ему крылья и понесся к своим детям на потеху. «Что это за птица?» Пастух сказал: «Я знаю, что это сука, но он думает, что он орел».
Алкисса, ты ничего не можешь сделать со своим факелом, чтобы соревноваться с теми, кто сильнее тебя, тебе остается только смеяться.

21. ПИРАТ И ДЕРЕВО МУЛЬТИП
Грабитель убивает человека на главной дороге; те, кто это видят, начинают преследовать его; грабитель, все тело которого было в крови, схватил его за ногу и убежал, не успев переночевать. Люди на дороге спрашивали его: «Почему у тебя руки в крови?» они спрашивают. «Он истекал кровью, когда я взобрался на тутовое дерево», — ответил грабитель. Тем временем прибывают его преследователи, хватают его и вешают на тутовом дереве. Тогда Тут заговорил и сказал разбойнику: «Я не жалею, что служил тебе палачом, потому что ты убил человека, и как будто этого мало, ты пытался обвинить меня».
Даже люди, добрые и сострадательные по натуре, часто злятся, когда слышат клевету.

22. ВОЛКИ И ОВЦЫ
Волки изо всех сил старались ограбить овец, но не смогли, потому что собаки, охранявшие овец, были сторожевыми. Тогда Волки попытались использовать уловку для достижения своей цели: отправили посланника к Овце. — Дайте нам ваших собак, — предложил посол. Если ты их нам отдашь, то мы все будем жить в мире». Не зная, что будет с Глупыми Овцами, они отдали своих собак Волкам. Тогда волки легко могли поймать и съесть беззащитную овцу.
То же самое и с государствами, беспрепятственно сдающими своих народных вождей врагу: через некоторое время они вдруг не осознают, что подчиняются врагу.

23. ЛОШАДЬ С ВОЛКОМ
Волк, бродя по полю, пошел на ячменное поле. Ячмень не был его пищей, поэтому он развернулся и пошел своей дорогой. По пути он вдруг встретил Лошадь и повел ее на ячменное поле и сказал: «Посмотри, сколько ячменя я нацепил на тебя, сам не съев, ибо мне нравится, что лошади едят ячмень в малых количествах». Лошадь ответила: «Нет, брат, если бы волки могли есть ячмень, ты бы осчастливил свой желудок, а не уши».
Притча в том, что никто не верит словам людей невежественных и лживых по своей природе.

24. ЯГНЕНОК С ВОЛКОМ
Волк увидел, как Ягненок пьет воду из реки, и под удобным предлогом попытался его съесть. Вот, он стал у истока потока и сказал: «Эй, не мути воду, я не могу ее пить». Ягненок ответил: «Я только кончиком губы прикасаюсь к воде, а потом к мутной воде, ибо я ниже тебя». Волк, не в силах обвинить ягненка, сказал: «Помни, в прошлом году ты оскорбил моего отца!» «О, что вы говорите, я родился не в прошлом году», — сказал Агнец. Волк, цель которого не была достигнута, сказал: «Хорошо, тогда, даже если ты хорошо оправдываешься, я тебя съем!»
Притча говорит, что никакие доказательства оправдания не могут удержать человека, предвидевшего какое-либо зло, от злого умысла.

25. ВОЛК И КОЗА
Волк увидел Козу, пасущуюся на краю глубокого оврага; он не мог добраться до козла, поэтому он уговаривал его спуститься, говоря: «воротник кувшина опасен, и ты можешь упасть от бедствия; Здесь, внизу, вы будете наслаждаться сочными зелеными полями, ячменной травой». Но Коза ответила ему: «Нет, дело не в том, что пастись внизу на лугу «вкусно», а в том, что ты жаждешь снега. ибо ты ел не от моего, но от чрева твоего.
И в жизни все проделки злых людей, если они захотят сделать что-нибудь плохое мудрым людям, все равно будут разоблачены.

26. ВОЛК И ЛАГЕРЬ
Когда голодный волк пришел в дом в поисках еды, он услышал внутри детский плач, и старуха сказала: «Ну, стой, а то я тебя к волку отправлю!» » он услышал ее угрозы и, думая, что слова старухи кажутся правдой, стал ждать, когда в нее бросят ребенка. Было уже поздно, и темнело, но Старуха все еще не сдержала своего обещания; Давным-давно послышался изнутри голос старухи:
Когда Волк услышал это, он выпрямил пару и ушел.
Эта притча о людях, чьи работы противоречат друг другу.

