Dangasalikni qanday yengish mumkin

Inson o‘z maqsadlarini to‘liq anglashi va o‘z imkoniyatlari hamda ularga erishishda obektiv reallikni baholashi barobarida, shubhasiz, o‘zini asrashi kerak. Orzu va istaklar mavjud bo‘lib, ularning nima uchun kerakligi borasida tushunchalar yo‘q bo‘lsa, o‘zingni harakat qilishga majburlash qiyin. Biroq bugun dangasalikka imkon bersak, ertaga yo‘qotilgan imkoniyatlar uchun afsuslanamiz. Shunday ekan, inson o‘zi bilan o‘zi kelishishni bilishi kerak. O‘zini majburlash – ortiqcha. Shunchaki g‘ayrat qiling va bajaring: inertlikni yengib o‘tsangiz, ish o‘z-o‘zidan qaynab ketadi. Qat’iy va sabrli kishilarda esa, albatta, ikkinchi nafas ochiladi.

Дангасалар

Бир бор экан, бир йўқ экан, бир подшо ўтган экан. Бир куни подшога, «қишлоқнинг чекка жойида учта дангаса очликдан ўлай деб ётишса ҳам, меҳнат қилишни сира ҳам истамас эканлар», деган хабарни етказишибди.
Подшо одамларига ўша уч дангасани олиб келишни буюрибди, энг дангасаси қайси бири эканлигини билмоқчи бўлибди.
Учала дангасани олиб келибдилар. Подшо уларга алоҳида хона ва хизматкорлар берибди. Дангасалар кун бўйи ётармишлар, иложи бўлса қимирламасмишлар ҳам. Овқат келтиришса, зўрға, эриниб, кўз ёши қилиб ўринларидан турар эканлар.
Подшо уларнинг ёнига тез-тез кириб турар экан-у, лекин қайси бири ўта дангасалигини ажрата олмас экан. Ўйлай-ўйлай, охири улар турган хонага ўт қўйишни буюрибди.
Подшо уларни ёнғин ваҳимасида типирчилаб қолишса керак, деб ўйлабди. Уйни ўт ола бошлабди. Шунда дангасалардан бири:
— Ишлар чатоқ, уй ёняпти. Келинглар, бу ердан қочиб чиқамиз, — дебди.
— Югуришнинг ўзи бўладими, — дебди иккинчи дангаса.
— Тавба, қандай қилиб гапиряпсизлар-а, — дебди учинчиси.
Шундай қилиб подшо уларнинг энг дангасаси қайси бири эканлигини билиб олибди. Уй эса ёнаверибди. Дангасаларнинг учови ҳам ёниб кетибди.

Ёзувни танланг

Кирилл | Lotin

Мавзулар

Адабиёт

Ўзбек мумтоз шеърияти
Ўзбек шеърияти
Жаҳон шеърияти
Ўзбек халқ оғзаки ижоди
Ўзбек насри онлайн антологияси
Жаҳон насри онлайн антологияси
Энг сара асарлар

Сўнгги киритмалар

Гулноз Мамарасулова. Ғарб адабиётида “ориентализм”
Лочин ови нима?
Мўмин Ҳошимхонов. Машраб ғазалиётида тасаввуфий ғоялар
Маданий мерос объектларига реклама жойлаштириш тақиқланади – агентлик
Япон маданиятига бағишланган кўрсатувлар туркуми ўзбек тилида намойиш этилади
Клайд Роберт Буллa. Болаларни aсрaгaн шeр (қисса)
Игор Клех. Масалнинг хазина дунёси
Озод Мўъмин Хўжа. Жулқунбой билан суҳбат (фантастик ҳикоя)
Қушлар қандай қилиб учади?
Сергей Антипов (1973)

Сайт ривожига ҳисса

Uzcard: 8600 5504 8563 9786

© Зиё истаган қалблар учун. 2004-2023
Портал Ўзбекистон Матбуот ва ахборот агентлиги томонидан 27.07.2011 да рўйхатга олинган. Гувоҳнома № 0677
Сайтда тақдим этилган электрон манбалардан фақатгина шахсий мутолаа мақсадида фойдаланиш мумкин. Тижорий мақсадларда фойдаланиш (сотиш, чоп этиш, кўпайтириш, тарқатиш) қонунан тақиқланади.

Dangasalikni qanday yengish mumkin?

Yaxshi ishlarni dushanbadan boshlash odat tusiga aylangan. Ilk ikki kun shiddatli kechadi, chorshanbaga borib esa, tashabbus o‘rnini dangasalik egallaydi. Natijada mashg‘ulotni davom ettirish keyinga qoldiriladi. Harvard Business Review’da shu mavzudagi maqola taqdim etildi.