27. ВОЛК И ОВЦА
Волк, которого обобрали собаки, слишком устал, чтобы искать добычу. Он позвал овцу, которая паслась вдалеке, и попросил его принести воды из ручья сюда, и он сказал: «Все, что вам нужно сделать, это дать мне воды, и я сам найду пищу». Но Овца ответила ему: «Если я дам тебе воды, я буду твоей пищей».
Притча разоблачает лживых людей, которые действуют коварно и лицемерно.

28. ФОЛБИН
Гадалка сидела на рыночной площади, гадала людям и таким образом зарабатывала деньги. В какой-то момент к нему бросился мужчина и закричал: «Эй, Фортуна, воры взломали твою дверь и украли все твои вещи». В панике Фалбин вскочил на ноги и побежал домой, крича и поднимая базар над головой. Человек, встретивший его на дороге, спросил: «Брат, если ты не знаешь, что происходит в твоем доме, как ты можешь предсказывать, что может произойти в жизни других?»
Будут люди, которые не умеют жить и хотят учить других мудрости. Эта притча о таких людях.

29. АСАЛАРИЛАР И ЗЕВС
Пчелы завидовали их меду у людей. Итак, однажды они пришли к Зевсу и молились: «О Всемогущий Бог, дай нам такую силу, чтобы мы могли уничтожить тех, кто хочет взять наш мед из наших гнезд нашими жалами». Зевс был добр к своим слугам, поэтому он разгневался на пчел, у которых были злые намерения, чтобы, укусив кого-нибудь, они теряли свои жала и тотчас же отдавали свою жизнь.
Эта притча о людях, которые из-за зависти попадают в беду.

30. МЫШИ И АРБУЗЫ
Между Мышами и Водами шла война, и Мыши терпели поражение. Однажды они встретились и сказали, что причина, по которой мы проигрываем битву, в том, что не было командиров, которые бы вели нас, и они избрали своих собственных командиров. Эти генералы привязывали рога к своим головам, чтобы они выглядели красивее в бою и выделялись среди своих солдат. Битва началась, и Мыши снова потерпели поражение. Тогда простые солдаты сразу вошли в свои гнезда и спрятались, но из-за рогов, привязанных к их головам полководцами, они не могли убежать в свои гнезда и стали пищей сувсар.
Содействие из притчи — Гордость приносит несчастье многим людям.

31. ЧУМОЛИ
Когда-то Ант был мужчиной и занимался выращиванием зерна, но его не удовлетворял урожай, который он вырастил собственным трудом, и он всегда завидовал другим земледельцам и воровал их зерно. Тогда бог Зевс, возмущенный коварными делами этого жадного человека, превратил его в насекомое, которое мы теперь называем муравьем. Но хоть вид у него теперь был другой, но манера его осталась прежней: он все так же бродил по полям, таскал с гумнов и амбаров пшеницу и ячмень в свое гнездо…
В притче говорится, что человек, который по своей природе сухой, не может исцелиться, пока не умрет.

32. ПЬЯНИК И ЛАСТОЧКА
Жадный юноша истратил на жизнь все свое состояние; наконец не осталось ничего, кроме его плаща. Тут он увидел Ласточку, прилетевшую рано, и, думая, что пришло лето, отнес на базар свою шубу и продал ее. Но зима еще не кончилась, и снова начались морозные дни. Однажды, когда молодой человек бродил по улице, дрожа от холода, он увидел умирающую на земле ласточку, посмотрел на нее и сказал: «Посмотри на себя! Ты погубил меня и меня!»
Этот пример подразумевает, что любая работа, сделанная напрасно, будет опасной.