Yaponlar buni «mikka bouzu» – «uch kunlik ruhoniy» (so‘zma-so‘z “uch kun ham sabr qila olmaydi”) deb atashadi. Biz o‘zimiz istamagan va bizga qizig‘i bo‘lmagan ishni bajarishga erinamiz.

“Sen o‘zingni o‘zing majbur qila olmasang va o‘z oldingga talab qo‘ya olmasang, oldingda yuz o‘qituvchi turgan bo‘lsa ham, bunga ojizlik qiladi”, – deb yozgan yarim asr ilgari V.A.Suxomlinskiy. Bugun, aksincha, ichki qoniqmaslik hissi va turli depressiv holatlar avj olmoqda.

Inson o‘z maqsadlarini to‘liq anglashi va o‘z imkoniyatlari hamda ularga erishishda obektiv reallikni baholashi barobarida, shubhasiz, o‘zini asrashi kerak. Orzu va istaklar mavjud bo‘lib, ularning nima uchun kerakligi borasida tushunchalar yo‘q bo‘lsa, o‘zingni harakat qilishga majburlash qiyin. Biroq bugun dangasalikka imkon bersak, ertaga yo‘qotilgan imkoniyatlar uchun afsuslanamiz. Shunday ekan, inson o‘zi bilan o‘zi kelishishni bilishi kerak. O‘zini majburlash – ortiqcha. Shunchaki g‘ayrat qiling va bajaring: inertlikni yengib o‘tsangiz, ish o‘z-o‘zidan qaynab ketadi. Qat’iy va sabrli kishilarda esa, albatta, ikkinchi nafas ochiladi.

Qisqasi, kimda xohish bo‘lsa, maqsadga erishish yo‘llarini qidiradi. Qolganlar esa o‘zini oqlash uchun sabab izlaydi.

Siz fransiyalik ko‘cha dorbozi Filipp Peti va uning Nyu-Yorkdagi Jahon savdo markazi egizak minoralari o‘rtasidagi “sayr”i tarixini bilsangiz kerak. Hammasi jurnalda Markaz binosi qurilishi haqidagi maqoladan boshlangan – o‘shandan boshlab Filipp osmono‘par binolar o‘rtasidagi masofani dorda kechib o‘tish orzusi bilan yongan. U bunday “sayr”dan keyin hibsga olinishini bilsa-da, unga jon-jahdi bilan tayyorgarlik ko‘rdi. G‘oya kuchliroq chiqdi. Peti bugunga qadar mashhur shaxsligicha qolmoqda.

Yaponiyalik afsonaviy dzyudochi, Olimpiya chempioni Yasuxiro Yamasita jarohatdan keyin musobaqalarda qatnashishda davom etish kerakmi yoki yo‘qligi haqidagi savolga javob berayotib, qaror dzyudochining “asosiy maqsadi”ga bog‘liq ekanini qayd etgan. Bu musobaqalarda ishtirok etish sport karerangiz uchun muhimligiga ishonishingiz kerak, g‘alaba qilish uchun hamma narsaga tayyorsiz, shu jumladan uzoq davolanish va qayta tiklanishga ham. Shunday ekan, salbiy asoratlar haqida o‘ylamay, o‘z ustingizda ishlash va og‘riqni yengishda davom etishingiz kerak.

Umuman olganda, har qanday qaror – to‘liq sizning qo‘lingizda. Sportda jarohat olish – sportchining muammosi va faqat uning o‘zigina buning asoratlarini his qiladi. Murabbiy va tomoshabinlar “Davom et!” deb qichqirib, jarohat tufayli to‘xtash niyatingizni bilgach, biror xafa qiluvchi so‘z aytishdan ham toyishmaydi. Shu bois voqealarning bunday rivojini oldindan ko‘ra bilish va unga to‘g‘ri munosabatda bo‘lish lozim. Iroda kuchi — insonga xos bo‘lgan doimiy sifat; u yo bor, yo yo‘q. Faqat iroda kuchiga ega bo‘lgan kishigina o‘zini boshqara oladi.

Shuningdek motivatsiyaga ham ega bo‘lish kerak. Biroq motivatsiya bizning kayfiyatimiz kabi o‘zgaruvchan. Sportga yangi kelganlar ko‘pincha tezkor natijalarni kutib, o‘zgacha shiddat bilan shug‘ullanishadi. Istaklar reallikka to‘g‘ri kelmaganida esa, umidsizlikka tushishadi. Shu bois sport bilan shug‘ullanishni odat tusiga aylantirish kerak.

Bunday odat muntazam ravishda sport bilan shug‘ullanishning ko‘pichna 21-kunida shakllanadi. Boshida bunga ahd qilish kerak. Biroz vaqt o‘tgach esa, odat ehtiyojga aylanadi. Shunday ekan, boshlagan ishingizni oxiriga yetkazing.

Sezilarli natijaga erishish uchun biroz vaqt va harakat talab qilinishiga o‘zingizni ishontiring. Bunda iroda muhim rol o‘ynaydi: erishish oson bo‘lgan maqsadlar bo‘lmaydi.