33. ДРЕВОРЕЗ И ГЕРМЕС
Дровосек заготавливал дрова у реки, когда в воду упал топор. Дровосек, расстроенный еще больше, сел у воды и заплакал. От богов богиня Гермес сжалилась над ним, пришла к нему и спросила, почему он плачет. Потом он нырнул в реку, достал топор с золотой ручкой и спросил у дровосека, не топор ли это. Дровосек ответил: нет, этот топор не мой. Гермес снова нырнул в реку и теперь вынул топор с серебряной ручкой и спросил, не тот ли это топор он потерял. Дровосек даже не узнал этого топора; тогда Гермес нырнул в третий раз и достал топор с деревянной ручкой. На этот раз дровосек сразу узнал свой топор. Тогда Гермес увидел, что плотник человек благочестивый, честный, и подарил ему три топора. Дровосек взял подарки Гермеса, пошел к своим коллегам и рассказал всем о случившемся. Ему завидовал дровосек, и он тоже старался подражать своему другу; он взял топор в руку и пошел к реке, где срубил дерево и намеренно бросил топор в воду. Потом он сел у воды и заплакал. Затем появился Гермес и спросил его, что случилось и почему он плачет. Дровосек сказал, что топор пропал. Гермес достал из воды топор с золотой ручкой и спросил, не тот ли это топор, который он потерял. — Да, да, это мой топор, — сказал жадный юноша. Но богиня Гермес не дала этому дровосеку подарка за ее ложь и не вернула свой топор.
Вклад притчи в том, что чем больше боги делают добра благочестивым и благородным людям, тем больше зла они делают нечестивым.

34. ПАССАЖИР И СУДЬБА
Пассажир, измученный дальней дорогой, подошел к колодцу, бросился на землю и пошел на вершину; потом он заснул и чуть не упал в колодец. Судьба пришла к нему и сказала: «Брат, если бы ты сейчас случайно упал в колодец, ты бы пожаловался мне, а не себе!»
Большинство людей таковы: они сами делают трюки и всегда винят богов.

35. ПАССАЖИРЫ И ПЛАН
Группа пассажиров волочила ноги, изнемогая от палящего полуденного зноя в раке. В этот момент на их пути появился клен. Они подошли под это дерево и стали отдыхать в тени. Через некоторое время, придя в себя, они стали бормотать друг другу, глядя на платан над ними: Чинар ответил: «О неблагодарные рабы, вы отдыхаете в моей тени. Справедливо ли с твоей стороны жаловаться мне, что это не приносит плодов?»
Некоторым так же не везет: сколько бы они ни делали людям добра, благодарности никто не отблагодарит.

36. ПАССАЖИР И ЗМЕЯ
Идя по зиме, Пассажир видит мертвую Змею, лежащую на морозе, и из жалости кладет ее себе на колени и начинает согревать. Змея спокойно лежит на коленях у Пассажира во время холода, но когда согреется и войдет, кусает своего Спасителя в живот и отравляет его. Пассажир сказал: «Что бы я сделал, если бы он увидел меня живым, а когда я увижу его живым, я бы раздавил его и убил. Что бы я сделал, если бы он умер?»
Притча говорит, что сколько ни делай добра людям, у которых внутренние дела только злые, они все равно будут делать зло во благо.

37. ПАССАЖИР И ГЕРМЕС
Пассажир, отправившийся в дальний путь, поклялся, что если я найду что-нибудь на дороге во время этого путешествия, то отдам половину богине Гермесу. Тут он нашел на дороге мешок и торопливо высыпал из него то, что было в нем, как будто у него в нем были деньги. В пакете было несколько фиников с горстью миндальных орехов; Пассажир съел их все, затем положил скорлупу миндаля и пальмовые ядра на алтарь на обочине дороги и сказал: «Вот, Гермес, половина того, что я хочу дать тебе, — это разделить и внешнее, и внутреннее». Я с тобой. »
Эта притча о скупых людях, которые не могут удержаться от того, чтобы не обмануть даже богов ради собственной выгоды.

38. ОСЕЛ СО СТАТУЕЙ НА НЕМ
Человек отправился в город, воздвигнув на своем осле статую одного из богов. Люди, которых они встретили на пути, увидели статую бога на осле и стали кланяться; Осел возгордился, подумав, что эти люди мне кланяются, и стал хрипеть от звука баралла, а потом корчился и встал набок. Хозяин осла понял, что происходит, и, ударив его палкой, сказал: «Горе мне! Теперь мало было: что, когда придут богобоязненные люди и поклонятся тебе — Ослику? «
В притче говорится, что люди, выдающие услуги чужих за свои, высмеиваются перед знакомыми.

39. ОСЕНКА И ЕЕ ХОЗЯИН
Человек вел своего Осла по дороге, когда демонический ягненок Осла внезапно свернул с главной дороги и побежал к глубокому оврагу перед ним; было ясно, что он упадет в пропасть при этом отъезде. Хозяин схватил ее за хвост и попытался оттащить назад, но упрямая ишак встал на задние лапы. Разочарованный хозяин отпустил ослиный хвост и сказал: «Не делай того, что умеешь! Плохо тебе будет, дурак!»
Эта притча об упрямом человеке.

40. ВОЛК С задницей
Осел, пасшийся на пастбище, увидел бегущего к нему Волка и тотчас захромал. Пришел волк и спросил его, почему он хромой. Осёл ответил: «Ой, не спрашивай, я пересекал заборную стену.
Я знаю, ты меня сейчас съешь; Пожалуйста, сначала вытащите жирафа, чтобы он снова не застрял у вас в горле». Волк поверил ему; Осёл поднял ногу, и волк стал разглядывать ослиные копыта. Тогда Осел притаился и так сильно ударил Волка по челюсти, что у зверя выпали все зубы. Волк, не выдержавший боли, застонал: «Горе мне! В конце концов, мой отец научил меня быть мясником.
Некоторые люди делают то же самое: они делают то, что не могут сделать, и попадают в беду.

41. АСС, ЛИСА И ШЕР
Ослик и лиса подружились и вместе отправились на охоту. По дороге им навстречу вышел Лев. Тогда Лиса, поняв, что им может угрожать большая опасность, побежала ко Льву и пообещала ему, что, если ты меня не тронешь, я повешу на тебе Осла. Лев пообещал отпустить Лису; затем Лиса повела Осла и поймала силки Льва.
Увидев, что осел больше не может никуда уйти, Лев сначала растерзал Лису, а потом бросился на Осла.
Даже люди, причинившие вред своим близким друзьям, часто не осознают, что причиняют себе неприятности.

42. КУРИЦА И ЛАСТОЧКА
Курица нашла яйца, оставленные змеей, и попыталась высидеть их, сев на них. Яйца одно за другим начали трескаться. Увидев это, Ласточка сказала Курице: «Горе мне! Что бы вы сделали с такими детьми; Ведь если бы они были немного постарше, они бы сначала съели твою голову!»
В притче говорится, что сколько бы ты ни проявлял доброты и великодушия к нечестивым, они не откажутся от своих злых намерений.

43. ВОРОВЫЙ РЕБЕНОК И ЕГО МАТЬ
Один мальчик украл классную доску своего друга в школе и принес ее матери. Мать хвалила его, а не била. Тогда мальчик украл чью-то одежду и принес ее; его мать с радостью приняла халат. День за днем, месяц за месяцем мальчик становился юношей. Теперь он начал воровать большие и дорогие вещи. В конце концов его арестовали за преступление, надели наручники и доставили на бойню. Его мать следовала за ним, била его кулаком в грудь, выдергивала волосы и кричала. Тогда мальчик, желая сказать что-то матери на ухо, позвал ее к себе; мать подошла к сыну, и сын откусил матери ухо. Его мать сказала: «Несчастное дитя, ты совершаешь самоубийство ради собственной матери, как ты совершил так много преступлений?» он крикнул. Не желая слышать слова матери, мальчик сказал: «Если бы ты, мама, наставила меня на правильный путь, когда я впервые украл доску, я бы не был сегодня в таком бедственном положении и отвел бы меня в скотобойне. они бы не пошли».
Вклад из притчи: если грех сначала не испытан, он может постепенно стать напряженным и привести к бедствию.

44. МАЛЬЧИКИ И ГОЯНЫ
У одного мальчика было две дочери. Один из них умер; Богатый человек нанял женщин в Гояне, чтобы они оплакивали его дочь. Вторая девочка сказала матери: «Она плачет изо всех сил». Мать сказала дочери: «Не удивляйся, что они так много плачут, дочь моя: мы заплатим им за их плач».
Правда, есть и жадные, которые пользуются чужим горем для преследования своих интересов и не чураются сделать что-нибудь дурное.