Qaror qabul qildingizmi, o‘zingizga uni bajarishga va’da bering va hech qanday shubha-gumonlarga o‘rin qoldirmang.

Irodangizni mustahkamlang, o‘z xohishlaringizni nazorat qiling va dangasalikni yengishni o‘rganing.

Agar chalg‘imoqchi bo‘lsangiz yoki qandaydir yoqimli mashg‘ulot sizni o‘ziga jalb qilsa, avval 10 marta sekin nafas oling va o‘ylab ko‘ring: shunday qilish kerakmikan? Yo‘lning yarmiga kelganda uni tashlab ketish – ahmoqlik. Albatta, yoqimli ish bilan shug‘ullanish yaxshi. Biroq har safar dangasalikka berilar ekansiz, siz va siz istagan natija o‘rtasidagi masofa qisqarmaydi. Hayotdagi katta g‘alabalar mayda xursandchiliklardan muhimroq bo‘lib chiqadi.

Kundalik rejimingizni shunday tashkil qilingki, barcha yangi jarayonlar hayotingizda oson va tabiiy kechsin. Navbatdagi dushanbani kutishga hojat yo‘q. Yangi tongni qarshi oling va ishga kirishing!

Dangasalar — O‘zbek xalq ertagi

Bir bor ekan, bir yo‘q ekan, bir podsho o‘tgan ekan. Bir kuni podshoga, «qishloqning chekka joyida uchta dangasa ochlikdan o‘lay deb yotishsa ham, mehnat qilishni sira ham istamas ekanlar», degan xabarni yetkazishibdi.
Podsho odamlariga o‘sha uch dangasani olib kelishni buyuribdi, eng dangasasi qaysi biri ekanligini bilmoqchi bo‘libdi.
Uchala dangasani olib kelibdilar. Podsho ularga alohida xona va xizmatkorlar beribdi. Dangasalar kun bo‘yi yotarmishlar, iloji bo‘lsa qimirlamasmishlar ham. Ovqat keltirishsa, zo‘rg‘a, erinib, ko‘z yoshi qilib o‘rinlaridan turar ekanlar.
Podsho ularning yoniga tez-tez kirib turar ekan-u, lekin qaysi biri o‘ta dangasaligini ajrata olmas ekan. O‘ylay-o‘ylay, oxiri ular turgan xonaga o‘t qo‘yishni buyuribdi.
Podsho ularni yong‘in vahimasida tipirchilab qolishsa kerak, deb o‘ylabdi. Uyni o‘t ola boshlabdi. Shunda dangasalardan biri:
— Ishlar chatoq, uy yonyapti. Kelinglar, bu yerdan qochib chiqamiz, — debdi.
— Yugurishning o‘zi bo‘ladimi, — debdi ikkinchi dangasa.
— Tavba, qanday qilib gapiryapsizlar-a, — debdi uchinchisi.
Shunday qilib podsho ularning eng dangasasi qaysi biri ekanligini bilib olibdi. Uy esa yonaveribdi. Dangasalarning uchovi ham yonib ketibdi.

Когда-то был, когда-то не был, один король ушел из жизни. Однажды царю донесли весть, что «три ленивых человека умирают от голода на окраине села, а работать совсем не хотят».
Король приказал своим людям привести этих трех лентяев, он хотел узнать, кто из них самый ленивый.
Принесли трех ленивцев. Царь дал им отдельные комнаты и слуг. Ленивые люди целый день лежат, по возможности не двигаются. Когда им приносят еду, они с трудом встают, таят и плачут.
Король часто навещал их, но не мог сказать, кто из них был самым ленивым. Подумав, он, наконец, приказал поджечь комнату, где они остановились.
Король подумал, что они, должно быть, были раздавлены огнем. Дом загорелся. Потом один из ленивых:
— Дела в беде, дом горит. Давай убежим отсюда, — сказал он.
«Не могли бы вы побежать,» сказал второй ленивец.
«Извините, как вы разговариваете?» — сказал третий.
Так царь узнал, кто из них самый ленивый. Дом горит. Все три ленивца сгорели.

Sizni ushbu maqolalar ham qiziqtirishi mumkin:

Eshakning ertagi — O‘zbek xalq ertagi
Chol bilan sichqon — O‘zbek xalq ertagi
A’lochi xo‘rozcha — O‘zbek xalq ertagi
Yirtqich — O‘zbek xalq ertagi
Mukofot — O‘zbek xalq ertagi
Dunyoda nima lazzatli? — O‘zbek xalq ertagi
Yaxshilikka yomonlik — O‘zbek xalq ertagi
Tulki bilan turna — O‘zbek xalq ertagi
Farosatsiz eshak — O‘zbek xalq ertagi
Do‘stlik — O‘zbek xalq ertagi