45. ХАЗИЛКАШСКАЯ ОВЧАРКА
Каждый день пастух угонял своих овец далеко от деревни пастись, часто шутя и крича, как будто на его овец нападают волки, призывая жителей деревни на помощь. Два или три раза крестьяне паниковали и бежали к пастуху, но, услышав его шутку, разочаровались и разошлись по домам. Наконец однажды волк действительно вторгся и начал душить овец. Пастух призвал народ на помощь айюханносу, но крестьяне не обратили внимания на его крик, сказав, что пастух, похоже, снова шутит. Из-за этой шутки пастух потерял стадо овец.
Согласно притче, лжец таким образом достигает только одного, то есть ему никто не поверит, даже если он говорит правду.

46. КУПАЮЩИЙСЯ РЕБЕНОК
Купавшийся в реке мальчик начал тонуть и увидел идущего по берегу человека и позвал на помощь. Но этот человек нечаянно стал упрекать Младенца за то, что тот упал в глубокую реку; Мальчик сказал ему: «Ты сначала помоги мне, вытащи меня из воды, а потом отпусти меня».
В притче говорится, что человек, дающий несвоевременно тайбе, может съесть и панд.

47. ДЕТИ ОБЕЗЬЯНЫ
Говорят, что каждый раз, когда обезьяны рожали двоих детей, вши заботились о ребенке и оставляли второго ребенка без присмотра. Тем не менее, когда ребенок, о котором позаботился папа, по воле какой-то божественной судьбы умирает в юности, но ребенок, оставленный без внимания, не умрет.
В притче сказано, что судьба сильнее всякой доброй заботы, ибо не напрасно пословицы народные говорят:

48. ЗОГЧА С МИРОМ
Все птицы собрались на большой совет и хотели избрать себе царя. Тогда Павлин стал требовать, чтобы меня выбрали, чтобы я была красивой. Птицы начали соглашаться избрать его, после чего слово взял Зогча и сказал: «Если бы вы были королем, как бы вы защитили всех нас, если бы на нас внезапно напал орел?»
Вклад притчи в том, что правители должны быть украшены силой, а не красотой.

49. ЗЕВС И ЗМЕЯ
Зевс женился. Все животные пришли с драгоценным даром силы. Змея ползла с цветком во рту. Когда Зевс увидел его, он сказал: «Я принимаю дар каждого, но я не принимаю дар, который ты носишь во рту».
Например, комплимент злонамеренных людей тоже будет опасен.

50. ЛИСА С КНИГОЙ
Кабан скрипел лисьими зубами под деревом. Увидев это, Лиса спросила его: «Здесь нет ни охотников, ни других опасных тварей, так почему ты так сильно стиснул зубы?» Кабан ответил: «Я обращаюсь не напрасно; Мои зубы будут готовы к бою в случае аварии».
Эта притча учит нас заранее готовиться к опасностям, которые могут возникнуть.

51. СУХОЙ
Сухой человек продал все свое богатство и купил на эти деньги золотой слиток. Затем он зарыл свой батат под стеной и каждый день приходил, чтобы услышать от него известия. Несколько человек работали на расстоянии; один из этих рабочих, заметив, что Курумсак разбогател под стеной, подумал, что есть тайна, пришел в отсутствие кого-либо и украл золотой слиток. Пришел хозяин Йомби и увидел, что его богатство пропало, и, не выдержав этого несчастья, рвал на себе волосы и заплакал. Человек, услышавший его крик, сказал ему: «Не беспокойся, тебе лучше взять камень, зарыть его в яму и закопать». Вы даже не использовали бы золото, которое у вас было здесь! Тебе все равно, каменная гробница или золотая?»
Притча означает, что нет никакой пользы от неиспользованного богатства.

52. КРОЛИК С ЧЕРЕПАХОЙ
Черепаха и кролик спорили, кто из нас быстрее. Затем они разошлись, отметив время и место гонки. Кролик, считая себя бегущим от природы, не торопился бежать, лег на обочину и пошел к вершине. Но Черепаха знала, что ползет, поэтому не могла передохнуть ни на мгновение. В результате он обогнал спящего Кролика, добрался до финиша и выиграл гонку.
В притче говорится, что тяжелая работа может перевесить забытые природные способности.

53. ЛАСТОЧКА И ЗМЕЯ
Ласточка свила гнездо в зале суда и родила детеныша. Однажды, когда он улетел искать пищу для своих куколок, в его гнездо заползла змея и съела всех его детей. Когда вернувшаяся Ласточка увидела, что его гнездо пусто, она зарыдала. Потом прилетели другие ласточки и успокоили его, сказав: Это наша судьба». Ласточка ответила своим гомосексуалистам: «Потеря моих детей — это мой суп, но я не могу быть таким несчастным в этом месте, где люди, угнетаемые насилием, приходят им на помощь».
В притче говорится, что если кто-то, кого вы считаете своим близким человеком, причиняет вам боль и причиняет вам боль, то это для вас самые сильные мучения.

54. ВОРОНА С ЛАСТОЧКОЙ
Ласточка и Ворона стали спорить, кто из нас красивее. Тогда Ворона сказала Ласточке: «Твоя красота видна только весной. Я смогу выдержать холод зимы».
В притче говорится, что долголетие лучше красоты.

55. ОРЕЛ С ЧЕРЕПАХОЙ
Когда черепаха увидела орла, летящего в небе, она тоже захотела летать, и когда орел приземлился на землю, она подошла к нему и умоляла: «Я дам тебе все, что ты попросишь, только научи меня летать. » Хотя Орел твердил, что это невозможно, что летать нельзя, Черепаха все умоляла его. Когда это не закончилось, Орел взял Черепаху в когти и поднялся в небо, откуда сбросил ее на скалы. Затем миски Черепахи разбились, и он умер.
В притче говорится, что большинство людей, думая, что им не меньше места, чем другим, поддаются конкуренции и губят себя, не слушая советов мудрых.

56. БУРГА ВА ПахЛАВОН
Однажды Бурга прыгнул на ноги готовившемуся к соревнованию Пахлавону и укусил его. Гнев Пахлавона закипел, и он попытался убить Бургу, зажав ее между когтями, но Бурга, созданный природой только для прыжков, выдержал атаку Пахлавона в прыжке. Затем он застонал: «О Геракл! Если ты не поможешь мне разрушить Бургу, то как ты поддержишь меня, когда я буду сражаться с моими противниками?»
Эта притча учит, что дозволено обращаться за помощью к богам только при совершении самых важных, больших дел, а не тогда, когда речь идет об устранении мелочей.

57. ВОЛК И ПАСТУХ
Волчий пастух следовал за овцами, когда они уезжали. Пастух стал оглядываться назад, опасаясь, что перед ним свирепый враг; но Волк все еще шел за овцами, не собираясь нападать. Наконец Пастух начал думать, что этот Волк может быть охранником моих овец, а не врагом. Однажды он захотел пойти в город и оставил своих овец в распоряжении этого Волка. Тогда волк понял, что пришло время охоты, и стал резать овец одну за другой. Когда пастух вернулся из города и увидел, что его овца зарезана, он сказал: «Доверить ли мне овцу Волк?»
Будут люди, которые доверят свое богатство жадным людям, а потом с сожалением кусают пальцы.

58. МУРАВЕЙ И СОБАКА
Муравей хотел пить и хотел напиться и приземлился на край оврага, но когда он попытался напиться воды, он случайно упал в овраг. Голубь, сидевший здесь на ветке дерева, сорвал с дерева лист и бросил его в муравья. Муравей забрался на лист и выжил. В это время появившийся здесь охотник начал ставить капканы, чтобы поймать голубя; в то же время пришел Муравей и укусил охотника за ногу; потом палки в его руке рассыпались, и Голубь улетел.
Эта притча учит, что когда придет время, даже помощь слабого человека может оказаться непосильной.

59. ПОКУПАТЕЛЬ ЗАДНИЦ
Один человек хотел купить осла, и он взял осла к себе домой, чтобы испытать его, и оставил его среди других ослов в амбаре. Тогда пришелец обратился к здешним ослам, и тут же перешел к самому ленивому и некрасивому ослику, который ни для какой работы не годился. Увидев это, покупатель привел осла обратно к его владельцу. Когда владелец осла спросил, как прошла проверка, покупатель ответил: «В проверке нет необходимости; Я видел, что твой осел мгновенно влюбился только в одного из моих ослов, который был похож на него».
О человеке можно сказать, глядя на его друзей, — говорится в притче.

60. ЧЕЛОВЕК, КОТОРЫЙ ПОЛУЧИЛ ДЕНЬГИ И ПРИСЯТУ
Друг дал человеку деньги на усыновление, но намерение человека, получившего деньги, было извращено — он начал думать о том, чтобы присвоить эти деньги; и друг, который дал деньги, потребовал, чтобы я поклялся, что я получил горсть денег. Тогда человек, получивший деньги, забеспокоился и отправился в свою деревню. Возле городских ворот он увидел хромого человека, выходящего из города, и спросил его, кто он и куда идет. Хромой человек сказал, что его зовут Клятва, и что он гонится за клятвопреступником. Человек спросил хромого, когда он вернется в город. Он ответил: «Сорок лет спустя, иногда через тридцать лет». Тогда человек, получивший деньги, был освобожден от своего будущего, подошел к алтарю и поклялся: «Я не получил никаких денег, чтобы спасти кого-либо». Но как только он это сказал, появился Клятва, напал на него и стал преследовать его, столкнув в овраг. И присягатель сказал: «Через тридцать лет я вернусь. Ты пришел менее чем через день». — ругал он. Он поклялся: «Знай, кто совершит против меня тяжкое преступление, я приеду немедленно, не дожидаясь дня».
В притче подчеркивается, что нет срока для божественного наказания злых людей, совершивших серьезные преступления.

61. ПРОМЕТЕЙ И ЛЮДИ
По приказу бога Зевса Прометей слепил из глины людей и животных. И все же Зевс, увидев, что было сделано так много невежественных зверей, пере-зувала некоторых из них и повелел им сделать из зувалы людей. Прометей подчинился приказу Зевса; в результате люди, которые сделали его из навоза животных, сохранили свои животные качества и дух, хотя и были в человеческом обличье.
Таким образом, притча относится к грубым и бессознательным людям.

62. ЧИРИЛДОК И ЛИСИЦА
Насекомое запищало, приземлилось на ветку огромного дерева и без умолку запело. Лисица обманула его и попыталась поймать и съесть: она стояла перед деревом и умоляла его спуститься, говоря, что он очарован его чудесным голосом и что он горит желанием увидеть выступающее долевое существо. такая интересная песня. Кирилдок сразу понял, что лиса лукавит, сорвал лист и бросил его вниз. Лиса подумала, что лист — это белка, и бросила его в него. Тогда Кирилдак сказал: «Вы ошиблись, случайно, что я выйду вперед: я был осторожен с тех пор, как увидел щебечущее крыло в лисьем помете».
Вклад из притчи: Мудрые люди учатся на несчастьях, выпавших на долю их близких

Sizni ushbu maqolalar ham qiziqtirishi mumkin:

  1. Faqat o’quvchilar uchun sara yangi latifalar xa xa xa!
  2. Topishmoqlar javobi bilan — eng sara va qiziqarlilari!
  3. Bayroq haqida sara she’rlar to’plami
  4. Bayroq haqida sara qo’shiqlar to’plami
  5. Ayollar va onalar haqida sara qo’shiqlar to’plami
  6. Tez aytishlar to‘plami — Eng sara 100 ta tez aytishlar
  7. O’qituvchi mahorati (qisqa hikoya)
  8. Agar sizga hech narsani uddalay olmasligingizni aytishsa…

Eshak bilan baqalar — Ezop masali

Ustiga o’tin ortilgan eshak botqoqdan o’tayotgandi, toyib ketib yiqildi. Eshak o’rnidan turishga harchand urinmasin — bo’lmadi: oh-voh qilib faryod cheka boshladi. Botqoqda yashovchi baqalar uning holini ko’rib dedilar: «Birodar, botqoqqa endigina yiqilganing holda shunchalar nola chekasan, bizga o’xshab umring shu yerda o’tganida nima qilarding?!»
Alqissa, ayrim kishilar kichkinagina qiyinchilik oldida ham esankirab, ruhan cho’kib qoladilar, holbuki, boshqalar bundan o’n chandon og’ir mashaqqatlarni-da, sabrla yengadilar.
Xalqimizda «Birni ko’rib shukur qil, birni ko’rib fikr qil» degan maqol bor. Nogahon toyib ketib, yiqilgan eshak, biroz tin olib, kuch to’plab, yana oyoqqa turishi va yo’lida davom etishi mumkin edi. Ammo u mutlaqo chorasiz qolgan kabi ayyuhannos solib, faryod chekadi. Vaholanki, undan ko’ra yuz chandon yomonroq ahvolda, bir umr botqoqda yashayotgan baqalarni ко’rib, o’z holatiga shukur qilishi, ahvolini yaxshilash chorasini ko’rishi lozim edi. U esa sarosimaga tushib nola qiladi. Hayotda bunday holatlar uchrab turadi. Sovuqqonlik bilan muammolar haqida o’ylab ko’rilsa, hammasiga biror tadbir topish mumkin. Muhimi, aqlni ishlatish, qiyinchiliklarga sabrli bo’lishdadir.
Ezopning bu masali zamirida yana qanday ma’nolar borligini sinfdoshlaringiz bilan birga muhokama qilsangiz, mshunchangiz yanada boyiydi.
Gohida qiyinchilikni yengib o’tishdan ko’ra uni aylanib o’tishga yoki hiyla-nayrang ishlatib, o’z maqsadiga erishishga harakat qiluvchi kimsalar bo’ladi. Ular balki ba’zida niyatlariga yetarlar ham. Biroq bu uzoq davom etmaydi. Albatta, biror ishkal bo’lib, barcha harakatlar chippakka chiqadi. Ana shunday toifali odamlarga qarata quyidagi masal aytilgan.

Осел, нагруженный дровами, переходил болото, поскользнулся и упал. Как ни пытался осел подняться, у него ничего не получалось: он начинал выть и плакать. Лягушки, живущие в болоте, увидели его состояние и сказали: «Брат, ты так стонешь, когда только что упал в болото, что бы ты сделал, если бы провел здесь свою жизнь, как мы?!»
Увы, некоторые люди опускаются даже перед небольшими трудностями и впадают в депрессию, а другие терпеливо преодолевают даже самые тяжелые трудности.
У нас в народе есть поговорка: «Когда кого-то увидишь, будь благодарен, а когда кого-то увидишь, подумай о чем-нибудь». Внезапно поскользнувшийся и упавший осел мог немного передохнуть, набраться сил, снова встать и продолжить свой путь. Но он кричит и кричит, как будто он совершенно беспомощен. Однако, увидев лягушек в гораздо худшем состоянии, чем он, живущих в болоте всю жизнь, он должен быть благодарен за свое состояние и принять меры к улучшению их состояния. И стонет в замешательстве. Такие ситуации случаются в жизни. Если вы спокойно подумаете о проблемах, вы сможете найти решение для всех из них. Важно использовать разум и быть терпеливым перед лицом трудностей.
Если вы обсудите со своими одноклассниками, какие еще смыслы лежат в основе этой басни Эзопа, ваш урок будет еще более обогащенным.
Иногда вместо преодоления трудности находятся люди, которые пытаются ее обойти или используют уловки для достижения своих целей. Иногда они достигают своих целей. Однако это длится недолго. Конечно, что-то пойдет не так, и все усилия пропадут даром. О таких людях рассказывается следующая притча.

Sizni ushbu maqolalar ham qiziqtirishi mumkin:

  1. Tovuq bilan tulki — Ezop masali
  2. Echki va podachi — Ezop masali
  3. Baqa va buqa — Ezop masali
  4. Qafasdagi qush va koʻrshapalak — Ezop masali
  5. Ko‘rshapalak, qushlar va yirtqichlar — Ezop masali
  6. Sichqonlar kengashi — Ezop masali
  7. Baliqchi va baliqcha — Ezop masali
  8. Tulki va echki — Ezop masali
  9. Ikki do‘st va ayiq — Ezop masali
  10. Yo‘lbars va eshak — Jahon xalq ertagi

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.